به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از استان مازندران، حجتالاسلام علی نامدار، نماینده ولیفقیه در نهاد رهبری دانشگاه فرهنگیان مازندران، در نشست تخصصی با موضوع «نقشآفرینی زن در عرصه اجتهاد و مرجعیت؛ از امکان تا واقعیت» که در جمع اساتید، کادر و طلاب مدرسه علمیه تخصصی الزهراء سلاماللهعلیها ساری برگزار شد، به بررسی جایگاه و اهمیت اجتهاد و مرجعیت زنان در فقه شیعه پرداخت.
وی با تأکید بر اینکه اجتهاد و مرجعیت دو رکن اساسی علمی و اجتماعی در فقه شیعه هستند، خاطرنشان کرد: این جایگاه فراتر از جنسیت بوده و بر اساس شایستهسالاری و توان علمی تعریف میشود.
حجتالاسلام نامدار افزود: هیچ نص صریحی زنان را از مرجعیت منع نمیکند، اما اجماع تاریخی بیشتر مردان را در این مقام پذیرفته است که این موضوع ناشی از موانع فرهنگی و ساختاری است.
وی همچنین یادآور شد که در زمان معصومین علیهم السلام به دلیل دسترسی مستقیم به منابع وحیانی، اجتهاد محدود بود، ولی پس از آن دوران، ضرورت پاسخگویی به مسائل تازه، فقه شیعه را به سمت پویایی و گسترش اجتهاد هدایت کرد.
حجتالاسلام نامدار نقش مرجعیت زنان را در بهبود مسائل حقوقی و اجتماعی مرتبط با زنان بسیار تأثیرگذار دانست و تاکید کرد: حضور زنان در این جایگاه میتواند منجر به تصویب قوانین عادلانهتر و دقیقتر شود و همچنین اعتماد به نفس، هویتبخشی و تقویت قابلیتهای فکری و ارتباطی زنان در جامعه را افزایش دهد.
وی در نقد برخی از ادله مخالف، مانند آیه «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَی النِّسَاءِ» و روایاتی که برخی آنها را مانع فتوا دادن زنان میدانند، گفت: این موارد بیشتر به نقش حمایتی و مسئولیت خانوادگی مردان اشاره دارند و نباید به عنوان ممنوعیت علمی و فقهی زنان در اجتهاد و مرجعیت تلقی شوند.
حجتالاسلام نامدار در پایان با تاکید بر اینکه فقه شیعه بر پایه شایستهسالاری استوار است و در آن جنسیت اصل نیست، خاطرنشان کرد: موانع موجود، بیشتر فرهنگی، سنتی و ساختاری بوده و باید با تقویت گفتمان درون دینی و نوسازی فقه شیعه برطرف شود.
وی افزود: هیچ مانع ذاتی و علمی برای اجتهاد و مرجعیت زنان در اسلام شیعی وجود ندارد و تحولات در این حوزه میتواند افقی نو برای ارتقای جایگاه زنان در جامعه و دین فراهم آورد و الهامبخش سایر مذاهب اسلامی نیز باشد، که در نهایت به پویایی و تعقل بیشتر در فقه منجر خواهد شد.
نظر شما