به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، شیراز همیشه بوی تاریخ میدهد؛ از سایههای آرام حافظیه تا گنبدهای فیروزهای مساجد، از کوچههایی که رد پای علمای بزرگ را در خود نگه داشته تا حجرههای کوچک طلبگی که چراغشان با کمترین نور هم خاموش نشده است. این شهر علاوه بر مهد شعر و عرفان، در دل خود یکی از کهنترین بسترهای آموزش دینی را جای داده است؛ جایی که صدای مناظرههای علمی و پرسشهای جوانان، هنوز مثل موسیقی ملایم در هوای عصرگاهی میپیچد.
حوزههای علمیه فارس، برخلاف تصور بسیاری، تنها میراثی از گذشته نیستند؛ آنها امروز زندهاند، پرجنبوجوش و پرکارتر از همیشه. وقتی پای صحبت مدیر حوزههای علمیه استان فارس مینشینی، با آمارهایی روبهرو میشوی که نشان میدهد این نهاد با شرایط زمانه هماهنگ شده و توانسته در بسیاری از عرصهها پیشگام هم باشد.
حجتالاسلام عبدالرضا محمودی، وقتی از رسالت اصلی حوزه حرف میزند، کلامش ریشه در همان سنت دیرینه دارد. اما تبلیغ امروز دیگر تنها منبر در مسجد یا درس اخلاق در مدرسه نیست؛ به شبکهای گسترده از فعالیتهای اجتماعی، فرهنگی و رسانهای گره خورده است. او میگوید اکنون ۱۷۶۵ مبلغ در استان فارس فعالیت میکنند؛ رقمی که فارس را در جایگاه نخست کشور نشانده است. این مبلغان در قالب طرحهای هجرت، امین و بینات، به میان مردم میروند؛ در مدارس، روستاها، شهرهای کوچک و حتی در فضای مجازی، ردپای آنها دیده میشود.
رسالت نخست؛ تبلیغ برای زندگی امروز
همین گستردگی فعالیتها موجب شده در یک نظرسنجی پس از حوادث ۱۴۰۱، بیش از ۹۶ درصد از ۱۲ هزار شرکتکننده عملکرد مبلغان طرح امین را عالی ارزیابی کنند. این آمار نشان میدهد که ارتباط مستقیم و چهرهبهچهره روحانیون با مردم به ویژه نسل جوان هنوز هم اثرگذارترین شیوه تبلیغی است.
حوزه فارس تنها به اعزام مبلغان بسنده نکرده است. در بخش آموزش، امروز تقریباً تمام مقاطع تحصیلی از سطح یک تا چهار در این استان فعال است؛ بهگونهای که طلاب دیگر برای ادامه تحصیل ناچار به مهاجرت به قم نیستند. رشتههای متنوعی همچون کلام، اصول، تفسیر، فلسفه اسلامی و حتی نقد وهابیت در برنامه آموزشی گنجانده شده؛ رشتههایی که نشان میدهد حوزه میکوشد هم به پرسشهای درونی طلاب پاسخ دهد و هم توان مواجهه با چالشهای بیرونی را در آنها تقویت کند.
مدیر حوزههای علمیه فارس در بخش پژوهش، از «تحولات ارزشمند» یاد میکند؛ تحولی که نمودش در جشنواره علمی علامه حلی و تولیدات علمی مدارس مشهود است. به گفته او، همین جشنوارهها فضایی فراهم کرده تا طلاب جوان، ایدههای تازه خود را به میدان بیاورند و از یک محیط آموزشی صرف به محیطی پژوهشی و مسئلهمحور قدم بگذارند.
حوزه در متن جامعه؛ از قرارگاه «بلاغ» تا محرومیتزدایی
نقش اجتماعی و سیاسی حوزه نیز در سالهای اخیر پررنگتر شده است. راهاندازی قرارگاه «جنگ ترکیبی بلاغ» تنها یک نمونه از این حضور فعال است. محمودی میگوید این قرارگاه با هدف مقابله فکری و رسانهای با هجمههای نوین طراحی شده و قرار است شبکهای از طلاب و اساتید در آن مشارکت داشته باشند.
از سوی دیگر، حوزه علمیه فارس در پروژههای اجتماعی و محرومیتزدایی نیز کنار گروههای جهادی حضور دارد؛ از همراهی در ساخت مسکن محرومان گرفته تا حضور در طرحهای فرهنگی محلی. این همافزایی، حوزه را از یک نهاد صرفاً آموزشی فراتر برده و به بازیگری اجتماعی تبدیل کرده است.
آنچه از دل سخنان مدیر حوزههای علمیه فارس بیرون میآید، تصویری از یک حوزه در حال پوستاندازی است؛ حوزهای که گذشته درخشان خود را فراموش نکرده اما در همان گذشته متوقف هم نشده است. تبلیغ نوین، آموزش متنوع، پژوهش مسئلهمحور و فعالیتهای اجتماعی، چهار ضلع یک هندسه تازه را شکل دادهاند.
بهنظر میرسد اگر این روند ادامه یابد، فارس که همواره در تاریخ ایران زمین جایگاهی ویژه داشته، این بار هم در عرصه دینی و فرهنگی نقشی پیشتاز را ایفا خواهد کرد؛ نقشی که میتواند الهامبخش دیگر استانها هم باشد.
نظر شما