خبرگزاری شبستان _خراسان جنوبی؛ در دل کوهستانهای شرقی خراسان جنوبی، جایی که آفتاب با ناز بر سنگفرشهای کوچهها میتابد و نسیم، عطر گلهای وحشی را در دالانهای باریک میپراکند، روستای چنشت آرام و رنگین در آغوش طبیعت آرمیده است. اینجا، هر کوچه قصهای دارد، قصهای از قدمهای پیرزنی با چارقد گلدار، از خندههای کودکانه در سراشیبیهای سنگفرششده و از زمزمههای مردان سالخورده در سایه دیوارهای کاهگلی.
با عبور از دالانهای پیچدرپیچ و سربالاییهای باریک که با همت بنیاد مسکن سنگفرش شدهاند، گویی به سفری در زمان قدم میگذاری، جایی که رنگها حرف میزنند و فرهنگ، هنوز نفس میکشد. خانهها با پنجرههای چوبی و رنگارنگ، دیوارهای خشتی، در کنار باغهای سرسبز و جویهای روان، تصویری از زندگی اصیل روستایی را به نمایش میگذارند.
چنشت، نه فقط یک روستا، بلکه تابلویی زنده از هنر، تاریخ و ایمان است جایی که هر لباس، هر نگاه، و هر آوا، نشانی از هویت و اصالت دارد. اینجا سرزمین رنگهاست. جایی که رنگها حرف میزنند، تاریخ نفس میکشد و فرهنگ، هنوز زنده است.
چنشت، یکی از هفت روستای شگفتانگیز ایران، در فاصله ۶۰ کیلومتری جنوب شرق بیرجند، با ارتفاع حدود ۲ هزار و ۲۰۰ متر از سطح دریا، در دل کوهستانهای سرسبز شهرستان سربیشه آرمیده است. این روستا با آبوهوای معتدل و موقعیت جغرافیایی خاص، کلکسیونی از جاذبههای طبیعی، تاریخی و فرهنگی را در خود جای داده است.
در دل این روستا، بقعه سید حامد علوی، از فرزندان امام جعفر صادق علیهالسلام قرار دارد. بنابر روایات، وی در غار چنشت توسط عمال خلیفه عباسی زخمی و در همانجا به شهادت رسیده است این مکان، نه تنها زیارتی بلکه مقصدی برای گردشگران علاقهمند به تاریخ و معنویت است.
پوشش مردم چنشت، بهویژه زنان و دختران، از جمله جاذبههای منحصربهفرد این روستا است. چارقدهای گلدار قرمز و آبی و سبز ،کلاههای نقرهدوزیشده، پیراهنهای سبز و قرمز، دامنهای پاچین، قبای بلند و شلیتههای خراسانی، جلوهای از هنر و اصالت را به نمایش میگذارند. تنوع رنگ در این پوششها، چنشت را به «سرزمین رنگها» بدل کرده است. در روزگاری که بسیاری از روستاها دستخوش تغییرات فرهنگی شدهاند، چنشت همچنان اصالت خود را حفظ کرده است. مردمانش با آداب و رسوم ویژه، در کنار طبیعتی بکر و تاریخی پر رمز و راز، روستایی را ساختهاند که در مسیر جهانی شدن قرار دارد.
در این روستا مراسمات کهن مانند عروسی نهتنها یک جشن خانوادگی، بلکه آیینی فرهنگی و اجتماعی است که با شکوهی خاص برگزار میشود. این مراسم در فضایی آکنده از موسیقی سنتی، لباسهای محلی رنگارنگ به مدت سه روز ادامه دارد. در این آیین، کوچههای سنگفرششده روستا به صحنهای از شادی و همدلی تبدیل میشود و فرهنگ اصیل چنشت در قالب رسوم دیرینه، جلوهگر میگردد.
چنشت، نه فقط یک مقصد گردشگری، بلکه تجربهای از زندگی سنتی، رنگارنگ و روحنواز است، جایی که هر کوچه، هر لباس و هر نگاه، قصهای برای گفتن دارد.
از چن شط تا چنشت
امین حسنپور، دهیار روستای چنشت در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از خراسان جنوبی با اشاره به وجه تسمیه چنشت کفت: چنشت برگرفته از رودخانههایی است که روزگاری باغات منطقه را سیراب میکردند. نامهایی چون «چن شط» و «چن شت» در گذر زمان به «چنشت» بدل شدهاند، نامی که امروز با رنگ و فرهنگ گره خورده است.
وی جمعیت روستای چنشت را ۴۵۰ خانوار و جمعیتی بالغ بر هزار و۵۰۰ نفر اعلام کرد و گفت: چنشت یکی از روستاهای فعال و فرهنگی استان خراسان جنوبی است که با حفظ اصالت، ظرفیتهای بالایی برای توسعه دارد.
وی با اشاره به ظرفیتهای بالای این روستا در حوزههای مختلف، گفت: شغل اصلی مردم چنشت کشاورزی، دامپروری و مرغداری است و محصولات مهمی مانند زرشک، گردو، زعفران، بادام و عناب در این منطقه تولید میشود که نقش مهمی در اقتصاد خانوارهای روستایی دارد.
دهیار روستای چنشت با بیان اینکه جوانان چنشت پایبند به آداب و رسوم و فرهنگ بومی هستند، افزود: با توجه به آبوهوای مساعد و موقعیت جغرافیایی مناسب، اغلب جوانان ترجیح میدهند در روستا بمانند و کمتر مهاجرت میکنند، اما برخی مشکلات زیرساختی گاهاً این روند را تحت تأثیر قرار دهد.
۶۰ تا ۷۰ قطعه زمین وارد بافت روستا شده اما با وجود ۲۰۰ متقاضی، این تعداد کافی نیست.حسنپور مشکل مسکن را مانعی برای ماندگاری جوانان دانست و با اشاره به مشکل تأمین مسکن برای جوانان، افزود: ۶۰ تا ۷۰ قطعه زمین وارد بافت روستا شده اما با وجود ۲۰۰ متقاضی، این تعداد کافی نیست.
وی با اشاره به کوستانی بودن روستا و نبود زمین برای واگذاری به متقاضیان یادآورشد: پیشنهاد ما احداث جاده کمربندی از ورودی روستا به سمت امامزاده است که با اجرای آن، میتوان زمینهای اطراف جاده را به متقاضیان واگذار کرد و همزمان مشکل گردشگران و زائران نیز حل میشود.
وی با بیان اینکه مسیر دسترسی به امامزاده نیازمند توجه ویژه دارد، به وضعیت نامناسب مسیر دسترسی به امامزاده سید حامد علوی اشاره کرد و گفت: با وجود سنگفرش شدن بافت قدیم روستا توسط بنیاد مسکن، مسیر امامزاده که در بخش جدید روستا قرار دارد، همچنان با مشکلاتی مواجه است.
احداث این مسیر که محل تردد گردشگران و زائران به سمت امامزاده و غارهای تاریخی چنشت و چهلچاه است، باید در اولویت طرحهای عمرانی قرار گیرد.
به گفته وی احداث این مسیر که محل تردد گردشگران و زائران به سمت امامزاده و غارهای تاریخی چنشت و چهلچاه است، باید در اولویت طرحهای عمرانی قرار گیرد.
به گفته وی احداث این مسیر که محل تردد گردشگران و زائران به سمت امامزاده و غارهای تاریخی چنشت و چهلچاه است، باید در اولویت طرحهای عمرانی قرار گیرد.
وی کمبود امکانات ورزشی و تفریحی را از دیگر مشکلات و دغدغه جوانان دانست و با اشاره به این مهم که حدود ۵۰۰ نفر از جمعیت روستا را جوانان و نوجوانان به خود اختصاص دادهاند، افزود: با این وجود متأسفانه زمین ورزشی مناسب در روستا نداریم و تنها یک سالن کوچک و غیراستاندارد وجود دارد که جوابگوی نیاز جوانان نیست.
دهیار روستای چنشت با بیان اینکه در روستا پارک نیست، یادآورشد: به دنبال احداث زمین چمن مصنوعی هستیم تا بتوانیم پاسخگوی نیازهای ورزشی جوانان باشیم و به دلیل کوهستانی بودن منطقه، امکان احداث پارک عمومی محدود است و نبود فضای تفریحی یکی از عوامل مهاجرت جوانان به شهرهاست.
حسنپور از دیگر مشکلات به تعطیلی نانوایی و کاهش سهمیه آرد اهالی اشاره کرد و گفت: در حال حاضر آرد مورد نیاز مردم به صورت سهمیهای بین خانوارها توزیع میشود در حالی که نرم کشوری توزیع آرد ماهانه ۱۰ کیلوگرم به ازای هر نفر است، در چنشت تنها ۶.۵ کیلوگرم آرد توزیع میشود که مشکلاتی را برای مردم ایجاد کرده است.
وی اظهارکرد: پیگیریهای زیادی در این زمینه انجام شده اما همچنان مردم در مواقع نبود نان، مجبور به تهیه آن از شهرهای اطراف مانند مود هستند.
دهیار این روستا خواستار همراهی و حمایت مسئولان برای رفع مشکلات زیرساختی و ارتقای کیفیت زندگی مردم شد.
جواد میرزاجانی، فرماندار شهرستان سربیشه در گفتوگو با خبرنگار شبستان از خراسان جنوبی، با اشاره به اهمیت توسعه گردشگری در مناطق روستایی، اظهار کرد: در ابتدای قبول مسئولیت با همراهی هیئت اندیشه، بررسی مشکلات دو روستای هدف گردشگری ماخونیک و چنشت در دستور کار قرار گرفت و تاکنون برای روستای چنشت ۴ تا ۵ جلسه کارشناسی برگزار شده است.
وی افزود: بالغ بر ۲.۵ میلیارد تومان اعتبار برای احداث دیوار ساحلی و معبر اتصال پاییندست به بالادست روستای چنشت در سال ۱۴۰۴ اختصاص یافته که به محض تخصیص، عملیات اجرایی آن آغاز خواهد شد.
بالغ بر ۲.۵ میلیارد تومان اعتبار برای احداث دیوار ساحلی و معبر اتصال پاییندست به بالادست روستای چنش در سال ۱۴۰۴ اختصاص یافته که به محض تخصیص، عملیات اجرایی آن آغاز خواهد شد.
فرماندار سربیشه برای حل مشکل نان در روستای چنشت گفت: با توجه به اینکه در گذشته نانوایی فعال در این روستا وجود داشته و مجوز آن نیز صادر شده، سهمیه آرد بر اساس کارکرد نانوایی فعال تخصیص مییابد اما اکنون با غیرفعال شدن نانوایی، تدابیر لازم برای حل این مشکل در دست اقدام است و بهزودی مشکل سهمیه آرد اهالی مرتفع خواهد شد.
میرزاجانی در خصوص احداث زمین چمن مصنوعی در روستای چنشت گفت: با توجه به کوهستانی بودن منطقه، محدودیتهایی در تأمین زمین مناسب وجود دارد با این حال، یک زیرساخت ورزشی در روستا موجود است که اهالی میتوانند از آن بهرهبرداری کنند و در صورت تأمین زمین مناسب، احداث زمین چمن مصنوعی نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت.
اجرای این پروژه نیازمند تهیه طرح، برآورد هزینه و بررسیهای کارشناسی استوی درخصوص احداث کمربندی از ورودی روستا به سمت امامزاده اظهار کرد: اجرای این پروژه نیازمند تهیه طرح، برآورد هزینه و بررسیهای کارشناسی است که بررسی این مهم در دستور کار قرار دارد.
فرماندار سربیشه تأکید کرد: توسعه زیرساختهای گردشگری و خدماتی در روستاهای هدف، نقش مهمی در رونق اقتصادی و ارتقاء کیفیت زندگی اهالی دارد و این مهم با جدیت دنبال میشود.
میرزاجانی از اختصاص ۳۵۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۴ برای تکمیل زائرسراهای امامزاده خبر داد و گفت: در این راستا ۵ زائرسرا وارد مدار بهرهبرداری شده است.
هادی حقپناه، سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی شهرستان سربیشه هم در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان گفت: روستای چنشت یکی از هفت روستای شگفتانگیز ایران، در آستانه ثبت جهانی در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد.
وی افزود: مراحل نهایی پرونده ثبت جهانی این روستا در حال تکمیل است و بهزودی برای بررسی و ثبت نهایی به یونسکو ارسال خواهد شد.
در صورت ثبت، روستای چنشت به دومین روستای گردشگری ثبت جهانیشده در ایران تبدیل خواهد شد.
سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی شهرستان سربیشه افزود: در صورت ثبت، روستای چنشت به دومین روستای گردشگری ثبت جهانیشده در ایران تبدیل خواهد شد.
سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی شهرستان سربیشه افزود: در صورت ثبت، روستای چنشت به دومین روستای گردشگری ثبت جهانیشده در ایران تبدیل خواهد شد.
حقپناه گفت: در کنار جاذبههای طبیعی و تاریخی، مهارت سنتی ساخت کلاه پولی در این روستا ثبت ملی شده و مراسم سنتی عروسی در این روستا همچنان بر پایه آداب و رسوم اصیل برگزار میشود.
وی ادامه داد: بافت روستا چند سال پیش با همکاری بنیاد مسکن بهصورت کامل بهسازی شده است و اکنون از نظر منظر طبیعی و شکل ظاهری، شرایط بسیار مناسبی برای جذب گردشگر دارد و حضور گردشگران نیز هر سال نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است.
دستورالعمل یونسکو برای ثبت روستاها، سه محور پایداری محیط زیستی، اقتصادی و فرهنگی را شامل میشود که اقدامات گستردهای در این زمینهها انجام شده است.وی در خصوص فرایند ثبت جهانی روستا گفت: دستورالعمل یونسکو برای ثبت روستاها، سه محور پایداری محیط زیستی، اقتصادی و فرهنگی را شامل میشود که اقدامات گستردهای در این زمینهها انجام شده است.
سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی شهرستان سربیشه افزود: در حوزه محیط زیست، جمعآوری زبالهها و آموزشهای زیستمحیطی با همکاری انجمنهای مرتبط صورت گرفته و یک خودروی حمل زباله نیز از سوی بخشداری مود به دهیاری اختصاص یافته است و در بخش زیرساختها نیز احداث سرویسهای بهداشتی در دست اقدام بوده و تابلوهای راهنمای دو زبانه بهزودی نصب خواهند شد.
حقپناه تأکید کرد: تمام این اقدامات بهصورت دقیق مستندسازی شده و بخشی از پرونده ثبتی خواهد بود و علاوه برآن خبار منتشرشده از رسانههای رسمی در طول مدت کاندیداتوری روستا نیز باید به این پرونده ضمیمه شود.
وی خاطرنشان کرد: بازدید ناظر یونسکو، آخرین مرحله این فرایند است که میتواند بهصورت هماهنگ یا سرزده انجام شود و تاکنون بازدیدهایی نیز صورت گرفته و گزارش آن به سازمان یونسکو ارسال شده است.
نظر شما