«فاطمه منتظری» کارشناس خانواده، محقق و پژوهشگر دینی در گفتگو با خبرنگار زنان و خانواده خبرگزاری شبستان با اشاره به نقش زنان در دفاع مقدس، اظهار کرد: در مباحث روانشناسی هر وقت صحبت از بانوان می شود؛ اصولا ویژگی تیمارگری آنها بیشتر به چشم می خورد و این نقش آنها در مسایل و بحران های اجتماعی مانند دفاع مقدس پررنگتر می شود. اما نکته مهمی که در این میان فراموش شده و ما آن را نادیده گرفته ایم، این است که وقتی در هشت سال دفاع مقدس خیل عظیمی از مردان غیور برای دفاع از آب و خاک کشورمان رهسپار جبهه های نبرد شدند چه کسانی در ادارات و سازمان ها این پست های اداری را بر عهده گرفتند و جایگزین آنها شدند؟؛ ما مرتب از تدارکات پشت جبهه ها، دوختن ها و غذا پختن ها می گوییم؛ هر چند همه اینها نیز زیباست و کسی هم نمی تواند این زیبایی ها را زیر سوال ببرد؛ اما فراموش نکنیم که بانوان ما در دوره جنگ در ادارات و حتی مراکز صنعتی پست های مدیریتی سنگینی را بر عهده گرفتند و به خوبی هم از پس آنها برآمدند اما متاسفانه هیچ گاه به این زاوایای پنهان جنگ در حوزه بانوان پرداخته نشده است.
ایثارگری زنان در دوران دفاع مقدس از صحنه های کم نظیر فرهنگی
وی با بیان اینکه قبل از دفاع مقدس حضور زنان در اجتماع بسیار کمرنگ بود، تصریح کرد: اما بانوان پزشک و جراح ما در دوران دفاع مقدس نقش بسیار پررنگی داشتند ضمن اینکه تجربیات ارزنده ای که آنها در میدان نبرد کسب نمودند، بعدها موجب رشد علم پزشکی ما در حوزه بانوان شد؛ اما به جرأت می گویم که روحیه جهادی و ایثارگری مادران و زنان ما در زمان جنگ یکی از صحنه های کم نظیر در عرصه فرهنگی است که ما کمتر سراغ داریم.
منتظری به خاطرات مادران شهدا اشاره کرد و افزود: یکی از مادران شهدا که چهار فرزند خود را در دفاع مقدس تقدیم وطن کرده بود می گفت: من در مراسم فرزندانم نه گریه کردم و نه لباس مشکی پوشیدم؛ حاضرین گفتند به خاطر وصیت نامه شهدایتان ؟ پاسخ عجیبی داد و گفت: به خاطر اینکه می ترسیدم اگر گریه کنم مادرانی که در مجلس حضور داشتند، بترسند از اینکه بخواهند عزیزان خود را به جبهه بفرستند و جبهه خالی بماند؛ ببینید این بانوی ما ورای محاسبات احساسی یک مادر فکر می کرد و این نشان از درک و شعور بسیار والای این مادر عزیز داشت؛ همچنین مادری که همسر و چهار فرزندش شهید شده بودند می گفت: بعد از شهادت همسرم دیگر از پا افتادم، افراد حاضر در جلسه خیلی متاثر شدند و گفتند غم سنگینی است اما ایشان با یک جمله بر همه این حرف ها خط بطلان کشید و گفت: متوجه شدم که در این خانواده فقط من سعادت شهادت نداشتم.
رشادت ها و دلاوری های مادران ما قابل قیاس با هیچ کشوری نیست
این کارشناس خانواده ادامه داد: با توجه به بررسی های صورت گرفته در محاسبات روانشناسی و فرهنگی و با توجه به سفرهایی که ما به کشورهای مختلف داشتیم و تعاریفی که آنها از مفهوم زن و مادر داشته اند؛ وقتی به مادران جامعه خود نگاه می کنیم؛ می بینیم همه این محاسبات در کشور ما به گونه دیگری نمود داشته و این رشادت ها و دلاوری های مادران و بانوان ما قابل قیاس با هیچ کشوری نیست ضمن اینکه از سوی دیگر ما نمی توانیم اسم آن را قساوت و سنگدلی بگذاریم؛ چرا که در اینجا بحث ارزش های اخلاقی و ایثارگری مطرح است.
یک زمانی ما در قبال پاره های تن خود در معرض آزمایش قرار می گیریم؛ اما یک زمانی هم است که در برابر یک اجتماع قرار گرفته ایم؛ این همان انتخابی است که در بسیاری از کشورها مادران نتوانسته اند از این امتحان سنگین سربلند خارج شوندوی با بیان اینکه ایثارگری و از خودگذشتگی یکی از بزرگترین نشانه های مهرورزی یک زن به جامعه خویش است، گفت: یک زمانی ما در قبال پاره های تن خود در معرض آزمایش قرار می گیریم؛ اما یک زمانی هم است که در برابر یک اجتماع قرار گرفته ایم؛ این همان انتخابی است که در بسیاری از کشورها مادران نتوانسته اند از این امتحان سنگین سربلند خارج شوند. مانند کشور آلمان که با وجود اینکه چندین دهه از جنگ جهانی دوم می گذرد اما هنوز خانواده ها نتوانسته اند با غم از دست دادن همسر و فرزندانشان کنار بیایند به همین دلیل است که می گوییم روحیه مادران ما بی نظیر و ستودنی است.
مقاومت و تاب آوری دو ویژگی مهم زنان جامعه ما
وی مقاومت و تاب آوری را دو ویژگی مهم زنان جامعه ما عنوان کرد و گفت: مفهوم مقاومت، تحمل، ایستادگی و صبوری در برابر مشکلات است اما تاب آوری به معنای قدرت جبران و بازسازی مشکلات و مقابله با شرایط دشوار و پاسخ انعطافپذیر به فشارهای زندگی است، به افراد قدرت می دهد تا با مشکلات پیش رو مواجهه سالم داشته باشند، بر سختی ها فائق آیند و با جریان زندگی حرکت کنند و با موقعیت های غیرمنتظره کنار بیایند؛ این همان مابهتفاوت زنان و مادران کشور ما با ممالک دیگر است که سریع می توانند خود را بازیافت احساسی کنند و نبود همسران و فرزندان خود را جبران نمایند.
منتظری در ادامه افزود: نه تنها غم و غصه آنها را فرسوده نمی کند بلکه موتور محرکه ای می شود برای رشد و پیشترفتشان؛ شاید گفته شود زنان به دلیل لطایف و ظرایف شخصیتی که دارند در برابر غم و غصه، خرد شده و می شکنند؛ در حالی که ما عکس آن را شاهدیم؛ هر چه بیشتر تحت فشار قرار می گیرند پرانگیزه تر، پویاتر و کوشاتر می شوند اما متاسفانه کمتر به بیان این نکته ها پرداخته شده است؛ لذا به دلیل همین کوتاهی هاست که دشمن توانسته در فضای مجازی تصویر تاریکی از دفاع مقدس برای نسل جوان ما به تصویر بکشد.
وی با اشاره به خانم «سبا بابایی» که لقب مادر تنها شهید ژاپنی را داشت، تصریح کرد: این بانوی بزرگوار اصالت ژاپنی داشت و مادر شهید بود؛ ایشان هیچ گاه به ما اجازه نمی داد که بگوییم «دوران جنگ» بلکه فقط باید از کلمه «دفاع مقدس» استفاده می کردیم و معتقد بود این دو بینش کاملا با هم متفاوتند؛ جالب است ایشان بیش از اینکه بگوید «فرزندم» و از فرزند شهیدش صحبت کند درگیر حفظ یک فرهنگ و ارزش بود؛ در واقع این سطح از نگاه و بینش این بانوی ژاپنی به قدری متعالی است که ما در جای دیگر آن را نمی بینیم. وی معتقد بود در زمان جنگ جهانی دوم که ژاپن با هیتلر متحد شد و می خواست بر وسعت خود اضافه کند؛ این اسمش جنگ بود نه دفاع مقدس، چون ما متجاوز محسوب می شدیم هر چند آسیب های جدی زیادی به دلیل بمباران اتمی دیدیم و بسیار هم مظلوم واقع شدیم اما چون متجاوز بودیم هیچ وقت به آن افتخار نکردیم اما ایران نه متجاوز بود و نه مهاجم بلکه فقط دفاع کرد و به دلیل دفاع از ارزش ها و عقاید خود بود که مورد حمله و هجمه دشمنان قرار گرفت؛ این نگاه بانویی است که در این سرزمین زندگی کرد و فرهنگ آن را پذیرفت.
متاسفانه در این زمینه کوتاهی کردیم؛ شهدا را معرفی کردیم اما از نسل پرورنده شهدا و مادران آنها غافل شدیم؛ به جرات می تواند گفت این نسل شخصیت های گمنام ۸ سال دفاع مقدس هستندمادران؛ شخصیت های گمنام ۸ سال دفاع مقدس
این محقق و پژوهشگر دینی گفت: سوال اینجاست که آیا مادران جوان و دختران امروز ما هم دارای این انگیزه ها هستند یا با این فرهنگ آشنا شده اند؛ متاسفانه در این زمینه کوتاهی کردیم؛ شهدا را معرفی کردیم اما از نسل پرورنده شهدا و مادران آنها غافل شدیم؛ به جرات می تواند گفت این نسل شخصیت های گمنام ۸ سال دفاع مقدس هستند.
وی با اشاره به جنگ ۱۲ روزه اسرائیل اظهار کرد: یکی از نادانی های اسراییل این بود که قبل از ماه محرم به ما حمله کرد؛ سالها بود که مردم ایران در ماه محرم فقط یک سری مراسم آیینی برگزار می کردند؛ اما اسراییل باعث شد با حمله خود دوباره فرهنگ عاشورا و آزادگی در متن زندگی مردم قرار بگیرد. دوباره از شعار به شعور رسیدیم؛ درباره فرهنگ عاشورا را بیدار کردیم؛ هم شمر را دیدیم و هم فرهنگ حسین بن علی (ع) را؛ بانوان دوباره رفتند در همان جلد ایثارگری، افتخار آفرینی و قهرمان پروری قرار گرفتند؛ این امر دستاورد مهم جنگ تحمیلی اسرائیل علیه کشورمان بود.
وی با تاکید بر قهرمان پروری مادران بیان کرد: پیامبر اسلام(ص) فرمودند: زن، «رب البیت» است در واقع زنان در تربیتگری و مربی بودن مقدم بر مردان هستند و اگر به زن رب البیت گفته شده به این دلیل است که زن به عنوان مادر و مربی در خانواده اولین کسی است در کانون و مرکز اصلی تربیت نسل بشر قرار گرفته است.بنابراین میتوان گفت نقش تربیت، نقش بسیار بزرگی است که بر عهده جامعه زنان یا مادران گذاشته شده است.
نظر شما