خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛ زینب روحانی مقدم- در دنیای امروز که سرعت زندگی، رقابتها و فشارهای اجتماعی روابط انسانی را تحت تأثیر قرار داده است، آموزههای اخلاقی و رفتاری بزرگان دینی بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا میکند.
یکی از بارزترین این آموزهها را میتوان در شخصیت نازنین امام رضا علیهالسلام دید؛ امامی که مهربانی، رافت و سعهصدر ایشان نسبت به تمامی انسانها، اعم از دوستان، همکیشان و حتی مخالفان، زبانزد عام و خاص بوده است. بررسی سیره عملی امام رضا علیهالسلام نه تنها تاریخ زندگی ایشان را روشن میسازد، بلکه الگویی عملی و کاربردی برای روابط اجتماعی، همدلی و تعامل با دیگران در جامعه امروز ارائه میدهد.
*رافت و مهربانی امام رضا علیهالسلام؛ الگویی برای امروز
حجتالاسلام مهدی رضایی، کارشناس مذهبی و پژوهشگر تاریخ اهلبیت علیهمالسلام، در گفتگو با خبرنگار شبستان، به تبیین ویژگیهای اخلاقی و رفتاری امام رضا علیهالسلام پرداخت و مهربانی و رافت ایشان نسبت به مردم را از مهمترین شاخصههای شخصیتی ایشان دانست.
حجت الاسلام رضایی در ادامه گفت: یکی از مهمترین ویژگیهای اخلاقی وجود نازنین علی بن موسی الرضا علیهالسلام، رافت و مهربانی ایشان نسبت به مردم بود. در زیارتنامه امام میخوانیم ‘سلام بر راههایی که بسیار مهربان بود.’ این مهربانی و رافت در جایجای زندگی ایشان مشهود است.
*محبوبیت امام رضا علیهالسلام در میان مردم
حجت الاسلام رضایی با اشاره به نقل قول ابراهیم بن عباس افزود: من هرگز ندیدهام امام رضا علیهالسلام با صحبت کردن خود کسی را بیزار کنند یا حرف کسی را قطع کنند. ایشان سعی میکردند سخن دیگران کامل شود و با دقت گوش دهند.
وی ادامه داد: حتی خدمتکاران امام رضا علیهالسلام نیز همواره با احترام و با نام خود خطاب میشدند و هیچگاه از لفظ ‘غلام’ استفاده نمیشد. هنگام پهن کردن سفره، خدمتکاران کنار ایشان مینشستند و این رافت و مهربانی باعث شد امام رضا در میان مردم بسیار محبوب شوند.
حجت الاسلام رضایی یادآور شد: سفر امام رضا از مدینه به خراسان با استقبال گسترده مردم همراه بود و هیچ شهری نبود که مورد استقبال قرار نگیرد. در نیشابور، هنگامی که امام حدیث سلسله و زهاب را بیان فرمودند، چهار هزار راوی این حدیث را نقل کردند. محبوبیت امام به گونهای بود که سه امام بعد از ایشان – امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکری – نیز از همین محبت مردم بهره میبردند.
*برخورد متین امام رضا علیهالسلام با دشمنان
کارشناس مذهبی گفت: رفتار مهربانانه امام رضا علیهالسلام تنها محدود به دوستان و شیعیان نبود، بلکه حتی نسبت به دشمنان نیز چنین برخوردی داشتند. برای مثال، مامون برای زیر سوال بردن مقام علمی امام جلسات مناظره متعددی برگزار میکرد، اما امام با تسلط علمی و کمال احترام، پاسخهای منطقی و مستدل ارائه میدادند.
وی افزود: یک نمونه دیگر یونس بن عبدالرحمن بود که سخنان ناشایستی درباره امام رضا بیان کرده بود. وقتی بیمار شد، امام رضا علیهالسلام شخصاً به عیادت ایشان رفتند و فرمودند: ‘اگر کاری از دستم بر میآید، انجام میدهم.’ این رفتار باعث شد بسیاری از مخالفان، با شخصیت و علم امام آشنا شده و جذب ایشان شوند.
*آموزهای اخلاقی برای جامعه امروز
حجت الاسلام رضایی تصریح کرد: سیره عملی امام رضا علیهالسلام میتواند الگویی ارزشمند برای زندگی امروز ما باشد. در دنیای پرتنش و سریع امروز که رقابتها و فشارها روابط انسانی را تحت تأثیر قرار داده است، آموزههای اخلاقی امام شامل همدلی، سعهصدر، گذشت، دلسوزی و احترام متقابل میتواند به بهبود روابط انسانی و ایجاد جامعهای مهربانتر و صلحآمیزتر کمک کند.
وی ادامه داد: این رفتار امام رضا علیهالسلام به ما میآموزد که چگونه در مواجهه با مردم، با هر طبقه و عقیدهای، با علم، عمل و معنویت، تأثیر مثبت و هدایتکننده بر جامعه داشته باشیم.
*تأثیر علم و معنویت در هدایت جامعه
حجت الاسلام رضایی در پایان گفت: ترکیب علم، عمل و معنویت امام رضا علیهالسلام باعث شد ایشان تأثیر عمیقی بر دل مردم بگذارند و جامعه را به سوی صراط مستقیم هدایت کنند. این ویژگیها نه تنها در زمان خود امام بلکه امروز نیز میتواند راهنمای ما در تعامل با دیگران و مدیریت روابط انسانی باشد.
وی عنوان کرد: با الگوبرداری از سیره امام رضا علیهالسلام، میتوانیم روابط انسانی خود را بهبود ببخشیم، جامعهای مهربانتر و صلحآمیزتر داشته باشیم و با سعهصدر و گذشت، زندگی اجتماعی خود را غنیتر کنیم.
نظر شما