حجت الاسلام «ابراهیم بهاری» استاد و کارشناس معارف دینی در گفت وگو با خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری شبستان ضمن تبریک ایام ولادت پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله و امام صادق علیه السلام اظهار داشت: پایه گذار تفکر وحدت، در اصل شخص وجود مبارک پیامبر اعظم بودند. حضرت با بیان شریف خود ندای وحدت را در هستی سر دادند و فرمودند «قولو لا اله الاالله تفلحوا» یعنی پایه وحدت را بر همین عبارت قرار دادند و از همه کسانی که در حق ایشان جفا کرده بودند، گذشتند و آنانی را که نسبت به حضرت بی احترامی و جسارت کرده بودند، مورد عفو قرار دادند.
وی تصریح کرد: نکات بارزی در رفتار پیامبر رحمت صلی الله علیه وآله وجود دارد که با مرور آنها به نکات جالب و رفتارهای وحدت آفرین می رسیم. حضرت در برخورد با افراد، با کسانی که در اسلام سابقه و پیشینه ای طولانی داشتند همانگونه رفتارمی کردند که با تازه مسلمانان. یعنی همه را یکسان و با یک نگاه می دیدند و می فرمودند: «قیمتی ترین و باارزش ترین شما باتقواترین شماست» همچنان که خداوند متعال آیه شریفه «إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ» را میزان و ترازوی معیار انسانی قرار داد.
کارشناس دینی با بیان اینکه وجود مبارک رسول الله (صلی الله علیه وآله) وحدت را به شکل عملی رقم می زدند، گفت: در مدینه منوره اقوام مختلفی از یهودیان، مسیحیان و مسلمانان در کنار هم زندگی می کردند حتی مشرکینی بودند که تحت مجموعه حکومتی پیامبر(ص) قرار گرفته بودند هرچند به پیامبر ایمان نیاورده بودند اما با حضرت جنگی هم نداشتند و پیامبر هم آنها را به اجبار وادار به اسلام نکردند، مخاصمه ای نکردند، به آنها امان دادند تا با تعقل به این حقیقت برسند.
برخی تصور می کنند وحدت به این معناست که از اصول یا فروع در احکام و مباحث مذهبی دست بکشند. در حالی که اینگونه نیستحجت الاسلام بهاری با اشاره به تعریف های نادرست از مفهوم وحدت خاطرنشان کرد: گاهی برخی تصور می کنند وحدت به این معناست که از اصول یا فروع در احکام و مباحث مذهبی دست بکشند. در حالی که اینگونه نیست. این مطلب چه برای اهل تسنن و چه برای برای شیعیان کاملا واضح است. یعنی ما در عین اینکه به انجام امورات دینی و اعتقادات مذهبی خود مقید و پایبند هستیم در «ریشه کار» وحدت کلمه با هم داشته باشیم. اگر وحدت کلمه امروز در جهان اسلام به معنای حقیقی جاری و ساری بود قطعا مسئله غزه به وجود نمی آمد.
فارغ از اینکه آیا افراد در چارچوب اعتقادات مذهبی ما هستند یا نه باید دلسوز آنها باشیم
این استاد معارف یادآور شد: لذا رسول خدا صلی الله علیه وآله در آن عبارت معروف نمی فرمایند: اگر «مسلمانی» از دیگران کمک خواست بلکه می فرمایند اگر «مظلومی» فریاد زد و کمک خواست که ای مسلمانان به فریاد من برسید و شما او را یاری نکردید، به او ظلم کرده اید بلکه فراتر از آن، اصولا مسلمان نیستید. این تعبیر از شخص پیامبر اعظم است.
وی در ادامه با اشاره به کلامی از امیر مومنان حضرت علی ابن ابی طالب علیه السلام گفت: وقتی خبر غارت در منطقه ای در غرب بغداد به ایشان رسید که غارتی صورت گرفته و خلخالی از یک زن یهودی برده اند، حضرت فرمودند: «اگر کسی این خبر را بشنود و دقّ کند و بمیرد جا دارد» نفرمودند آنها مسلمان نیستند و به ما ارتباطی ندارد. بلکه می فرمایند اگر مسلمانی از این خبر دق کند و بمیرد حق دارد. معنای وحدت این است که ما محافظ جان هم، محافظ آبروی هم، محافظ اموال و ناموس هم باشیم. دلمان برای هم بسوزد. اگر اختلاف سلیقه و اختلاف نظری هم هست می شود با نشست و گفت وگو حل کرد. شما در مجموعه مناظراتی را که فرزندان پیامبر از جمله امام رضا علیه السلام انجام دادند ملاحظه کنید. حضرت مجادله نمی کنند، هرگز جسارت نمی کنند، اهانتی به کسی انجام نمی دهند. مناظره است یعنی تمام آن کلماتی که بر زبانشان جاری می شود استدلال و منطق است. این معنا و جلوه ی وحدت است.
حجت الاسلام بهاری تصریح کرد: تفرقه ای که امروز در دل های مسلمین وجود دارد و اتفاقاتی که در جامعه مسلمانان رخ می دهد دردآور و بسیار سخت است. پیامبر وقتی وحدت را مطرح می کنند می فرمایند مسلمان باید «تعهد وحدتی» داشته باشد. دلسوز دیگران باشد؛ ما فارغ از اینکه آیا افراد در چارچوب اعتقادات مذهبی ما هستند یا نیستند باید دلسوز آنها باشیم. روایتی در تاریخ نقل است که فرد عربی وارد مجلس پیامبر در مسجد النبی شد و فریاد زد: « محمد کیست؟ که ادعای پیامبری کرده است؟ من سوالاتی از او دارم و اگر نتواند پاسخ من را بدهد همین جا او را به قتل می رسانم» ببینید با چه زبان تند و بی ادبانه نسبت به رسول الله صحبت کرد. اما حضرت به امام مجتبی علیه السلام - که ۵ یا ۶ ساله بودند اشاره کردند که حسن جان پاسخ این مرد را بده!
وی افزود: مرد عرب بیشتر عصبانی شد که چرا پیامبر به یک کودک می گوید که پاسخ او را بدهد. سپس امام حسن علیه السلام به فرد عرب فرمودند: «سوال تو این است؛ می خواهی فلان مطلب را بگویی و پاسخ تو چنین و چنان ...است. مرد عرب مات و مبهوت ماند؛ سپس آرام شد و ایمان آورد. همچنین درباره ابوجهل نقل است: که نزد رسول خدا آمد و گفت من سوالی دارم اگر پاسخ این سوال مرا بدهی قطعا به تو ایمان می آورم. حضرت فرمودند: سوالت را بپرس. ابوجهل گفت به من بگو من ساعتی پیش کجا بودم؟ و چه کارهایی انجام دادم؟ حضرت فرمودند: «تو فلان جا بودی، فلان کار را انجام دادی، سپس به منزل خود رفتی فلان مقدار به عیالت پول دادی و این سخنان را گفتی» ابوجهل که عناد داشت و ایمان نیاورد و با وجود این پاسخ پیامبر، باز به ایشان تهمت جادوگری زد. اما رسول خدا صلی الله علیه وآله با وجود این جسارت باز با او مدارا کردند. این وسع تحمل بسیار مهم است.
پیامبر(ص) از قلب ها وارد شد و جهان را احاطه کرد
حجت الاسلام بهاری با بیان این که کنار هم بودن به یاری کردن یکدیگر است، تصریح کرد: در قرآن کریم آیات متعددی داریم که خداوند متعال پیامبر را به عنوان یک چهره وحدت آفرین معرفی می کند. اگر مبنای رفتاری ما بر اساس رفتار رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله باشد بسیاری از مشکلات حل می شود. اگر آن نوع نگاه پیامبر را داشته باشیم آرامش واقعی در جوامع اسلامی برقرار می شود. نوع نگاه آن حضرت بی نظیرترین نگاه است. وقتی در جامعه اختلاف نظرهای گوناگون بین گروه ها، احزاب و جناح ها و ... وجود دارد اگر نوع نگاه پیامبر حاکم شود همه این اختلاف ها رفع می شود چون نوع نگاه پیامبر، انسانساز است.
اما پیامبر در مدت ۲۳ سال و با تبلیغ چهره به چهره بیش از ۷ میلیون مسلمان می پرورد. امت اسلام باید از این درس بگیرند. امروز اگر ۲ میلیارد نفر مسلمان کره زمین در کنار هم باشند تمام مشکلات و موانع شان رفع می شودوی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به جنگ بدر، خاطرنشان کرد: بعد از جنگ بدر شهر مکه ماتمسرا شده بود، تعداد زیادی از مشرکان کشته شده و مردم مکه عزادار بودند. زن بدکاره ای در مکه بود که با رقاصه گی و ... روزگارمی گذراند. بعد از جنگ به قدری عرصه بر او تنگ شد که به فقر افتاد. از مکه به مدینه رفت؛ داخل مسجد پیامبر شد. اصحاب با دیدن این زن متعجب شدند که این زن در اینجا چه میکند؟ رسول الله صلی الله علیه وآله از او سوال کردند برای چه به اینجا آمده ای؟ زن پاسخ داد: من به شما اعتماد دارم که هر فقیری به شما مراجعه کند دست خالی بازنمی گردد. آمده ام به من کمک کنید. حضرت فرمودند: هر چه نیاز دارد برآورده کنید و سپس با احترام او را راهی کنید به مکه بازگردد. یعنی حضرت حتی نفرمودند ایمان بیاور تا به تو کمک کنیم. این زن وقتی به مکه بازگشت به بلندگوی تبلیغاتی پیامبر تبدیل شد. این مفهوم همان جمله معروفی است که طبری (از علمای بزرگ اهل تسنن) نقل کرده که ابوسفیان درباره پیامبر گفت: «پبامبر از قلب ها وارد شد و جهان را احاطه کرد» این نکته مهمی است که یک نفر در حالی که نه امکانتی دارد ، نه رسانه ای دارد – در آن دوران که نه گوشی همراه بود، نه اینترنت، نه رادیو و تلویزیون و ... – اما پیامبر در مدت ۲۳ سال و با تبلیغ چهره به چهره بیش از ۷ میلیون مسلمان می پرورد. امت اسلام باید از این درس بگیرند. امروز اگر ۲ میلیارد نفر مسلمان کره زمین در کنار هم باشند تمام مشکلات و موانع شان رفع می شود.
نظر شما