به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانونهای مساجد خبرگزاری شبستان، نشست «کارکردهای اجتماعی مسجد» همزمان با هفتۀ تشکلهای اجتماعی و مشارکتهای مردمی و در آستانۀ روز جهانی مسجد به همت خبرگزاری شبستان و پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران (۲۹مردادماه) در محل ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور برگزار شد.
نشست «کارکردهای اجتماعی مسجد» با حضور و سخنرانی شخصیت هایی چون حجت الاسلام و المسلمین علی ملانوری، رییس ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور؛ مهندس حبیبالله بوربور، رئیس مجمع خیرین کشور؛ علیرضا آتشک، مشاور رئیس سازمان بهزیستی کشور و مدیرعامل شبکه ملی مؤسسات نیکوکاری و خیریه؛ حجتالاسلام عباس غلامرضازاده، مشاور کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر و امام جماعت مسجدجامع الزهرا(س)؛ دکتر یاسر تک فلاح عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی و امام جماعت مسجد حضرت زینب (س)؛ دکتر سینا عصاره نژاد دزفولی؛ مدیرگروه دین، ارشاد اسلامی و اوقاف مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
گزارش تصویری این نشست را اینجا ببینید.
در ادامه مشروح سخنان حجت الاسلام و المسلمین عباس غلامرضازاده، مشاورکمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر و امام جماعت مسجد جامع الزهرا(س) در بلوار آفریقا را می خوانید:
در این نشست حجت الاسلام و المسلمین «عباس غلامرضازاده» بر لزوم توجه به کارکردهای اجتماعی مسجد اشاره کرد و گفت: در این زمینه در وهله اول ما باید مساجد را به خوبی بشناسیم و ظرفیت های آن را شناسایی کنیم، تا پس از آن برای تقویت کارکردهای اجتماعی مسجد برنامه ریزی نماییم.
مشاور کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر و امام جماعت مسجد جامع الزهرا(س) بیان کرد: مسجد اولین و آخرین پایگاه اصیل اسلام و محل اجتماع زنان، جوانان و نوجوانان است، الگوی ما نیز مسجد دوره پیامبر اکرم(ص) است که به مسجد تراز شهرت داشته است، در واقع مسجد تراز مسجدی است که محل آموزش است به این معنا که وظایف آموزش و پرورش را در مقیاس مسجد عملیاتی می کند.
وی با اشاره به اینکه مسجد محل عبادت و انس با پروردگار، محل رسیدگی به مشکلات مستضعفان و افراد گرفتار است، افزود: مسجد می تواند وظایف فعلی کمیته امداد امام خمینی(ره) و بهزیستی را در مقیاس محله دنبال کند، محل تصمیمات مهم و جلسات اثرگذار و حل اختلافات و نزاع باشد و کارکردهای دستگاه قضایی را پیگیری کند، از طرفی محل انسجام بخشی اجتماعی باشد که از ذیل آن کمک های اجتماعی انجام شود و وظایف هلال احمر در بحث امداد و بحران را انجام دهد و یا در بحث امربه معروف و نهی ازمنکر، فعالیت های خیریه ای، دستگیری از محروم فعال باشد.
وی ادمه داد: یکی از موضوعاتی که در مسجد جامع الزهرا(س) که بنده امام جماعت آن هستم، دنبال می شود، آزادسازی زندانیان جرایم غیرعمد است که در این زمینه ارتباط خوبی با ستاد دیه کشور برقرار شده است که آنها افراد را به ما با نوع گرفتاری هایشان معرفی می کنند و این مشکلات با نمازگزاران مسجد مطرح می شود، در دو و سه سال اخیر حدود ۲۰ زندانی از این طریق آزاد شده است.
مشاور کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر ابرازکرد:کارکرد اجتماعی مسجد یکی از کارکردهای مهم است که از این طریق می توان برای گسترش و تقویت ارتباطات اجتماعی و ارتقای فرهنگ و حل مسائل اجتماعی نقش آفرینی کرد، بنابراین با تقویت کارکردهای اجتماعی مسجد می توان خانه های خدا را محل تجمع، همبستگی اجتماعی و اجرای برنامه های متنوع برای سنین مختلف کرد.
حجت الاسلام و المسلمین غلامرضا زاده اظهار کرد: در جامعه، مساجدموفقی هستند که با دریافت مجوز از وزارت آموزش و پرورش از مقطع پیش دبستانی تا مقطع ابتدایی ومتوسطه اول و دوم به صورت تخصصی فعالیت دارند و یا طرح «مسجد مدرسه» یکی از طرح های موفق است که با مجوز آموزش و پرورش کلاسهای درس در مساجد برگزار می شود و در هنگام نماز نیز دانش آموزان در صفهای نماز جماعت مسجد شرکت و از برنامه های تربیتی آن هم بهره مند می شوند.
وی پشتیبانی و کمک به نیازمندان را یکی دیگرکارکردهای مساجد دانست و تصریح کرد: در حال حاضر خیریه های بسیاری هستند که شاید ثبت هم نشده اند اما فعالیت های گسترده ای انجام می دهند، ما شاهد بودیم که در ایام کرونا کمک های مومنانه در مساجد به صورت وسیع انجام می شد و سبدهای کالا در مناسبت های مذهبی و بحران ها توسط مساجد توزیع می شد که اینها نشان ازتقویت کارکردهای اجتماعی مسجد در جامعه دارد.
ساختمان مساجد هم در ارتقای سیمای بصری شهر نقش مهمی دارد
حجت الاسلام و المسلمین غلامرضا زاده خاطرنشان کرد: مساجد یکی از بهترین مکان ها برای گفتگو و مشاوره است یکی از اقداماتی که ما در مسجد جامع الزهرا(س) مورد توجه قرار داده ایم، این بوده است که پس از پایان سخنرانی در مسجد پرسش و پاسخ برگزار می کنیم و مردم سوالاتشان را از سخنران می پرسیدند. یکی دیگر از کارکردهای مسجد، حفظ ارزشهای دینی و اخلاقی است که می تواند نقش کلیدی در سطح محلات و شهر داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه ساختمان مساجد هم در ارتقای سیمای بصری شهر نقش مهمی دارد، گفت: در دوره های گذشته که یکی از سفرای خارجی به محل سالن همایش های بین اللملی می رفت، سوال کرد که در این شهر که پایتخت جمهوری اسلامی است چه تعداد مسجد است؟ که یکی از مسئولان ما گفت دوهزار مسجد در شهر تهران است که او پرسید چرا در این شهر که پایتخت کشور اسلامی است، مناره های مساجد مشخص نیست؟، بنابراین در سیمای شهر باید مظاهر اسلامی دیده شود.
ورود مسجد به سرمایه گذاری در تولید
وی با اشاره به اینکه فرصت مشارکت های اجتماعی یکی دیگر از موضوعاتی است که به عنوان کارکرد اجتماعی می تواند در مسجد دنبال شود، تصریح کرد: یکی دیگر از موضوعاتی که در مساجد باید مورد توجه قرار گیرد، بحث اقتصادی است، سالیان سال است که مقام معظم رهبری شعار سال را با موضوع اقتصادی مطرح می کنند، وقتی که یک فرمانده کشور در یک موضوعی نقطه گذاری می کند، همه مسئولان و ارکان باید برای آن موضوع برنامه ریزی نمایند، ما مسجد را در این زمینه مستثنی نمی بینیم به همین جهت در مسجد خودمان گفتم که باید در این زمینه ورود کنیم، علاوه بر بحث های محتوایی و سخنرانی و ارایه راهکار اجرایی برای سرمایه گذاری تولید نیز ورود داشته باشیم، بررسی کردیم که آیا مسجد به صورت مسقتیم به موضوعات اقتصادی می تواند ورود پیدا کند یاخیر؟ دیدیدیم با توجه به جایگاه مسجد به صلاح نیست که مسجد به مسائل اقتصادی ورود کند به همین جهت حمایت از تولید کنندگان و تشویق مردم برای سرمایه گذاری در تولید را مورد توجه قرار دادیم.
مشاور کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر و امام جماعت مسجد جامع الزهرا(س) گفت: در همین راستا ما تولیدکنندگان مسجد را شناسایی کردیم، بدون آنکه خود مسجد مستقیم در این زمینه ورود یابد، تسهیل گری کردیم و رابطه سرمایه گذار و تولیدکننده را کوتاه کردیم، در حال حاضر هر دو طرف از این اقدام راضی هستند، اگر دو هزار مسجد در تهران و یا ۶۴ هزار مسجد در کشور این کار را دنبال می کردند، شاهد رونق تولید بودیم، در سه سال گذشته ۲۰ زندانی جرائم غیرعمد توسط یک مسجد انجام شده است اگر این اقدام در کل مساجد دنبال می شد با عدد بالایی روبرو می شدیم. بنابراین اگر ظرفیت مساجد فعال شود و به میدان آید، موجی از کارهای خیرخواهانه در مسجد را شاهد خواهیم بود.
وی به فعالیت های مسجد جامع الزهرا(س) واقع در بلوار آفریقا اشاره و خاطرنشان کرد: در این مسجد سه نوبت نماز جماعت برگزار می شود و حضور مردم و همه گروههای سنی در این مسجد پر رنگ است و جوانان مسجد در قالب هیأت و بسیج فعالیت های مختلفی انجام می دهند، در زمینه کارکرد اجتماعی نیز مسجد فعال است و کانون فرهنگی هنری یاسین نیز در جوار مسجد با برگزاری فعالیت های فرهنگی هنری برپا است و در برخی از دوره ها فعالیت های آن پررنگ بوده است.
به کارگیری خلاقیت در اداره مسجد
حجت الاسلام و المسلمین غلامرضازاده با تاکید برلزوم به کارگیری خلاقیت در مسجد گفت: در این زمینه نهادهای بالادستی باید برای تسهیل گری وارد شوند، در شهر تهران ۳۵۲ محله در ۲۲ منطقه داریم و بین ۱۰ تا ۱۵ میلیون جمعیت نیز برای شهرتهران به صورت ثابت و شناور تخمین زده شده است، برای چنین جمعیتی معتقدم حل مشکلات و مسائل را باید توسط مساجد و محلات مطالبه نماییم، ضرورت دارد که مسائل محله از مسجد پیگیری شود. بنده مخالف ورود نهادها و دولت در مساجد هستم، مقام معظم رهبری نیز دراین زمینه بارها فرموده اند که باید مساجد مردمی بمانند و نباید مسجد به گونه ای اداره شوند که مردم احساس کنند که این مسجد دولتی است.
مسجد در زمان بحران در مقیاس محله باید نقش آفرینی داشته باشد
وی اذعان کرد: در سالهای گذشته برخی از نهادها خودشان مسجد را می ساختند، اما در حال حاضر می گویند که ما کمک به ساخت مسجد می کنیم و این کار کاملا درست است، ورود مستقیم دولتی به مساجد را به صلاح نمی دانم، اما دولتها باید در ساخت مسجد نقش تسهیلگری داشته باشند، به این معنا که باید فرهنگ مسجد محوری تقویت شود و امام جماعت را امام ساختمان مسجد ندانیم، بلکه امام محله بدانیم و موضوعات مختلف را از او مطالبه کنیم تا او خود را پدر محله بداند و در فضای پیرامونی مسجد رفت و آمد داشته باشد، در جنگ ۱۲ روزه یکی از اقدامات که ما در مسجد این بود که مسجد در زمان جنگ نیز فعال و پر رونق باشد.
امام جماعت مسجد جامع الزهرا(س) گفت: در شرایط جنگ نگاه ما این بود که محله از خدمات خالی نباشد، به همین جهت وقتی دیدیم که برخی از نانوایی های محله تعطیل شدند با آنها تماس گرفتیم و علت را جویا شدیم گفتن که کارگر برای پخت نان نداریم که با پیگیری ما این واحد صنفی آمد و کار را شروع کرد و به سایر نهادها و مغازه ها که باز بودند، نیز سر می زدیم و آنها را تشویق برای خدمت رسانی به مردم می کردیم، معتقدم که مسجد در زمان بحران در مقیاس محله باید نقش آفرینی داشته باشد.
نظر شما