خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛ زینب روحانی مقدم-در روزگاری که زندگی پرشتاب و دغدغههای روزمره، انسانها را از ارزشهای اخلاقی و انسانی دور کرده است، بازخوانی سیره و منش پیامبر اکرم (ص) میتواند چراغ راهی برای جامعه امروز باشد.
مهربانی، رحمت، صداقت، همدلی و رعایت حقوق مردم، ویژگیهایی هستند که نه تنها پایههای اخلاق فردی، بلکه اساس حکمرانی عادلانه و موفق در نظام اسلامی را شکل میدهند. پیامبر اسلام، حضرت محمد مصطفی (ص)، با برخورد نرم و رحمتآمیز با مردم، چه مسلمان و چه غیرمسلمان، نشان دادند که قدرت واقعی در محبت و عدالت نهفته است و رهبری بدون همراهی قلبها، بیثمر و بیاثر است.
ویژگیهایی همچون صداقت، راستگویی، طلب علم و همدلی با مردم، نه تنها نقش پیامبر را به عنوان رهبر و الگوی اخلاقی تثبیت میکند، بلکه راهنمای عملی برای جوانان و مدیران امروز است تا با پیروی از سیره نبوی، انسجام و وحدت ملی را تقویت کنند و جامعهای انسانی، مهربان و پویا بسازند.
*پیامبر اکرم (ص) اسوه رحمت و مهربانی با مردم
حجتالاسلام احمد خوشخو، امام جمعه آیسک، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان گفت: خداوند متعال در آیه ۱۵۹ سوره آل عمران میفرمایند که اگر پیامبر درشتخوی و سختدل بود، مردم از دور و بر ایشان متفرق میشدند.
وی ادامه داد: نرمش با مردم یک هدیه الهی است و افراد خشن و سختگیر نمیتوانند مردمداری کنند. نظام حکومتی اسلام بر مبنای محبت و ارتباط تنگاتنگ با مردم است و رهبری و مدیریت صحیح باید با عفو و عطوفت همراه باشد.
امام جمعه آیسک افزود: در آیات شریفه قرآن، پیامبر اکرم به عنوان رحمة للعالمین و اسوه حسنه معرفی شدهاند. این برخورد نرم پیامبر با مردم به گونهای بود که هر کس به ایشان مراجعه میکرد، وقتی برمیگشت، میگفت پیامبر من را از همه بیشتر دوست دارد.
*حمایت پیامبر از فقرا و اصحاب صفه
امام جمعه آیسک با بیان نمونهای از همنشینی پیامبر با فقرا گفت: در مدینه مکانی به نام صفه وجود داشت که پیامبر اکرم با مردم فقیر مینشستند و آنان را تحت حمایت خود قرار میدادند. این افراد به اصحاب صفه معروف بودند. عدهای از مردم به پیامبر میگفتند: ما در صورتی شما را همراهی میکنیم که فقرا را از خود دور کنید، اما پیامبر بیش از همه به فقرا اظهار علاقه میکردند و با آنان انس و محبت داشتند.
وی ادامه داد: یکی از اصحاب صفه ابوذر غفاری بود و آیه ۵۲ سوره انعام در این زمینه نازل شده است. پیامبر خدا آنان را تحت حمایت خود قرار دادند و به آنان «أضیاف الاسلام» (میهمانان اسلام) نیز میگفتند. در روایات مختلف، از فقر و تنگدستی اصحاب صفه صحبت به میان آمده که پیامبر خدا آنها را مورد حمایت خود قرار دادند و بسیاری مواقع با آنان همنشین میشدند.
حجتالاسلام خوشخو تصریح کرد: ارزش و مقام کسی که نیاز شخص نیازمند را برطرف کند، مانند این است که ۹ هزار سال خداوند متعال را عبادت کرده باشد، روزها را روزه گرفته و شبها را شبزندهداری کرده باشد (مجلسی، ۱۴۰۳ ق، ج ۷۴، ص ۳۱۵).
*اخلاق نیکو؛ حتی با دشمنان
وی با اشاره به مهربانی پیامبر با غیرمسلمانان بیان کرد: پیامبر اسلام همسایهای یهودی داشتند که هر روز با ریختن خاکستر و زباله از بالای بام بر سر ایشان، او را آزار میداد. چند روز گذشت و از آزار و اذیت او خبری نشد. وقتی احوال او پرسیده شد، متوجه شدند که بیمار شده است. پیامبر به عیادت او رفتند و با او مهربانانه رفتار کردند.
حجت الاسلام خوشخو در ادامه گفت: این برخورد غیرمنتظره باعث تعجب و شرمندگی مرد یهودی شد. او از پیامبر پرسید آیا این نوع برخورد اخلاق شخصی ایشان است یا از دستورات دین اسلام؟ پیامبر فرمودند: این از دستورات دین است و مسلمانان به این رفتار سفارش شدهاند.
امام جمعه آیسک ادامه داد: در نهایت، مرد یهودی که این شرح صدر، گذشت و اغماض پیامبر صلی الله علیه و آله را دید، تحت تأثیر این اخلاق نیکو قرار گرفت و مسلمان شد. این جریان به زیبایی نشان میدهد که چگونه اخلاق نیکو و رفتار کریمانه میتواند حتی دشمنان را به دوست و مسلمان تبدیل کند.
*صداقت و راستگویی؛ شاخصه برجسته پیامبر اکرم
حجتالاسلام خوشخو در ادامه به اهمیت صداقت پیامبر اشاره کرد: حضرت علی (ع) پیامبر خدا را الگوی شایسته معرفی میکنند و الگوپذیری از ایشان را برای همه لازم میدانند.
وی ادامه داد: پیامبر اکرم میفرمایند که قدر جوانی خود را بدان قبل از اینکه پیر شوی و هنگام حضور در روز قیامت از جوانیات سوال میشود که چگونه آن را سپری کردهای. از دست دادن فرصتها اندوهبار است.
امام جمعه آیسک با بیان اینکه یکی از توصیههای پیامبر اکرم به جوانان طلب علم است، افزود: ایشان میفرمایند که هر کس در جستجوی دانش باشد، بهشت در جستجوی اوست.
حجت الاسلام خوشخو در ادامه گفت: یکی دیگر از مهمترین ویژگیها، خوشاخلاقی و همدلی و همراهی با مردم است که امروز نیاز جامعه ماست و رهبری معظم انقلاب هم به این موضوع تاکید دارند. وحدت و انسجام ملی که از ثمرات همدلی است، در جنگ تحمیلی اخیر به معنای واقعی توسط مردم عزیز کشور ما ثابت شد.
وی ادامه داد: در رابطه با صداقت پیامبر، ابوطالب ـ عموی پیامبر ـ که سالها سرپرستی پیامبر خدا را به عهده داشت، میگوید: «هرگز از رسول خدا دروغی نشنیدم و خُلقی از اخلاق جاهلیت در او ندیدم.»
حجتالاسلام خوشخو خاطرنشان کرد: رسول خدا آفت سخن را دروغ بیان کردهاند و آن را از ابواب نفاق برشمردهاند. امام رضا (ع) نیز از قول رسولخدا روایتی نقل کردند که فرمودند: «ممکن است مؤمن ترسو باشد؟ بلی. ممکن است بخیل باشد؟ بلی. ممکن است کذاب و دروغگو باشد؟ نه. این نشانه اهمیت صداقت و راستگویی در دین مبین اسلام است.»
نظر شما