مسجدالاقصی ظرفیت منحصربه‌فرد و محوری در دیپلماسی فرهنگی

حجت الاسلام میرمحمدیان با اشاره به اینکه مسجدالاقصی برای رژیم صهیونیستی فراتر از یک هدف مذهبی، بلکه یک هدف استراتژیک است، گفت:مسجد برای مسلمان فلسطینی، نماد امید، پناهگاه معنوی و محل تجدید قوا است که با تخریب آن، رژیم صهیونیستی می‌خواهد پیام دهد که هیچ چیز مقدسی وجود ندارد که از دستبرد آنها در امان باشد.

حجت الاسلام «سیدناصرمیرمحمدیان» در گفتگو با خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان با اشاره به اهداف رژیم صهیونیستی از تخریب مساجد و سیاست پشت این اقدامات گفت: رژیم صهیونیستی با تخریب بیش از ۸۰۰ مسجد در غزه طی ۱۵ ماه گذشته و آتش زدن مسجدالاقصی در سال ۱۹۶۹، استراتژی چندلایه‌ای را دنبال می‌کند که فراتر از تخریب صرف یک ساختمان است.  این رژیم به دنبال «اُربیساید» یا کشتار شهری یعنی نابودی سیستماتیک بافت تمدنی و حافظه جمعی فلسطینیان است.

مدیرعامل بنیاد هدایت با اشاره به اینکه مساجد در فلسطین صرفاً محل عبادت نیستند، بلکه مرکز ثقل زندگی اجتماعی، پایگاه سازماندهی مقاومت، محل آموزش نسل جدید، مرکز توزیع کمک‌های مردمی و کانون حفظ هویت اسلامی و فلسطینی هستند، بیان کرد: وقتی مسجدی تخریب می‌شود، در واقع شبکه اجتماعی، نظام حمایتی و ساختار مقاومت یک محله از هم می‌پاشد، از طرفی این اقدامات بخشی از پروژه «یهودی‌سازی» سرزمین‌های اشغالی است. رژیم صهیونیستی می‌خواهد با محو نمادهای اسلامی، روایت تاریخی را بازنویسی کند و ادعای مالکیت تاریخی خود را تثبیت نماید و تخریب مساجد، گام اول برای تغییر بافت جمعیتی و فرهنگی است.

وی ادامه داد: هدف این رژیم جعلی ایجاد یأس و شکست روحی است، مسجد برای مسلمان فلسطینی، نماد امید، پناهگاه معنوی و محل تجدید قوا است که با تخریب آن، رژیم صهیونیستی می‌خواهد پیام دهد که هیچ چیز مقدسی وجود ندارد که از دستبرد آنها در امان باشد، این جنگ روانی برای شکستن اراده مقاومت طراحی شده است. نکته مهم اینکه طبق کنوانسیون چهارم ژنو و کنوانسیون لاهه، تخریب اماکن مذهبی جنایت جنگی محسوب می‌شود، اما این رژیم با حمایت قدرت‌های غربی، بدون نگرانی از پیگرد قانونی به این جنایات ادامه می‌دهد.

 حجت الاسلام میرمحمدیان با اشاره به اینکه رژیم صهیونیستی به دنبال مصادره مسجدالاقصی است، خاطر نشان کرد:مسجدالاقصی برای رژیم صهیونیستی فراتر از یک هدف مذهبی، یک هدف استراتژیک است. این مسجد که اولین قبله مسلمانان و سومین حرم شریف اسلام است، قلب معنوی و سیاسی قدس محسوب می‌شود. اولین دلیل، ادعاهای مذهبی-تاریخی است. گروه‌های افراطی صهیونیست مدعی‌اند که مسجدالاقصی بر روی ویرانه‌های معبد سلیمان بنا شده و باید تخریب شود تا «معبد سوم» ساخته شود. جنبش‌هایی مانند «وفاداران کوه معبد» به‌طور فعال در حال آماده‌سازی برای این کار هستند؛ از تهیه نقشه‌های معماری و ساخت ابزار مذهبی گرفته تا آموزش کاهنان برای برگزاری مراسم در معبد آینده.

وی ادامه داد: دومین دلیل، تثبیت حاکمیت سیاسی است، کنترل بر مسجدالاقصی به معنای کنترل بر قدس و در نهایت، مشروعیت‌بخشی به اشغال کل فلسطین است، رژیم صهیونیستی می‌داند که تا زمانی که مسجدالاقصی در دست مسلمانان است، ادعای حاکمیت کامل بر قدس ناقص خواهد بود. سومین دلیل هم، شکستن اراده امت اسلامی است. مسجدالاقصی نقطه اتحاد ۱.۸ میلیارد مسلمان جهان است. تصرف آن، پیامی به کل جهان اسلام است که حتی مقدس‌ترین مکان‌هایشان نیز در امان نیست، این اقدام برای ایجاد حس ناتوانی و انفعال در امت اسلامی طراحی شده است.

 حجت الاسلام میرمحمدیان دلیل دیگر را تغییر وضعیت موجود (Status Quo) دانست و تصریح کرد: رژیم صهیونیستی با تقسیم زمانی و مکانی مسجد، محدود کردن ورود مسلمانان، و افزایش حضور شهرک‌نشینان، به‌تدریج زمینه را برای تصرف کامل فراهم می‌کند. این «تصرف خزنده» به گونه‌ای طراحی شده که واکنش شدید جهانی را برنینگیزد، اما در عین حال، واقعیت‌های میدانی را تغییر دهد.

مدیرعامل بنیاد هدایت با اشاره به کارکردهای مسجد در ابعاد جهانی و تأثیرات روز باز مساجد در اروپا خاطر نشان کرد: مساجد در سطح جهانی نُه کارکرد اساسی دارند که آنها را به یک «اکوسیستم اجتماعی کامل» تبدیل می‌کند، این کارکردها شامل: کارکرد عبادی-معنوی(محل عبادت، آرامش روحی و ارتباط با خداوند)،  کارکرد آموزشی-پژوهشی(مرکز تعلیم معارف دینی، علوم و مهارت‌های زندگی)،  کارکرد اجتماعی-ارتباطی(کانون تقویت همبستگی، حل اختلاف و شبکه‌سازی اجتماعی)، کارکرد هدایتی-رهبری(پایگاه بصیرت‌افزایی، جهاد تبیین و مدیریت محله) است.

وی با اشاره به دیگرکارکردهای مسجد گفت: کارکرد خدمتی-حمایتی(مرکز محرومیت‌زدایی، خدمات بهداشتی و امداد محلی)،  کارکرد اقتصادی(ایجاد اشتغال، صندوق قرض‌الحسنه و ترویج اقتصاد مقاومتی)،  کارکرد سیاسی-راهبردی(تقویت عزت ملی، روحیه مقاومت و تمدن‌سازی)،  کارکرد فرهنگی-هنری(احیای هنرهای اسلامی، تولید محتوا و ترویج سبک زندگی اسلامی)، کارکرد مدیریتی-پشتیبانی(برنامه‌ریزی، ارتباطات و مدیریت بحران) از جمله این کارکردها است.

مدیرعامل بنیاد هدایت با اشاره به اینکه  «روز باز مساجد» در کشورهای اروپایی، به‌ویژه در آلمان که سالانه «Tag der offenen Moschee» برگزار می‌کند، تأثیرات فرهنگی عمیقی داشته است، افزود: روز باز مساجد اولاً، باعث کاهش اسلام‌هراسی می شود، این رویداد فرصتی برای غیرمسلمانان است تا از نزدیک با اسلام واقعی آشنا شوند، آمارها نشان می‌دهد که ۷۰٪ از بازدیدکنندگان، تصور مثبت‌تری از اسلام پیدا می‌کنند. ثانیاً، تقویت همزیستی مسالمت‌آمیز را موجب می شود زیرا که گفتگوی رو در رو میان مسلمانان و غیرمسلمانان، بسیاری از سوءتفاهم‌ها را برطرف می‌کند. در سال ۲۰۲۳، بیش از ۱۰۰ هزار آلمانی از مساجد بازدید کردند. ثالثاً، حفظ هویت نسل دوم مهاجران را فراهم می کند زیرا که برای فرزندان مهاجران مسلمان، مسجد پلی میان هویت دینی والدین و جامعه میزبان است. این امر از بحران هویت هم جلوگیری می‌کند. رابعاً، موجب ایجاد شبکه حمایت اجتماعی می شود، در حال حاضر مساجد در اروپا به مراکز مشاوره، آموزش زبان، کمک حقوقی و حمایت از پناهندگان تبدیل شده‌اند.

 حجت الاسلام میرمحمدیان با اشاره به بهره‌برداری از مسجدالاقصی برای دیپلماسی فرهنگی گفت: مسجدالاقصی با ظرفیت منحصربه‌فردش می‌تواند محور دیپلماسی فرهنگی موثر باشد به طور مثال  این مسجد در ایجاد اجماع جهانی اسلامی می تواند موثر باشد. مسجدالاقصی تنها موضوعی است که همه ۵۷ کشور عضو سازمان همکاری اسلامی، فارغ از اختلافات سیاسی و مذهبی، بر سر آن اتفاق نظر دارند. این ظرفیت باید برای ایجاد ائتلاف‌های عملیاتی استفاده شود. به همین جهت پیشنهاد می‌شود روز جهانی «مسجدالاقصی» هم اعلام شود و همه کشورهای اسلامی برنامه‌های همزمان برگزار کنند.

کارشناس حوزه مسجد با اشاره به اینکه گفتگوی بین‌ادیانی در مسجدالاقصی برای مسیحیان نیز مقدس است، اظهار کرد: دیپلماسی فرهنگی می تواند فرصتی برای ائتلاف‌سازی با کلیساهای مسیحی علیه اشغالگری باشد و برگزاری کنفرانس‌های مشترک اسلامی-مسیحی با محوریت حفاظت از الاقصی در این زمینه می‌تواند موثر باشد. از طرفی دیپلماسی دیجیتال و راه‌اندازی کمپین «من حافظ الاقصی هستم» در شبکه‌های اجتماعی با مشارکت چهره‌های مشهور جهان، تولید محتوای واقعیت مجازی که افراد را به صورت مجازی به مسجدالاقصی می‌برد و ایجاد بازی‌های آموزشی برای کودکان درباره تاریخ و اهمیت این مکان می تواند در این زمینه موثر باشد.

مدیرعامل بنیاد هدایت بحث خواهرخواندگی مساجد و برقراری پیوند خواهرخواندگی میان مسجدالاقصی و مساجد مهم جهان،  مستندسازی جنایات و ایجاد آرشیو دیجیتال جامع از تمام تعرضات به مسجدالاقصی برای استفاده در محاکم بین‌المللی، برگزاری جشنواره‌های فرهنگی اعم از برگزاری جشنواره سالانه «قدس پایتخت ابدی فلسطین» در کشورهای مختلف با نمایش هنر، معماری و فرهنگ اسلامی الاقصی را از جمله برنامه هایی نام برد که در این زمینه می توان مورد توجه قرار داد.

کد خبر 1833761

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha