خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛ زینب روحانی مقدم- در عصر پرهیاهوی امروز، میان هزاران تصویر، صدا، سرگرمی و سرگراندن، تربیت قرآنی فرزندان این سرزمین، نه یک گزینه فرعی، بلکه ضرورتی حیاتی برای بقا و سلامت معنوی جامعه است. در جهانی که هویتها زیر سایه تردید و تزلزل قرار گرفتهاند، قرآن، همچون نوری مطمئن، مسیر زندگی را برای انسانهایی روشن میکند که دل به کلام خدا سپردهاند.
اما انتقال این نور، نیازمند چراغهایی کوچک و بزرگ است؛ انسانهایی که خود با قرآن زیستهاند، آن را فهمیدهاند، با آن اشک ریختهاند، و حالا با شوق، آن را به نسل بعدی منتقل میکنند. این انتقال، فقط حفظ و قرائت نیست؛ هنر آموختن عشق به قرآن است، هنری که هرکسی از پس آن برنمیآید.
در این میان، مسجد بهعنوان خانه خدا و مأمن تربیت روح انسان، همچنان جایگاهی بیبدیل در تعلیم و تربیت قرآنی دارد. کودکانی که پای درس مربی قرآن در مسجد مینشینند، نه فقط آیاتی برای تلاوت، بلکه راهی برای زیستن با خداوند میآموزند. در این فضا، «معلم قرآن» تنها یک آموزگار نیست؛ راهنماست، الگوست، و گاه همان نوری است که کودک را در مسیر ایمان و اخلاق هدایت میکند.
یکی از این مربیان، جوانی است از دیار خراسان جنوبی؛ محمدحسین زیبا. کسی که با وجود اشتغال به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد، بیش از ۱۲ سال است که خادمانه و با دلی سرشار از اخلاص، در جلسات و کلاسهای قرآن مسجد حضور یافته و با تمام توان، نوجوانان و جوانان را به سوی کلام وحی جذب کرده است.
او نه فقط قرآن را درس میدهد، بلکه زندگی با قرآن را آموزش میدهد؛ با تمام فراز و فرودهایش، با صبر و لبخند، با دلسوزی و بصیرت. گفتوگویی که در ادامه میخوانید، دریچهای است به نگاهها، تجربهها و دغدغههای این مربی جوان قرآن؛ کسی که باور دارد حتی اگر روزی تنها یک آیه خوانده شود، اما این ارتباط قطع نشود، راه همچنان ادامه دارد.

۱۲ سال خدمت بیوقفه در مسیر نور
۱۲ سال خادمی بیوقفه در مسیر قرآن، تدریس متناسب با توان فردی شاگردان، صبر و انگیزه در برخورد با چالشها، و تأکید بر انس با قرآن کریم در تمام ساحتها، تنها بخشی از نگاه و تجربیات محمدحسین زیبا، مربی جوان و دغدغهمند قرآن کریم است.
وی که دانشجوی کارشناسی ارشد حسابرسی است، با وجود مشغلههای علمی، آموزش قرآن را نه بهعنوان شغل یا مسئولیت، بلکه بهعنوان «رسالت» دنبال میکند. در این گزارش، با نگاهها و تجربههای او در عرصه آموزش قرآن در فضای مسجد و جلسات مردمی آشنا میشویم.
محمدحسین زیبا در گفتگو با خبرنگار شبستان عنوان میکند: دانشجوی مقطع ارشد حسابرسی هستم و حدود ۱۲ سال است که خادم جلسات و کلاسهای قرآن کریم در مسجد و محافل مردمی هستم. این مسیر برای من فقط یک فعالیت آموزشی نیست، بلکه مسیری برای رشد، انس با قرآن، و خدمت فرهنگی و معنوی به جامعه است.
وی معتقد است که انس با قرآن کریم باید فراتر از آموزش فنی صرف باشد و مربی قرآن باید خودش با قرآن زندگی کند تا بتواند آموزههای الهی را به شاگردان منتقل کند.

آموزش بر پایه تفاوتها و توانمندیهای فردی
زیبا درباره روشهای آموزشی خود در کلاسهای قرآن میگوید: در هر کلاس، قرآنآموزان در سطوح مختلفی قرار دارند. برای همین تلاش میکنم به هر فرد، آموزش متناسب با سطح و نیازش ارائه دهم.
وی ادامه می دهد: نکته مهمی که همیشه در نظر دارم این است که اگر شاگردان با حجم زیادی از نکات فنی و آموزشی مواجه شوند، دچار سردرگمی میشوند. بنابراین سعی میکنم نکات آموزشی را به صورت تدریجی، هدفمند و قابلاجرا ارائه کنم. اگر شاگردی توانست یک نکته را بهدرستی اجرا کند، آنگاه سراغ نکته بعدی میرویم.
مربی قرآن بر جنبه عملی آموزش تأکید دارد و می گوید: آموزش باید قابلاجرا باشد. من وقتی میبینم شاگردی نکتهای را درست بهکار بسته، انگیزه میگیرم که مرحله بعدی را با او کار کنم. آموزش قرائت، تجوید یا حفظ قرآن، صرفاً انتقال اطلاعات نیست؛ بلکه هدایت یک فرآیند عملی و پویای یادگیری است.
وی در مواجهه با چالشهای یادگیری نیز، بر «توجه به تفاوت شخصیتها» تأکید دارد و می افزاید: هیچ دو قرآنآموزی شبیه هم نیستند. باید به روحیات، استعدادها، اولویتهای یادگیری، شرایط خانوادگی و حتی وضعیت روحی هر فرد توجه کرد. این کار نیاز به دقت، صبر و شناخت دارد.
*قرآن، محوری برای پیوند دلها در مسجد
زیبا هدف اصلی آموزش قرآن در مسجد را چیزی فراتر از صرفاً یادگیری میداند و میگوید: مهمترین هدف، ایجاد انس با قرآن در همه ساحتهای آن است؛ از قرائت گرفته تا معنا، تدبر و عمل. فضای مسجد یک فرصت تربیتی و فرهنگی بزرگ است.
وی ادامه می دهد: باید از ظرفیت قرآنی شاگردان برای مشارکت در برنامههای فرهنگی مسجد استفاده شود. این مشارکت باعث رشد فردی آنان و پویایی بیشتر فعالیتهای مسجد میشود.
این مربی قرآن در مورد بهترین روش برای حفظ قرآن نیز دیدگاهی جالب و عمیق دارد و عنوان می کند: رهرو آن نیست که گهی تند و گهی خسته رود، رهرو آن است که پیوسته رود. من همیشه به شاگردانم میگویم: اگر روزی حتی یک آیه حفظ کنید، اما پیوسته در مسیر باشید، موفق هستید. قطع ارتباط با قرآن، خسارتی بزرگ است. انگیزهها هم باید مرتب تقویت شوند؛ مثلاً با حضور در جلسات و محافل قرآنی.
در کنار آموزش رسمی، او فعالیتهای فرهنگی مستمری نیز دارد و اشاره میکند: جلسات هفتگی آموزش قرآن بهصورت مستمر در حال برگزاری است. همین استمرار، رمز موفقیت ما در جذب و نگهداشتن نوجوانان و جوانان در مسیر قرآن است.

*تربیت قرآنی، نیازمند همراهی خانواده و ارتقای مستمر معلم
یکی از نکات قابل توجه در شیوه تربیتی آقای زیبا، تأکید بر ایجاد انگیزه از درون است و می گوید: وقتی خودم برای فراگیری مطالب جدید، اشتیاق دارم، این اشتیاق به کلاس و شاگردان منتقل میشود. این یک اثر طبیعی است. همکلاسیها از هم تأثیر میگیرند. فضای کلاس اگر دوستانه، گرم و صمیمی باشد، انگیزه بیشتری برای حضور و یادگیری ایجاد میکند.
اما آیا همه شاگردان آمادگی روحی برای یادگیری دارند؟ وی پاسخ میدهد: بعضی از شاگردان ممکن است از نظر روحی یا رفتاری شرایط خاصی داشته باشند. برخورد با این عزیزان نیاز به صبر و درک شرایط دارد. ما از آینده کسی خبر نداریم. باید امیدوار بود و بستر رشد را برای همه فراهم کرد.
این مربی قرآن با بیان اینکه در این مسیر، خانوادهها نقشی کلیدی دارند، می افزاید: خانواده نقش بسیار مهمی دارد. سعی میکنم همواره از پیشنهادات و حتی انتقادات والدین استفاده کنم. همکاری صمیمانه با خانواده، رمز موفقیت در آموزش و تربیت قرآنی است.
وی در مورد اینکه چگونه خودش را در زمینه آموزش قرآن ارتقا میدهد، با تواضعی مثالزدنی پاسخ میدهد: سعی میکنم بهصورت هفتگی در کلاسها و جلسات اساتید خودم، چه مجازی و چه حضوری، شرکت کنم. همچنین به مطالعه منابع آموزشی و گوش دادن به فایلهای صوتی در این حوزه میپردازم. واقعاً به این واقعیت رسیدهام که حقیقتاً چیزی نمیدانم و باید همیشه در حال یادگیری باشم.
در پایان گفتوگو، زیبا درباره برنامههای آیندهاش چنین میگوید: برنامه اصلی من، استمرار فعالیتهای قرآنی و ایجاد زمینه برای بهرهگیری از ظرفیت قرآنی شاگردان است. دوست دارم نوجوانان و جوانان نهتنها شاگرد، بلکه در آینده خودشان مربی و مبلغ قرآن شوند.
نظر شما