به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، با فرارسیدن ایام سوگواری اباعبدالله(ع)، آیینهای آیینی و نمایشی در سراسر کشور جان تازهای میگیرند و مردم مؤمن ایران، بار دیگر گرداگرد روایت پرشکوه عاشورا جمع میشوند؛ اما در میان همهی اشکها و نذرها، هنر تعزیه جایگاهی خاص و بیبدیل دارد، چرا که تجسمی از سوگواری و آیینهای از هویت، هنر و آگاهی تاریخی این سرزمین است.
همین نگاه بود که شیراز را به صحنهی اجرای یکی از مهمترین سوگوارههای ملی کشور در سال جاری تبدیل کرد؛ جاییکه هنرمندان تعزیهخوان از سراسر ایران گرد آمدند تا صدای آزادگی امام حسین (ع) را با صدای خود در حافظیه طنینانداز کنند.
تعزیه؛ هنر ایمان و اندیشه
«تعزیه یکی از قدیمیترین هنرهای نمایشی ایرانی محسوب میشود که ریشههای آن به قرن چهارم هجری بازمیگردد»؛ این جمله بخشی از یادآوری سولماز دهقانی، معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد فارس است که در حاشیه برگزاری این سوگواره، به جایگاه دیرینهی این هنر اشاره کرد.
به باور او، تعزیه هنری عمیق با لایههای درونی فراوان است: «در دوره صفویه به بعد، تعزیه با رشد چشمگیری مواجه شد و در دوران قاجار، تکیههای متعددی برای آن ایجاد شد. این هنر، ترکیبی است از غم، حماسه و زیباییشناسی ایرانی.»
دهقانی همچنین تأکید کرد که هنر تعزیه علاوه بر بیان احساسات، میتواند بستری برای تفکر انتقادی نیز فراهم کند؛ جاییکه مخاطب پس از تماشای اجرا، با چشمی اشکبار و با ذهنی درگیر و پرسشگر بازمیگردد: «تعزیه میتواند مخاطب را به تفکر وادارد؛ درباره چرایی عاشورا، فلسفه قیام و نسبت امروز ما با آن.»
حافظیه در لباس عاشورا
در دومین سوگواره ملی «سیمای حضرت علیبنحمزه (ع)» که امسال در شیراز برگزار شد، ۱۲ مجلس تعزیه از استانها و شهرستانهای مختلف کشور اجرا شدند. از خمین، یزد و تهران تا نورآباد، کازرون و اصفهان، گروههایی با سبکهای متنوع تعزیهخوانی بر صحنه تالار حافظ و محوطه حرم حضرت علیبنحمزه (ع) حاضر شدند.
عبدالصمد فهندژ سعدی، دبیر سوگواره و رئیس انجمن تعزیه استان فارس، در گفتوگویی با خبرنگاران بیان کرد که داوران این دوره، اجراها را با دقت از زوایای مختلفی همچون روانشناسی رنگ، طراحی صحنه، نوع پوشش، صدا و ردیفهای موسیقایی مورد ارزیابی قرار دادهاند. در پایان نیز برگزیدگان از هر گروه معرفی شدند که در بین آنان نامهایی چون اسماعیل بهرامی (خمین)، علی حیدری (یزد)، حسین حیدری (تهران) و ایمان حاجیزاده (کازرون) به چشم میخورد.
از نمایش تا پیام
دهقانی معتقد است یکی از دلایل ماندگاری تعزیه در حافظهی جمعی ایرانیان، قدرت آن در انتقال پیام است؛ پیامی که از عمق تاریخ آمده، اما به پرسشهای امروز پاسخ میدهد. او میگوید: «تعزیه با زبانی که همدلی میآفریند، همبستگی اجتماعی را تقویت کرده و انگیزهای میشود برای آنکه نسلهای جوان از سلوک امام حسین (ع) الگو بگیرند. این هنر، علاوه بر بازسازی یک واقعه، آموزش سبک زندگی است.»
تعزیه، دروازهای به ریشهها
سوگواره ملی تعزیه در شیراز، یادآور آن است که در میانهی هیاهوهای رسانهای و شتاب تحولات فرهنگی، هنوز میتوان با زبان هنر، به عمق ایمان مردم رجعت کرد. تعزیه گفتوگوییست میان تاریخ و امروز، میان حماسه و زندگی، میان اشک و بینش.
و این رویداد، همچنان ادامه دارد...
نظر شما