غلامرضا کریمی، دانشیار روابط بین الملل دانشگاه خوارزمی در گفتگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری شبستان در مورد دستاوردهای جنگ تحمیلی ۱۲ روزه اسرائیل بیان کرد: در جنگ ۱۲ روزه علیرغم اینکه در ابتدا غافلگیر شدیم و تعداد زیادی از فرماندهان و دانشمندان هسته ای و بخشی از توده های عموم مردم به شهادت رسیدند اما در روزهای بعد با توجه به ابتکار عمل نیروهای مسلح و مدیریت هوشمندانه و دقیق مقام معظم رهبری به عنوان فرمانده نیروهای مسلح، مسیر جنگ عوض شد و در یک مسیر آفندی خوبی قرار گرفت و ایران توانست بلافاصله پاسخ دهد و به نوعی شرایط را به گونه ای رقم بزند که اسرائیل و آمریکا مجبور شوند پیشنهاد آتش بس فوری را مطرح کنند.
کارشناس مسائل سیاسی در مورد آثار و تبعات جنگ تحمیلی اسرائیل، گفت: بی تردید یکی از مهمترین آثار این جنگ، انسجام و همدلی بین آحاد ملت بود یعنی با توجه به فاصله ای که بین دولت و ملت ایجاد شده بود و در حوادث و تحولات مختلف سیاسی داخل کشور میزان مشارکت مردم کاهش یافته بود و به نوعی نارضایتی ها در درون جامعه زیاد شده بود اما شاهد این بودیم که مردم حول محور وطن دوستی توانستند انسجام و همدلی خوبی را رقم بزنند که این مسئله بسیار ارزشمند بود و پیام مهم را برای دولت و حاکمیت دارد و ضروری است تا مواردی که می تواند این انسجام و همدلی خدشه دار را کند و این همدلی و انسجام را بر هم می زند، کمرنگ شود.
صدا و سیما نیز با توجه به ارتباط نزدیکی که با توده های مختلف مردم دارد، باید تلاش کند تا به این فضای دو قطبی دامن زده نشود و بتواند با بحث های تمدنی و فرهنگی مهمی نظیر فردوسی و ... امکان انسجام بیشتر پیرامون وطن و وطن دوستی ایجاد شود
فضای دوقطبی آفت همدلی و انسجام
وی تصریح کرد: بخشی از نارضایتی مردم به خاطر فضای دو قطبی درون حاکمیت و جامعه بود، اگرچه بعد از جنگ عده ای به دنبال آن فضای دو قطبی بودند و به برخی از مسائل اختلاف افکن دامن زنند اما باید دولت و بخش های مختلف حاکمیت تلاش کنند تا این اتفاق نیفتد. صدا و سیما نیز با توجه به ارتباط نزدیکی که با توده های مختلف مردم دارد، باید تلاش کند تا به این فضای دو قطبی دامن زده نشود و بتواند با بحث های تمدنی و فرهنگی مهمی نظیر فردوسی، ... امکان انسجام بیشتر پیرامون وطن و وطن دوستی ایجاد شود.
وی با بیان اینکه حاکمان این موج مثبت را ارج نهاده و دانشگاهیان نیز به عنوان قشر کنشگر مرزی تلاش کنند تا این دوقطبی در جامعه کمتر شود و فضای انسجام و وحدت بیشتر شود، تصریح کرد: یکی دیگر از ابعاد مهم این جنگ ۱۲ روزه نزدیکی بین نیروهای مسلح و عرصه دیپلماسی بود. در کنار تلاش فراوان نیروهای مسلح در این جنگ شاهد بودیم که فعالان عرصه دیپلماسی بیشترین کنش ورزی و تلاش را در عرصه دیپلماسی داشتند، آنها با صدها شخصیت بین المللی مذاکره و با جلسات مختلف در نقاط مختلف دنیا انسجام بسیار خوبی را در محکومیت رژیم صهیونیستی ایجاد کردند. بیش از ۱۰۰ کشور در دنیا، تجاوز رژیم صهیونیستی را محکوم کرده و حتی اینکه آتش بس نیز توسط وزیر خارجه اعلام شد، که این امر سیگنالی بود که هماهنگی بین نیروهای مسلح و فعالان عرصه دیپلماسی را می رساند.
کارشناس مسائل خارجی تصریح کرد: ما در دهه های گذشته به ویژه در دوران هشت ساله جنگ تحمیلی تجربه های اینچنینی را در اختیار نداشتیم ولی امروز شاهد این هستیم که از این تجربه ها در عرصه حکمرانی استفاده شده و به خوبی می توان مسائل را حل و فصل کرد اگرچه اکنون نیز زمان نقش آفرینی دیپلماسی است تا در عرصه بین المللی بتوانند فضای آسیب پذیر و شکننده آتش بس کنونی را به یک وضعیت باثبات و بااستحکام تبدیل کنند. امیدواریم دیپلمات ها بتوانند با جسارت و شجاعت و با انسجامی که در درون عرصه سخت قدرت شکل گرفته، مواجهه مناسبی با عرصه بین المللی داشته باشند تا منافع جمهوری اسلامی ایران به خوبی تامین شود.
وی در مورد تهدید سه کشور اروپایی (آلمان، فرانسه، انگلیس) به استفاده از مکانیزیم ماشه یادآور شد: آنچه به عنوان مکانیسم ماشه در درون برجام تدارک دیده شده؛ بر مبنای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شده، اسنپ بک و یا پس گشت را به صورت قانونی در این توافق برجام وجود دارد و اگر هم اجرایی شود، تمامی قطعنامه های ذیل فصل هفتم منشور متحد و تمامی تحریم های پیش از برجام که بر اساس قطعنامه ۱۹۲۹ یعنی ممنوعیت صادرات نفت، تحریم بانک مرکزی، محدودیت های فناوری و... و برمی گردد.
وی ادامه داد: این مسئله شرایط بدی را ایجاد می کند و شاید کشور از این منظر دچار بدشانسی شده باشد که در این سه ماه باقی مانده شرایط کشور خاص شده و با توجه به فشارهای بین المللی، جنگ ۱۲ روزه و خطر فعال کردن مکانیسم ماشه ضرورت دارد تا در طول یک ماه آینده (۱۲ شهریور) مکانیسم ماشه فعال نشود، زیرا پس از آن کارایی خود را از دست خواهد داد بنابراین نیاز است کشور دیپلماسی فعالی پیرامون این قضیه داشته باشد تا به هر طریق ممکن از مکانیسم ماشه جلوگیری شود زیرا این مکانیزیم کشور را وارد یک انزوای حقوقی و اقتصادی بین المللی می کند.
دیپلماسی یعنی بازپس گیری ابتکار عمل در عرصه سیاست خارجی
کریمی گفت: درست است که ما تحریم یکجانبه آمریکا را داشتیم ولی تحریم های قانونمند سازمان ملل و جامعه بین الملل را نداشتیم و اگر این قطعنامه برگردد، شرایط کشور به لحاظ روانی مطلوب نخواهد شد. درست است این تحریم ها از قبل نیز اعمال می شده ولی کشور برای آنکه به سمت توسعه حرکت کند باید از این وضعیت امنیتی سازی خارج شده و بتواند در روند توسعه حرکت کند؛ بنابراین امیدواریم که اسنپبک اجرا نشود و ایران بتواند تحرکات دیپلماتیک خوبی در روزهای آینده داشته باشد، دیپلماسی یعنی بازپس گیری ابتکار عمل در عرصه سیاست خارجی که نخستین گام آن فعال کردن کانال های ارتباطی با کشورهای مختلف دنیا به ویژه کشورهایی که با آنها بحران داریم، یعنی اروپا و آمریکا است.
وی افزود: ایران باید نشان دهد که آماده توافق پایدار است و البته ما مسائل و مشکلات زیادی در مذاکرات احتمالی داریم نظیر حجم و سطح غنی سازی، بازرسی های آژانس بین المللی انرژی اتمی، نفوذ منطقه ای ایران، لغو تحریم ها و ... از مسایل چالش برانگیز هستند؛ اما همین که ایران اراده خود را به ویژه به کشورهای اروپایی نشان دهد که آمادگی توافق و مصالحه پیرامون این موضوعات را دارد، شاید بتوان اجرای اسنپ بک و مکانیسم ماشه را به عقب انداخت و کشور در ماه های آینده و سال های آینده دچار چالش کمتری شود.
کریمی خاطرنشان کرد: ۱۰ سال کشور معطل این بوده که مهر ۱۴۰۴ فرا برسد و ما از شر این قطعنامه ها و تحریم های سازمان های بین المللی خارج شویم و اکنون دو ماه و نیم به آن زمان باقی مانده؛ اما ما در شرایط بسیار سختی قرار گرفته ایم. امیدواریم با هماهنگی و انسجام خوبی که در عرصه مدیران ارشد کشور شکل گرفته؛ دستگاه دیپلماسی ایران بتواند به پشتوانه توانمندی خوب نیروهای مسلح این مشکل را حل کند و مانع از اعمال مکانیسم ماشه علیه ایران شود.
نظر شما