به گزارش خبرنگارخبرگزاری شبستان از استان کرمانشاه، در این روزها که خورشید گرمای تیرماه را بر گستره ایران اسلامی میپراکند، صحنههایی از جنس ایمان و عفاف، خیابانها و کوچهها را زینت میدهد. «حجاب» واژهای است آشنا برای گوشها و دلهایی که در پرتو فرهنگ ایرانی و اسلامی رشد یافتهاند؛ واژهای که سالهاست قصه پایداری و عزت زنان و مردان این سرزمین را روایت میکند، روایتی برخاسته از عمق تاریخ، جاری در رگهای معاصر، و امیدی برای آیندهای روشنتر. زمانی در رواقهای مسجد گوهرشاد، بانوانی دلیر جان بر سر ایمان نهادند تا چراغ حجاب بر فراز این بوم همواره فروزان بماند و نقطهای طلایی در تقویم مقاومت و دیانت ایرانیان رقم خورد. این واقعه، نه یادآور صرف یک رویارویی خونین، بلکه رمز جاودانگی عفاف و حجاب در متن تاریخ سرزمینمان است؛ فرهنگی دیرینه که زنان ایران، در بزنگاههای تاریخ، نه فقط آن را نشانهای از ایمان، که پرچمی از عزت و استقلال دانستهاند.
اما در هیاهوی جهان امروز، برخی میکوشند تصویر نادرستی از حجاب ارائه کنند و آن را مانع رشد و آزادی زن جلوه دهند. حال آن که حجاب، نه زنجیر، بلکه بالی است برای پرواز؛ نه قید، بلکه انتخابی برخاسته از عقلانیت و اصالت. اگر خردزن ایرانی هنوز هم در پرتو آموزههای دینی و ملی، حجاب را مصونیت میداند نه محدودیت، و عفاف را ضامن حفظ گوهر وجود خویش و جامعه میشمارد، این چیزی نیست جز تبلور انتخابی آگاهانه و رشدیافته، ریشهدار در خرد، کرامت و ارزش انسانی.
زنان ایرانی، طلایهداران عفاف و پرچمداران حجاباند؛ آنها با گامهایی استوار، حجاب را نه تنها جامهای بر تن، که آرمانی در جان دارند و روایتگر راه گوهرشاد شدهاند؛ نماد ماندگاری شهامت و حجابی که با خون دل و همت نسلها تنیده شده است. صدایشان از مساجد تا دانشگاهها و از مدارس تا میدانهای اجتماع، پژواک پاکدامنی است؛ پژواکی که در جهان پرهیاهوی امروز، راه را برای صیانت از ارزشها و ترویج اخلاق هموار میسازد.
اما عفاف فقط به ظاهر و پوشش خلاصه نمیشود. این واژه، دُری است که صدف معنای آن، پاکیزگی نگاه و زبان و پارسایی دل را در بر میگیرد. امروز دنیا بیش از همیشه تشنه الگوهایی است که در گفتار و کردار، مروج اخلاق و سعادت باشند و جامعه ایرانی اسلامی، با تکیه بر چنین الگویی، هندسهای از فضیلت بر پهنه اجتماع رسم میکند. عفاف زبان دل است و حجاب سیمای آن؛ هر دو با هم، جلوهای از پاکی بر فضای عمومی میافشانند.
اما قصه همچنان ادامه دارد و با گذر سالها از واقعه گوهرشاد، دشمنان ارزشهای اسلامی و ایرانی آرام نگرفتهاند. نبرد رسانهای، هجمههای فرهنگی و هجوم نرم قصد دارند جایگاه عفاف و حجاب را در ذهن و دل نسل جدید مخدوش کنند. اما شجره ایمان، به مدد آموزش و آگاهیبخشی عالمانه و حضور هوشمندانه رسانههای خودی، مقاومتر و ریشهدارتر ایستاده است. امروز، نه تنها نهادهای فرهنگی که خانوادهها و خود بانوان نیز، دیگر در خط مقدم دفاع از عفاف و حجاب هستند و این دفاع، با منطق و عطوفت و حکمت، جایگاه تازهای یافته است؛ دفاعی که با محبت و گفتوگو، نه با جبر و تحمیل، راه دلهای جوانان را میگشاید.
پاسداری از حریم عفاف و حفظ پرچم حجاب، تأثیری اجتماعی ورای امور فردی دارد؛ سلامت روان جامعه را تضمین میکند، امنیت را افزایش میدهد، بنیان خانواده را تحکیم میبخشد و صمیمیت صداقت را میان مردم میگستراند. جامعهای که ارزشها و حدود را پاس میدارد، پیشتاز سلامت معنوی و پیشرفت حقیقی است.
حجاب و عفاف میتواند زمینهساز امنیت روانی زنان و افزایش احترام متقابل در جامعه شود
زهرا مرادی، استاد جامعهشناسی دانشگاه رازی کرمانشاه، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از استان کرمانشاه، با اشاره به اهمیت تاریخی و فرهنگی حجاب در جامعه ایران اظهار داشت: حجاب، تنها یک پوشش ظاهری نیست بلکه ریشه در فرهنگ، تاریخ و باورهای دینی مردم این سرزمین دارد. آنچه طی سالیان دراز، این ارزش را ماندگار ساخته است، پیوند عمیقی است که میان حجاب و هویت ملی و دینی زنان ایرانی شکل گرفته است.
وی با اشاره به نقش حجاب در ساختار اجتماعی و روانی جامعه، تصریح کرد: حجاب و عفاف میتواند زمینهساز امنیت روانی زنان و افزایش احترام متقابل در جامعه شود. حفظ این ارزشها، نه تنها احترام به کرامت زن، بلکه پاسداشت فرهنگ غنی ایرانی اسلامی است.
مرادی درباره چالشهای امروز پیرامون موضوع حجاب، گفت: بدون شک تأثیرات فضای مجازی، رسانههای خارجی و روند جهانی شدن، موجب ایجاد پرسشها و حتی بعضاً تردیدهایی در ذهن نسل جوان درباره حجاب شده است. طبیعتاً هر پدیده فرهنگی که ریشه در باورها دارد، باگذشت زمان و تغییر ذائقه نسلها، نیازمند بازخوانی و بازتعریف منطقی است.
این استاد جامعهشناسی دانشگاه رازی، تأکید کرد: راهکار اصلی برای تقویت فرهنگ عفاف و حجاب در شرایط فعلی، گفتوگو و آگاهسازی است، نه اجبار. باید به نوجوانان و جوانان اجازه داد با پرسشگری و نقد منصفانه، به حقیقت این ارزش دست یابند. مطمئناً نسل جوان چنانچه با منطق و احترام با موضوع حجاب روبرو شود، نگاه منعطفتر و پذیراتری خواهد داشت.
مرادی افزود: عفاف و حجاب دو روی یک سکهاند؛ عفاف مفهومی ژرف و درونی است که به خودداری و پاکدامنی در رفتار و افکار مربوط میشود و حجاب، نمود بیرونی این باور است. اگر فقط به ظاهر بسنده کنیم و از توجه به ابعاد معنوی آن غافل شویم، کارکرد اصلی خود را از دست میدهد.
وی با اشاره به نقش مؤثر خانواده و نهادهای فرهنگی، گفت: خانواده، آموزش و رسانه، سه ضلع اصلی ترویج فرهنگ عفاف و حجاب هستند. الگوهای موفق رفتاری و شخصیتی باید به جوانان معرفی گردند و زمینهای فراهم شود تا در محیطی بانشاط و بدون فشار، فرایند انتخاب آگاهانه تقویت گردد. یقیناً این رویکرد میتواند به تثبیت و پایداری این ارزش فرهنگی در جامعه منجر شود.
مرادی با اشاره به تجربه تاریخی جامعه ایران در مقاطع مختلف، اظهار کرد: تداوم فرهنگ عفاف و حجاب در ایران همواره با شرایط اجتماعی و تحولات سیاسی و فرهنگی گره خورده است. حتی در بحرانیترین دورههای تاریخ معاصر، مردم این سرزمین با تکیه بر هویت بومی خود از ارزشهایی چون عفاف و حجاب صیانت کردهاند. واقعه گوهرشاد یکی از نمونههای تاریخی مقاومت مردم در برابر تعرض به این ارزشهاست که امروز نیز الهامبخش نسل جوان است.
این استاد جامعهشناسی دانشگاه رازی کرمانشاه به ابعاد جهانی موضوع حجاب اشاره کرد و افزود: موضوع حجاب امروزه فقط مختص ایران یا کشورهای اسلامی نیست؛ بلکه به چالشی جهانی در حوزه هویت و حقوق فردی بدل شده است. بسیاری از جوامع غربی هم، با وجود شعار آزادی، با مسأله رعایت یا منع حجاب در محیطهای عمومی روبهرو هستند. همین امر اهمیت بازاندیشی و دیالوگ فرهنگی درباره ماهیت و فلسفه حجاب در جهان معاصر را دوچندان میکند.
وی در پایان تاکید کرد:حجاب، وقتی مبتنی بر فهم اجتماعی و معرفت شخصی باشد، از سطح یک تکلیف شرعی به یک انتخاب آگاهانه بدل میشود. در این صورت افراد با باور و علاقهمندی به سراغ حجاب میروند و از آن به عنوان عاملی برای افزایش عزت نفس و احترام اجتماعی یاد میکنند. این نگاه، منجر به کاهش دو قطبیها و چالشهای بین نسلی خواهد شد.
نظر شما