به گزارش خبرگزاری شبستان از استان مرکزی، آیین ها، آداب و رسوم و سنت های ملی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی همچون گوهری ناب و گرانبها، از گذشتگان سینه به سینه و نسل به نسل به ما رسیده است و ما امروز نگاهبانان این سنت های ارزشمند هستیم و باید آنها را دست نخورد و سالم به آیندگان برسانیم.
در دنیایی که هر روز با تغییرات سریع فرهنگی روبهرو هستیم، سنتها و آیینهای مذهبی همچون ستونهای استواری هستند که هویت، ایمان و ارزشهای نسلها را حفظ میکنند. این میراث معنوی، نهتنها یادآور ریشههای عمیق دینی و فرهنگی ماست، بلکه نقشی حیاتی در شکلدهی به آیندۀ جوامع دارد. اما چرا باید برای حفظ و انتقال این سنتها به نسلهای بعد تلاش کرد؟
استان مرکزی استانی مذهبی، تاریخی، صنعتی و گردشگری
استان مرکزی را به دلیل وجود صنایع بسیار بیشتر استانی صنعتی می شناسند ولی این استان با وجود شهرها و روستاهای بکر و طبیعت زیبا، پیشینه تاریخی فرهنگی و مذهبی و وجود علما و اندیشمندان بزرگ در راس آنها امام خمینی(ره)، استانی است دارای تاریخ و فرهنگ غنی که این فرهنگ باید بیش از پیش به نسل جوان و آینده شناخته شود.
سنتهای مذهبی، از نمازهای دستهجمعی تا مراسم عزاداری و جشنهای دینی و ملی و مذهبی، تنها یک سری عادات تکراری نیستند که افراد آنها را به رسم عادت انجام دهند؛ آنها نگهبانان حافظۀ تاریخی یک جامعه محسوب میشوند که باید بیش از پیش به آن ها توجه شود و همچون گذشته به نسل های بعدی انتقال داده شود.
این آیینها و سنت های دیرینه به افراد حس تعلق و هویت میبخشند و در دنیای پرازدحام امروز که همگان با مشکلات فراوان روبرو هستند و زندگی ها به سوی ماشینی شدن پیش می رود، همچنین فردگرایی رو به افزایش است، همچون چسب اجتماعی عمل میکنند.
وقتی نسلهای جدید در هیئتهای مذهبی حاضر میشوند یا در مراسمی مانند افطاری ماه رمضان شرکت میکنند، ناخودآگاه به این پیام پی میبرند که تو بخشی از یک کل بزرگتری هستی و این ها آیین ها و سنت هایی بوده است که از پدران و گذشتگان تو به یادگار مانده و باید به فرزندان و نسل های آینده خود انتقال دهی.
انتقال ارزشها از طریق آیینها
هر سنت مذهبی، در دل خود درسهایی ناب دارد از مهربانی، صبر، عدالت و ایثار سخن می گوید. اگر این سنتها به درستی به نسل جوان منتقل نشوند، چه بسا بسیاری از این ارزشهای اصیل به فراموشی سپرده شوند. بنابراین، حفظ آیینها در واقع به معنای زنده نگهداشتن اصول اخلاقی است که پایههای یک جامعۀ و نسل سالم را میسازند.
سنتها، پناهگاهی در برابر طوفانهای زندگی
مراسم علمشویان نمادی از وفاداری به سنتهای دینی و خانوادگی است
علم شویان یکی از سنت های دیرینه اهالی این دیار در روستای تاریخی، مذهبی و گردشگری انجدان است که هر ساله با شور اشتیاق خاصی قبل از آغاز ماه محرم توسط اهالی این روستا و گردشگران اجرا می شود.
وستای انجدان روستایی تاریخی و مذهبی با مردمی مومن، معتقد و متدین است که همواره در برگزاری مراسم های ملی و مذهبی پیشتاز بوده و آیین های کهن خود را به ویژه در مراسم عزاداری سید و سالار شهیدان از دیربازنسل به نسل و سینه به سینه انجام داده و در سوگ شهادت ابا عبدالله الحسین علیه السلام اشک ماتم می ریزند.
یکی از آیین های کهن این روستا که قبل از آغاز ماه محرم انجام می شود مراسمی با عنوان «علم شویان» است که اهالی انجدان با تجمع در منزل مرحوم کربلایی حسین صادقی، که اتاق از منزل خود را وقف نگهداری پرچم عزای ابا عبدالله الحسین(ع) کرده است و از گذشته های دور محل نگهداری علم بوده می روند و به دعا خوانی و پخش نذورات پرداخته و علم را با آداب خاصی به بیرون از اتاق برای شستشو و تطهیر آورده و بانوان با سلام صلوات شروع به شستشوی و تطهیر آن با آب و گلاب می کنند.
عَلَم یکی از وسایل نمادین در عزاداری عاشورا است؛ عَلَم روستای انجدان دارای چوبی به بلندی پنج متر که سر پنجه ای برنجین دارد و با پارچه های رنگی قیمتی تزیین شده و آیات قرآن بر روی آن نقش بسته است.
مردم روستا نیز به یاد عَلَم حضرت عباس علیه السلام علمدار دشت کربلا و اینکه نمادی از پرچم اسلام است ارادت خاصی به آن دارند.
اهالی روستای انجدان بنا بر اعتقادات خود پس از شستشو آبی که بر علم ریخته می شود را در تشتی جمع کرده و آن را به نیت تبرک نوشیده و با خود به منزل می برند.
پس از اتمام شستشو بانوان علم را بر سر دست گرفته و با دعا و صلوات آن را به داخل منزل برای تزئین می برند و پس از قرائت دعا و زیارت عاشورا آن را آماده می کنند و تا روز سوم محرم که علم در مراسمی به حسینیه انتقال داده می شود.
یدالله صادقی، فرزند مرحوم کربلای حسین صادقی؛ در حاشیه برگزاری این آیین سنتی گفت: مراسم «علم شویان» در انجدان، آیینی است که نسلبهنسل در خانواده ما حفظ شده است. این مراسم از زمان پدربزرگم، مرحوم ابوالقاسم صادقی، به پدرم حسین صادقی و سپس به ما رسیده است. ما همچون گذشتگان، هر سال یک هفته قبل از ماه محرم، این آیین را برگزار میکنیم.
وی افزود: این مراسم که به زبان محلی به "علمشوران" معروف است، با آیین خاصی انجام میشود و بانوان و با نظارت مسن ترها با دعا و صلوات، عَلَم را با آب و گلاب شستشو می دهند و سپس با دعا و نیایش و توزیع نذورات آن را به داخل منزل برای آماده سازی انتقال می دهند.
صادقی اضافه کرد: امروزه این آیین همچنان پابرجاست و ما آن را به عشق و ارادت به اباعبدالله الحسین(ع) اجرا میکنیم. امیدواریم این سنت به نسلهای بعدی (فرزندان و نوادگانمان) منتقل شود.
سنتها، پاسداران هویت جمعی هستند
جعفر صادقی، نیز گفت: این مراسم به احترام امام حسین (ع)، حضرت عباس (ع) و ذات الهی انجام میشود. پدران و پدربزگان ما از دیرباز این سنت را انجام می دادند و مانیز در کنار آنها بودیم امروز نیز ما این سنت دیرینه را با حضور فرزندان و نوه های خود انجام می دهیدم به امید ادامه این سنت های دینی و کهن.
وی مراسم علمشویان را نمادی از وفاداری به سنتهای دینی و خانوادگی دانست و بیان داشت: این مراسم با عشق به اهلبیت (ع) اجرا میشود. امید است این آیین معنوی همچنان پابرجا بماند.
صادقی در پایان بیان کرد: خدمت به عزاداران حسینی، افتخار بزرگی برای ما است و همواره در حفظ آیینهای اصیل عاشورایی می کوشیم.
خاندان صادقی از دیرباز به عنوان حافظان سنتهای اصیل عزاداری سید و سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین (ع)، در این روستا شناخته شدهاند. این خانواده با نگهداری از علمها، پرچمها، و وسایل تعزیه، همواره کوشیدهاند تا یاد و خاطره قیام عاشورا را زنده نگه دارند. این اقدامات نه تنها نشاندهنده عشق عمیق آنان به اهل بیت (ع) است، بلکه گواهی بر تعهد دیرینه این خاندان در خدمترسانی به جامعه شیعه میباشد.
در روزها و شبهای محرم، نیز خاندان صادقی با برپایی چایخانه حسینی، جلوه دیگری از میزبانی و پذیرایی از عزاداران را به نمایش میگذارند. با تهیه چای گرم و شربتهای گوارا، فضایی پر از مهر و روحانیت را برای زائران امام حسین (ع) فراهم میکنند. این سنت دیرینه، نشاندهنده عشق بیحد این خانواده و سایر اهالی دارالمومنین انجدان به فرهنگ عاشورایی و تلاش آنان برای زنده نگه داشتن شعائر الهی است.
گزارش از حکیمه پاکباز
نظر شما