به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از اردبیل: مردم استان اردبیل از دیرباز برای استقبال از ماه محرم آئین طشت گذاری را در مساجد برگزار می کنند و این مراسم معنوی جزو برنامه های پیش از فرارسیدن ماه محرم در مساجد اجرا می شود.
طبق برنامه های که از سال های قبل به یادگار مانده طشتگذاری در اردبیل با طشت گذاری در حسینیه متبرکه اوچدکان آغاز می شود و روز بعد در مسجد جامع اردبیل و پس از آن در مسجد اعظم اردبیل و روز بعد در مساجد گازران، سرچشمه، اوچدکان و طوی و آخرین روز پیش از ماه محرم نیز در مساجد عالیقاپو، پیرعبدالملک و شعبات تابعه محلات ششگانه این آئین سنتی برگزار می شود.
همزمان با این مراسم بیرق های سیاه شهرها را در برمیگیرد و شهر عزای حسینی به خود می گیرد و تکاپو برای برگزاری سنت های این ماه آغاز می شود.
البته با وجود مشخص نبودن تاریخ روایی برای آئین طشت گذاری؛ اما برخی از طشت های مساجد اردبیل نشان می دهد که این مراسم قدمت بیش از ۵۰۰ سال دارد و در دوران صفویه نیز این مراسم در اردبیل برگزار میشد و در معماری های دوران حکومت صفویه نیز جایگاه ویژه ای در مساجد برای طشت مشخص می کردند که نشان از آداب و سنت دیرین این مراسم از آن دوران دارد.
طبق یک رسم قدیمی مساجد محلات ششگانه به صورت سه محله حیدری و سه محله نعمتی تقسیم شده اند که از محله بزرگتر، میانه و کوچکتر نام می برند و این پایه نظم و ترتیب عزاداری های این شهر را مشخص کرده است و طبق این برنامه طشت گذاری نیز مشخص شده است.
محلات حیدری عبارتند از طوی (تاوار)، برادر بزرگتر، اوچ دکان، برادر میانه و پیرعبدالملک، برادر کوچکتر و محلات نعمتی نیز عبارتند از گازران، برادر بزرگتر، سرچشمه، برادر میانه و عالی قاپو، برادر کوچکتر است که شعبات محلات سیزده گانه نیز زیر مجموعه این محلات شناخته می شوند و طبق آن نوبت عزاداری محلات در بازار سنتی اردبیل از اول تا نهم محرم نیز مشخص می شود.
اکثر طشت های استفاده شده در مساجد قدیمی از قدمت تاریخی برخوردار است و از جنس مس یا برنز هستند که بر روی سکوهای مشخص شده نگهداری می شود و محل دخیل و نذر عموم مردم نیز شناخته می شود.
مراسم طشت گذاری با عزاداری و نوحه سرایی در مساجد آغاز می شود و مردم به سینه زنی می پردازند و با شعار «الدخیل یا ابوالفضل (ع)» شور و نوایی خاصی پیدا می کند.
برخی از محلات طبق آئین های گذشته پس از طشت گذاری دسته های عزاداری برای حضور در سایر مساجد برنامه های خود را برگزار می کنند و حتی طشت را به خانه مردم که نذورات و قربانی دارند، راهی می شوند و برای شفای بیماران و دردمندان دعا می کنند.
عموم مردم این آئین را نشانه بیعت با سالار شهیدان امام حسین (ع) می دانند و با شوق و شور خاصی در این آئین سنتی حضور پیدا می کنند.
گزارش از فرشاد قنبری
نظر شما