به گزارش خبرنگار گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان وقتی حاکمیت جائر، زبان حقیقت را در گلو خفه میکند، مأموریت انتقال پیام از مسیر دیگری آغاز میشود؛ مسیری که نه منبر میخواهد، نه حلقه درس، بلکه خون در رگ و نسلی تازه. این دقیقاً همان راهبردی است که امام موسی کاظم(ع) در روزگاری که فشار خلفای عباسی عرصه را برای ترویج مستقیم معارف الهی تنگ کرده بود، انتخاب کرد: «فرزندآوری هدفمند، برای گسترش دین».
وقتی مسیر رسمی تبلیغ مسدود شد، حضرت از طریق فرزندانشان، حاملان آموزههای توحیدی ساختند.به این ترتیب میخواهند معارف را از طریق فرزندانشان انتشار دهند.اعظم صادقی، معاون حوزه علمیه خواهران فاطمه الزهرا(س) شیراز و کارشناس حوزه دین، با تشریح این راهبرد میگوید: «اقتضای زندگی ائمه(ع) این بود که هر کدام راهبردی را در پیش میگرفتند متناسب با زمانشان برای انتشار معارف الهی... امام کاظم(ع) در شرایطی واقع شدند که تحت نظارت شدید بودند... منباب این شرایط، ایشان فرزندآوری را ملاک قرار دادند.»
به تعبیر او، وقتی مسیر رسمی تبلیغ مسدود شد، حضرت از طریق فرزندانشان، حاملان آموزههای توحیدی ساختند. از همین نسل، سادات بزرگواری چون حضرت معصومه(س)، احمدبن موسی(ع) (شاهچراغ)، حضرت حمزه(ع) و دیگر امامزادگان پدید آمدند که امروز حضورشان در ایران استمرار همان پروژه ایمانی امام کاظم(ع) است.
صادقی تأکید میکند: «اگر توجه داشته باشید، اکثر فرزندان ایشان از اُمولد، یعنی مادرانی که کنیز بودند، متولد شدهاند... به این ترتیب میخواهند معارف را از طریق فرزندانشان انتشار دهند.»
از جمله نکات تاریخی مهم که در بررسی سیر جمعیتی سادات و علویان نباید از نظر دور داشت، دشمنی مستمر جریان ناصبی با اهل بیت علیهمالسلام و نسل پاک آنان است. به گفته این کارشناس حوزه دین، دشمنان ولایت در برهههایی از تاریخ، با خشونت سیستماتیک و گاه با نسلکشی خاموش، به دنبال حذف فیزیکی این سلسله الهی بودند. در چنین شرایطی، فرزندآوری یک امر طبیعی و راهبردی برای بقاء نسل و استمرار حضور سادات در جهان اسلام محسوب میشد.
دشمنان ولایت در برهههایی از تاریخ، با خشونت سیستماتیک و گاه با نسلکشی خاموش، به دنبال حذف فیزیکی این سلسله الهی بودند. در چنین شرایطی، فرزندآوری یک امر طبیعی و راهبردی برای بقاء نسل و استمرار حضور سادات در جهان اسلام محسوب میشد.
از سوی دیگر، نسل سادات حاملان مستقیم نور معارف نبوی و علویاند. آنان در جایگاه نخبگان دینی، اجتماعی و فرهنگی، همواره نقشی کلیدی در نشر معارف الهی و احیای سنتهای نبوی و علوی در جوامع ایفا کردهاند. بنابراین، فرزندآوری در این خاندان، دو کارکرد اساسی داشته است: نخست، حفظ و بقای نسل اهل بیت(ع) در برابر تهدیدهای بیرونی و دوم، استمرار جریان تعلیم و ترویج دین از طریق نسلهایی که مستقیماً به بیت نبوت پیوند خوردهاند.
فرزندآوری بهمثابه جهاد تمدنی
این الگو، امروز نیز میتواند پاسخی عینی برای یکی از بزرگترین چالشهای جامعه شیعی ایران باشد: «کاهش نگرانکننده نرخ تولد». در شرایطی که بسیاری از خانوادهها به بهانه مشکلات اقتصادی، تربیتی یا حتی رفاهی از فرزندآوری فاصله گرفتهاند، صادقی معتقد است که باید به سرمشق اهلبیت(ع) بازگشت.
به اعتقاد او «در جامعه امروز ما که تنها شیعه خانه امیرالمومنین(ع) هستیم و تنها کشوری که قاطبه جمعیت شیعه است و حکومت شیعی و علوی داریم، این حد کم از فرزندآوری خطرناک است... اگر در چند سال آینده همین الگوی فرزندآوری در پیش بگیریم، نامی از ایران و شیعیان ایرانی نمیماند.»
از نگاه این کارشناس حوزه دین، فرزندآوری علاوه بر یک ضرورت جمعیتی، بخشی از برنامه الهی برای تحقق وعده ظهور است. به گفته او «امام ما به امام حاکم مبدل نمیشود و حکومت نیز حکومت مهدوی نمیشود مگر اینکه یارانی برای امام زمان(عج) تربیت شوند.»
زنان غزه راز بقا را در فرزندآوری میبینند. اگر فرزندی از دست میدهند، به جای آن باید فرزند دیگری را به دنیا بیاورند... تحت هر شرایط، ازدواج و فرزندآوری در منطقه غزه تعطیل نمیشود.
صادقی با اشاره به تأخیر در ظهور امام عصر(عج) بر این باور است که: «اگر حضرت صاحبالزمان(عج) سالیان سال است که منتظر هستند و ظهور محقق نمیشود، به این برمیگردد که به اندازه نیاز یارانی را برای امام زمان(عج) آماده نکردیم. فرزندانی به دنیا نیامدند و به آن نحوی که تربیت مورد نیاز ظهور است، تربیت نشده و مهیا نشدند.»
راز بقای ایمان در بمبارانها
صادقی برای روشنتر شدن موضوع، نگاهی به مقاومت زنان در غزه نیز دارد؛ زنانی که با وجود بمبارانهای پیاپی رژیم صهیونیستی، فرزندآوری را تعطیل نکردهاند. به اذعان او «زنان غزه راز بقا را در فرزندآوری میبینند. اگر فرزندی از دست میدهند، به جای آن باید فرزند دیگری را به دنیا بیاورند... تحت هر شرایط، ازدواج و فرزندآوری در منطقه غزه تعطیل نمیشود.»
او این روحیه را با وضعیت کنونی برخی خانوادههای ایرانی مقایسه میکند و میگوید: «ما بعضا رفاهزده هستیم و بهانههای مختلف میآوریم که شرایط اقتصادی یا موقعیت کاریمان مشکل دارد. در حالیکه در گذشته کشور در وضعیت جنگ تحمیلی قرار داشت و سختیهای بسیاری بر مردم تحمیل میشد، فرزندآوری زنان بسیار بالا بود چون آنها معتقد بودند جنگ نیاز به نیرو دارد و باید تأمینکننده نیروی جنگ باشیم.»
آینده، فرزند میخواهد
مفهوم آینده در گفتمان اهلبیت(ع)، انتزاعی نیست؛ عینی، قابل لمس و مبتنی بر نسل است. اگر در گذشته امامان، در برابر سلطه خفقانآور خلفا، نسلسازی را بهعنوان راهبرد اتخاذ کردند، امروز نیز این راهکار، برای پاسداری از هویت تشیع و تحقق وعده الهی، ضروری است. فرزندانی که تنها «به دنیا نیایند»، بلکه «برای دنیا آمدنِ عدالت» تربیت شوند.
صادقی در پایان میگوید: «اگر میخواهیم یاریگر امام زمان(عج) باشیم، باید فرزندآوری را سرلوحه زندگی خود قرار دهیم و فرزندانی را به نیت یاری امام تربیت کنیم.» عبارتی که شاید باید نه بهعنوان توصیهای دینی، که راهبردی تمدنی بازخوانیاش کرد.
نظر شما