اسلام و محیط‌زیست: راه‌حل‌های معنوی برای بحران‌های اکولوژیک

در آستانه روز جهانی محیط‌زیست (۵ ژوئن)، آموزه‌های اسلامی راهکارهایی جامع برای مقابله با چالش‌های زیست‌محیطی ارائه می‌دهد. با تأکید بر امانتداری، اعتدال و احیای زمین، اسلام مدلی پایدار برای تعادل میان انسان و طبیعت ترسیم می‌کند.

خبرگزاری شبستان، گروه بین‌الملل: روز جهانی محیط زیست برای نخستین‌بار در سال ۱۹۷۲ توسط سازمان ملل در کنفرانس استکهلم با هدف افزایش آگاهی عمومی نسبت به محیط زیست معرفی شد. از آن زمان تا امروز، بیش از ۱۵۰ کشور جهان با برگزاری مراسم‌های متنوع، کمپین‌ها و اقدامات حمایتی، تلاش می‌کنند توجه مردم و سیاست‌گذاران را به مسائل زیست‌محیطی جلب کنند.

روز جهانی محیط زیست (WED)یکی از مهم‌ترین مناسبت‌های بین‌المللی است که هر ساله در تاریخ پنجم ژوئن (۱۵ خرداد)  در سراسر جهان گرامی داشته می‌شود. این روز فرصتی است برای تأمل در وضعیت کنونی طبیعت، بررسی آسیب‌هایی که انسان به محیط زیست وارد کرده و تلاش برای ارائه راهکارهایی جهت احیای زمین. در سال ۲۰۲۵ میلادی که مصادف با سال ۱۴۰۴ شمسی است، اهمیت این روز بیش از هر زمان دیگری به چشم می‌خورد، چرا که جهان در آستانه عبور از مرزهای بحرانی زیست‌محیطی قرار دارد.

برهمین اساس می‌توان گفت که پنجم ژوئن مصادف با روز جهانی محیط‌زیست روزی است که به بشریت یادآوری می‌کند، حفظ محیط‌زیست نه‌تنها برای سلامتی فردی، بلکه برای بقای نسل‌های آینده حیاتی است. این مناسبت جهانی، مردم و دولت‌ها را به بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر، فناوری‌های سبز و احیای اکوسیستم‌ها فرا می‌خواند.

موضوع امسال روز جهانی محیط‌زیست، «قدرت ما، سیاره ما» انتخاب شده است. این شعار بر اهمیت انتقال به انرژی‌های تجدیدپذیر و سه برابر کردن تولید آن تا سال ۲۰۳۰ تمرکز دارد تأکید دارد.

اسلام: دینی سبز با نگاهی پایدار به طبیعت

اسلام به‌عنوان دینی جامع‌نگر، الگویی منحصربه‌فرد برای توسعه پایدار ارائه می‌دهد؛ الگویی که بر عدالت، هماهنگی و رابطه دوستانه انسان و طبیعت استوار است. آموزه‌های اسلامی، بحران‌های زیست‌محیطی را نشانه‌ای از بحران اخلاقی می‌دانند و بر مسئولیت انسان در قبال زمین تأکید می‌کنند.

قرآن و محیط‌زیست: از امانتداری تا پرهیز از اسراف

آیات قرآن کریم به‌روشنی بر حفاظت از محیط‌زیست تأکید دارند: - آیه ۷۷ سوره قصص: «وَ لَا تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ...» (در زمین فساد نکنید) - آیه ۴۱ سوره روم: «ظَهَرَ الْفَسَادُ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاسِ...» (فساد در خشکی و دریا به‌خاطر دستاوردهای انسان‌ها پدید آمده است) - آیه ۲۱ سوره اعراف: «إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ» (خدا اسراف‌کنندگان را دوست ندارد) این آیات نشان می‌دهند که تخریب محیط‌زیست نتیجه رفتار ناپایدار انسان است و بازگشت به تعادل، نیازمند تجدید نظر در سبک زندگی است.

رسول اکرم (ص) در گفتار و رفتار خود همواره بر حفظ طبیعت تأکید داشتند: منع قطع درختان حتی در شرایط جنگی، توصیه به کشاورزی پایدار و بهره‌وری مناسب از زمین،  پرهیز از اسراف و مصرف متعادل منابع، رفتار انسانی با حیوانات و حفظ تنوع زیستی.

امروزه تغییرات اقلیمی، گرمایش زمین، فرسایش خاک و نابودی تنوع زیستی نتیجه مستقیم بهره‌برداری بی‌رویه از طبیعت است. اسلام با طرح مفهوم امانتداری، انسان را موظف می‌کند تا منابع طبیعی را برای نسل‌های آینده حفظ کند.

اسلام با ترکیب اخلاق، معنویت و مسئولیت‌پذیری، راه‌حلی جامع برای چالش‌های زیست‌محیطی ارائه می‌دهد. اگر انسان‌ها به‌عنوان خلیفه‌الله (جانشین خدا در زمین) عمل کنند، می‌توانند به‌جای بخشی از مشکل، قوی‌ترین بخش راه‌حل باشند.

کد خبر 1820911

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha