به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، نخستین اجلاسیه منطقهای دیپلماسی اقتصادی کشور با محوریت وزارت امور خارجه و میزبانی استان فارس، به بستری برای گفتوگوی بیواسطه میان دولت، نمایندگان دیپلماتیک و مسؤولان استانی بدل شد؛ رویدادی که با حضور وزرای امورخارجه، سفرا و استانداران جنوبی کشور از جمله خوزستان، بوشهر، هرمزگان و کهگیلویه و بویراحمد، نقشهای تازه برای همافزایی منطقهای در مسیر توسعه اقتصادی ترسیم کرد.
دیپلماسی استانی، به تعبیر عراقچی، ظرفیتی نوین برای شکلگیری ارتباطات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی میان مرزنشینان و فراتر از آن، میان اقتصادهای محلی و بازیگران منطقهای است.
آغاز یک مسیر تازه در سیاست خارجی ایران
سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، با تأکید بر ابتکار دولت چهاردهم در گسترش «دیپلماسی استانی»، هدف از این رویکرد را تسریع تعاملات میانکشوری از رهگذر پیوند استانها با همتایان فرامرزیشان توصیف کرد. او گفت: «نشست شیراز اولین گام از این مسیر است که با حضور سفرا و سرکنسولهای جمهوری اسلامی در کشورهای جنوب و استانداران مناطق جنوبی کشور، پایهگذاری میشود.»
دیپلماسی استانی، به تعبیر عراقچی، ظرفیتی نوین برای شکلگیری ارتباطات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی میان مرزنشینان و فراتر از آن، میان اقتصادهای محلی و بازیگران منطقهای است.
بازتعریف مفهوم همسایگی در روابط بینالملل
علیرضا عنایتی، سفیر ایران در عربستان سعودی نیز در این نشست، بر ضرورت مردمیسازی سیاست همسایگی تأکید کرد. او گفت: «روابط کشورها نباید تنها به سطح دولتها محدود بماند. آنچه پایداری میآورد، روابط اجتماعی و اقتصادی میان مردم است.»
به گفته عنایتی، این تغییر پارادایم از روابط صرفاً سیاسی به مناسبات مردمی، بسترساز پایداری منطقهای و فرصتساز برای تحولات اقتصادی خواهد بود.
به گفته عنایتی، این تغییر پارادایم از روابط صرفاً سیاسی به مناسبات مردمی، بسترساز پایداری منطقهای و فرصتساز برای تحولات اقتصادی خواهد بود؛ تحولی که با فاصله گرفتن کشورهای حوزه خلیج فارس از نگاه صرف امنیتی و حرکت به سوی امنیت مبتنی بر توسعه، خود را نمایان کرده است.
او ایران را بهعنوان حلقه اتصال کشورهای شمال و جنوب خلیج فارس معرفی کرد و یادآور شد که «هشت کشور این منطقه میتوانند یک ساختار اقتصادی متکامل تشکیل دهند.»
اقتصاد بدون پول نمیچرخد
در این میان، محمدرضا فرزین، رئیسکل بانک مرکزی نیز با یادآوری نقش اساسی مراودات مالی در تجارت جهانی، تصریح کرد: «اگر بخواهیم توسعه اقتصادی داشته باشیم، چارهای جز گسترش روابط پولی نداریم.»
او ضمن اشاره به حجم بالای تجارت خارجی ایران، از کنار گذاشتن دلار در معاملات بینالمللی، برقراری روابط کارگزاری با روسیه، فروش اوراق ارزی و تمرکز بر تأسیس شعب خارجی بهعنوان مراکز جذب سرمایه خبر داد.
فرزین همچنین از مشکلات ساختاری در نظام هدایت اعتبارات کشور انتقاد کرد و گفت: «پروژههایی در مناطقی آغاز شده که هیچ مزیتی برای آن نداشتهاند. آمایش سرزمینی ما به بازنگری فوری نیاز دارد.»
صدای استانها در سطح ملی
اما شاید مهمترین بخش این نشست، صدای پررنگ استانهایی بود که سالهاست در خط مقدم تأمین انرژی، تولید، صادرات و حتی حفظ امنیت قرار دارند. سید محمدرضا موالیزاده، استاندار خوزستان، به نمایندگی از دیگر استانداران جنوبی کشور، از ظرفیتهایی سخن گفت که نهتنها در حد ملی که در مقیاس منطقهای، کلیدواژههای توسعه و همکاری محسوب میشوند.
او هرمزگان را با ۱۴ جزیره و دو منطقه آزاد، هاب لجستیکی کشور خواند و بوشهر را همپای خوزستان «پایتخت انرژی» کشور دانست؛ استانی که ۹۳ درصد صادرات نفت کشور از بنادر آن انجام میشود.
او هرمزگان را با ۱۴ جزیره و دو منطقه آزاد، هاب لجستیکی کشور خواند و بوشهر را همپای خوزستان «پایتخت انرژی» کشور دانست؛ استانی که ۹۳ درصد صادرات نفت کشور از بنادر آن انجام میشود.
در کنار این دو، کهگیلویه و بویراحمد نیز با منابع آبی، جنگلی و معدنی، ظرفیتی بکر برای سرمایهگذاری است؛ بهشرط آنکه موانع زیستمحیطی و بانکی کنار گذاشته شوند.
فارس، معین دیپلماسی خلیج فارس
برگزاری نخستین اجلاسیه در شیراز، بیسبب نبود. استان فارس بهعنوان معین روابط با کشورهای حوزه خلیج فارس انتخاب شده است. این استان نهفقط بهواسطه جایگاه جغرافیایی، که بهخاطر ظرفیتهای تاریخی، فرهنگی و اقتصادیاش، میتواند پیونددهنده استانهای جنوبی به عرصه دیپلماسی اقتصادی منطقهای باشد.
نگاه به آینده
وزارت امور خارجه اعلام کرده است که چهار اجلاسیه دیگر نیز در مناطق مختلف کشور برگزار خواهد شد. این روند میتواند زمینهساز تدوین یک «نقشه راه اقتصادی مبتنی بر مزیتهای منطقهای» باشد؛ نقشهای که هر استان، سهم خود را در تعاملات جهانی بازتعریف کند.
آنچه از دل این نشست برمیآید، نه صرفاً یک رویداد دیپلماتیک، که تلاشی است برای همصدا کردن تصمیمسازان و صاحبان ظرفیت در یک قاب ملی-منطقهای. دیپلماسی استانی، اگر جدی گرفته شود، میتواند موتور محرک توسعهای باشد که ریشه در جغرافیا دارد اما شاخههایش تا مرزهای بینالملل پیش میرود.
نظر شما