به گزارش خبرنگار گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: نشست رونمایی از کتاب «الگوی سیاستورزی شهید» با محوریت بررسی دستاوردها و شیوه حکمرانی شهید آیتالله سیدابراهیم رئیسی، امروز (سهشنبه، ۳۰ اردیبهشتماه) به همت پژوهشکده باقرالعلوم(ع) در سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد.
بر پایه این گزارش: در این نشست حجتالاسلام والمسلمین «محمد قمی» رئیس سازمان تبلیغات اسلامی؛ «علی بهادری جهرمی» سخنگوی دولت سیزدهم؛ «میثم لطیفی» معاون رئیسجمهور شهید؛ «اسماعیل نودهفراهانی» عضو مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی؛ «توحید اسماعیلپور» پژوهشگر حوزه حکمرانی و حجتالاسلام «مجتبی نامخواه» مدیر گروه مطالعات اجتماعی پژوهشکده باقرالعلوم(ع) حضور داشتند.
حجتالاسلام قمی طی سخنانی در این نشست با بیان اینکه عنوان این اثر «الگوی سیاستورزی شهید» سهل و ممتنع است، اظهار کرد: برخی از مطالبی که در این اثر آمده ممکن است از تداعی های اولیه تعبیر الگوی سیاست ورزی فراتر باشد، اما فارغ از این نکته که البته جای دارد نهادهای علمی و پژوهشی دیگر در این مدار به شکل دغدغهمند به این جنس مسایل به خصوص الگوی سیاستورزی شهید رییسی متمرکز شوند؛ باید بگویم که موضوع کتاب و این مساله دست کم دو سطح دارد؛ اولا مکتبی که شهید رییسی متعلق به آن است و ما باید بتوانیم آن را ترسیم کنیم و مولفههای آن مکتب را بنا بر نظر اندیشمندانی که انتخاب شده است بر کنش و رفتار این شهید تطبیق دهیم.
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی ادامه داد: یک وقت هست مختصاتی را که شهید رئیسی داشت کنار هم میبینیم و یک وقت هم اختصاصاتی میسازیم که تمایز جدی آن شهید را با دیگران نشان میدهد؛ در نتیجه به نظر میرسد در کنار دیدن بخش اول باید بخش دوم را نیز در نظر بگیریم؛ در این راستا کاری که این کتاب کرده آن است که به الهیات خدمت پرداخته و گفته این فرد نمونه ممتاز و متعالی یک مکتب است؛ این در حالی است که ایرادی ندارد بگوییم تنها بعضی از سطور این مکتب را جلو برده است.
تطبیق الگوی سیاستورزی و تمدنی امام (ره) با رویکرد شهید رئیسی کمک بزرگی به شناخت شهید جمهور
وی در ادامه گفت: البته اینکه فقط به دنبال تمایزهای شخصیتی برویم رویکرد خوبی است اما کافی نیست؛ اگر الگوی سیاست ورزی در مکتب امام راحل و نگاه تمدنی ایشان را با شهید رئیسی تطبیق بدهیم برای شناخت او کمک بزرگی کردیم؛ مساله دیگر اینکه برخی از نکاتی که در این کتاب آمده شاید از الگوهای سیاست فراتر باشد اما فارغ از این موضوع ما باید بتوانیم مکتبی را ترسیم کنیم که شهید رئیسی متعلق به آن است. باید مؤلفههای این مکتب را با رفتار شهید رئیسی تطبیق دهیم؛ شهید رئیسی خود را شاگرد و پرورش یافته مکتبی معرفی میکرد که اگر سلوک سیاسی و مدیریتی او در آن مکتب صدق میکند باید به آن بپردازیم.
این گزارش می افزاید: حجتالاسلام «سید علی موسوی» نیز طی سخنانی اظهار کرد: از جمله مهمترین نعمات الهی، فرزندان این انقلاب هستند که پرچم آن را بالا میبرند و البته فرزندان حوزه علمیه شیعه ما که با خون خودشان تاریخ این مرز و بوم را رنگین کردند.
مساله امروز ارایه الگوی سیاستورزی شهید جمهور برای ارایه به آیندگان در زیستبوم نظام است
رئیس پژوهشگاه باقرالعلوم (ع) افزود: در وصف شهید رئیسی بسیار سخن گفته شده است اما مساله اصلی که امروز با آن مواجه هستیم ارایه الگوی سیاستورزی شهید رئیسی برای ارائه به آیندگان در زیستبوم جمهوری اسلامی است؛ طبعا مدل سیاستورزی ما از جنس مدلهای مرسوم دنیا نیست و میشود گفت تک به تک رؤسای جمهور و مدیران ما جنسی از سیاستورزی را دارند که تفاوتهای کوچک و قابل اعتنا و گاه بزرگ و متناسب با فضای اصلی سیاستورزی را رقم زدند؛ از این رو اگر به دنبال خلق پدیدهای جدید در حوزه دانشی برای سیاستورزی هستیم باید از همین تجربههای موجود، بازسازی روشمند علمی داشته باشیم تا نظریات جدید و تولید دانش در حوزه مدیریت و سیاستورزی از این گسترهها ناشی شود.
وی ادامه داد: در این راستا پژوهشکده باقرالعلوم (ع) وظیفه خود میداند که مسیر تولید دانش را از فضای صرفا مطالعه کردن و نقد و ارزیابی داراییهای دانش دنیای غرب، به سمت بررسی مدلهای تجربه شده امروز انقلاب اسلامی برگرداند؛ اگر ما توانستهایم نزدیک به نیم قرن مقابل کل این مدلهای غربی روی پای خودمان بایستیم به تجربه متفاوت ما بر میگردد و اگر قرار است دانشی برای آینده انقلاب اسلامی پدید آید، از دل همین تجربهها شکل میگیرد.
حجت الاسلام موسوی گفت: شهید رئیسی بین همه عرصهها برجستگی ویژهای داشت که عبارت بود از ورود در یک صحنه پیچیده؛ صحنهای که بخشی از آن به شکلگیری یک همدلی و وفاق به معنای واقعی کلمه بین بخشهای مختلف جریانهای سیاسی منجر شد و در عین حال آن صحنه را به بستری برای باز کردن میدان برای بدنه مومن و انقلابی در جهت تجربههای ویژه در مسیر آینده انقلاب اسلامی تبدیل کرد.
وی تصریح کرد: ما در پژوهشکده باقرالعلوم (ع) برای تحقق این امر، ۲۲ گفتار را از نخبگان جبهه انقلاب هدف قرار دادیم؛ از نخبگان دعوت کردیم که به شکل مختصری الگوی سیاست ورزی شهید رئیسی را از دیدگاه خودشان ارائه دهند؛ این امر به صورت چند نشست علمی و در نهایت تدوین آنها شکل گرفت و امروز به صورت یک کتاب به بدنه علمی جامعه ما عرضه میشود تا ما را گامی به سمت تولید دانش مورد نیاز انقلاب اسلامی در حوزه سیاستورزی بر مبنای الگوهای جدید نزدیکتر کند و نوع پرداخت ما به شهید جمهور را از ساحت خاطره و ارتباط صرفا عاطفی و تاریخی به یک ارتباط علمی، روشمند و موثر در جامعه آینده برای تولید الگوهای سیاستورزی تبدیل کند.
در ادامه «علی بهادری جهرمی» ضمن تسلیت سالگرد شهادت آیتالله رئیسی و دیگر شهدای خدمت گفت: ساعات خاص و تلخی برای همه مردم ایران رقم خورد و یادآوری آن لحظات دردناک است؛ مردم در مراسم تشییع شهدای خدمت، در مراسم چهلم و اکنون در سالگرد آنها حضور چشمگیری داشتند؛ از سوی دیگر با این حجم از بر گزاری پویشها و برنامههای متعدد مردمی مواجه بودیم و حتی مساجد کوچک در روستاها نیز مجالس یادبود برای این شهدا برگزار کردند؛ برای مثال دیروز در زینبیه اصفهان نوجوانان بسیجی نیت کرده بودند ۷ شبانه روز به یاد شهید رئیسی ایستگاه صلواتی بزنند البته امثال این حرکتها در سراسر کشور اتفاق افتاده بود که به خاطر آن از همه مردم عزیز کشورم تشکر میکنم؛ از رهبر معظم انقلاب هم تشکر میکنم که امروز خودشان به نوعی میزبان مراسم بزرگداشت خادمین مردم بودند و مثل همیشه جامعترین کلامها را در توصیف و بیان و تحلیل شهید خدمت و همراهانشان داشتند.
سخنگوی دولت سیزدهم در ادامه به کتاب «الگوی سیاستورزی شهید» اشاره کرد و افزود: امروز ضرورت پرداختن به موضوعات علمی و عملی درباره سبک و سیره حکمرانی یا سیاستورزی شهدای خدمت دوچندان است؛ در واقع یک ضرورت عام برای پرداختن به سیره شهدا و درس گرفتن از آن داریم اما برای مدل حکمرانی و نوع و ساخت حکمرانی اسلامی، این رویکرد ضرورتی مضاعف است.
وی تصریح کرد: ما در مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی در مرحله سوم حکمرانی ماندهایم و نتوانستهایم ابعاد، زوایا و ظرافتهای مختلف مرحله دولت اسلامی را درست استخراج، کشف، برنامهریزی و پیادهسازی کنیم؛ در مقام نظر، نگاه جامعی نسبت به مقوله دولت اسلامی نداریم و در مقام عمل و پیادهسازی نیز الگوی روشنی که به شیوه علمی ابعاد و زوایای آن ثبت و ضبط شده باشد نداریم.
بهادری جهرمی با اشاره به سخنان رهبر انقلاب درباره شهید رجایی و شهید بهشتی، گفت: امروز جامعترین الگو برای سیاستورزی، شهید رئیسی است که در حدود سه سال مدیریت و عنان امور قضایی کشور را به عنوان بخش تحقق عدالت دولتسازی اسلامی و سه سال هم بخش قوه مجریه را به عنوان بخش اصلی و اعظم تحقق نظام اسلامی بر عهده داشت؛ در دوره حکمرانی شهید رجایی، مدت زمان کافی برای بروز و ظهور عملی و عینی این زوایا وجود نداشت هر چند در دوره شهید رئیسی هم مهلت کم بود و بسیاری از زوایا در مرحله کاشت بود و به مرحله برداشت و فهم و لمس عمومی نرسیده بود و از بابت این موضوع حسرت میخوریم.
وی افزود: اما با این وجود دوره شهید رئیسی بیش از دوره شهید رجایی به طول انجامید و ولی بهترین و بیشترین دورهای بود که بعد از اصلاح قانون اساسی، بازه زمانی را به عنوان الگویی از شهید داریم؛ به علاوه این مدل حکمرانی به تایید مکرر رهبر معظم انقلاب رسیده است و ایشان در توصیفات شخصی از شهید رئیسی در دوران حیات، هم بعد از شهادت و هم در عرصه عملکرد دولت به این مساله اشاره کردند.
مکتب و نگاه شهید رئیسی را در قالب علمی و تخصصی ارایه کنیم
بهادری جهرمی در ادامه افزود: پیش از این معدود آثاری در این موضوع رونمایی شدند و بیشتر آثار معطوف به خاطرهنگاری از شهید رئیسی بودند اما با این چنین قالبی را در مورد آن شهید نداشتیم؛ البته خاطرهنگاری هم فواید خاص خود را دارد اما در راستای موضوع کار ما در دانشگاه، کمتر اثری اینچنین علمی تولید شده است، تولیدکنندگان این کتاب متشکل از متخصصین حوزههای متنوع بودند تا بتوانند با تکثر زوایای نگاه به ابعاد و زوایای مختلف بپردازند و بین آنها افراد از اقشار دانشگاهی، اندیشمند، شناخته شده و صاحبنام حضور داشتند و در نتیجه این اثر تناسب و جامعیت اجمالا قابل قبولی نسبت به سایر آثار داشت.
در بخش دیگری از این نشست حجت الاسلام نامخواه، با اشاره به پیامی که رهبر انقلاب به مناسبت شهادت شهید رئیسی صادر کردند، گفت: معظمله اشاره داشتند که برای ایشان صلاح و رضایت مردم حاکی از رضایت الهی بود. این که دیدگاه عموم مردم درباره امری میتواند کاشف از دیدگاه الهی باشد، ریشه عمیق دینی دارد. در نامه حضرت امیر(ع) به مالک اشتر هم آمده که خداوند صالحین را با آنچه که بر زبان عموم مردم جاری شده ارزیابی میکند چرا که فاعل این جریان خداست و اوست که دلها را به یک معنا هدایت میکند؛ بنابراین نگاه عموم جامعه به یک پدیده میتواند معیار و کاشفی باشد از نگاه خدا و نگرش الهی به آن پدیده.
در ادامه «میثم لطیفی» با اشاره به اینکه در حوزه سیاستورزی سیادت شهید رئیسی بر سیاست حائز اهمیت است، اظهار کرد: بسیاری از افراد سیاستورزی میکنند حتی اگر بپذیریم در سیاستورزی مسیرشان درست بوده اما کمتر کسی را میبینیم که در عین سیاستورزی سیادت هم داشته باشد.
معاون دولت شهید رئیسی ادامه داد: آن شهید پهلوان سپهر سیاست ایران بود؛ گاهی پهلوان قدرت دارد ولی از آن قدرت بیمحابا استفاده نمیکند؛ پروندهها در اختیار او هست ولی دم بر نمیآورد. خودش بزرگ قضاوت است ولی در پروندههایی که میبیند ظلمی نسبت به خودش و نزدیکانش صورت گرفته از چارچوب قانون خارج نمیشود. این شهید بزرگوار از این حیث باید مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: الگوی سیاستورزی این شهید بزرگوار مبتنی بر الگوی دیانتورزی اوست؛ ما با سیاستمداری مواجهایم که به مقام فقاهت و اجتهاد رسیده، در مناصبی بوده که لازمه آنها برخورداری از درجه اجتهاد است و با این توشه و گذشته و تجربه فقاهتی و دیانتی وارد اداره قوه مجریه شده است؛ ذیل آن ۵ مرحلهای که رهبر انقلاب درباره فرایند شکلگیری تمدن نوین اسلامی به آن اشاره کرده بودند و شامل انقلاب، نظام، دولت، جامعه و تمدن اسلامی بود، اگر قله نظام سازی شهید بهشتی است که حقیقتا در شکلگیری نظام که تبلورش در قانون اساسی بود، نقل بی بدیلی داشت، قله دولتسازی ما هم شهید رئیسی بود.
شهید رئیسی مولفههای سعادت، خدمت به مردم و اخلاق را به عنوان محور کار خود قرار داد
لطیفی تصریح کرد: شهید رئیسی با تجربههایی که پیش از دوران انقلاب در زمینه مبارزه داشت، وارد عرصه دولت شد که پیچیدگیهای خاص خودش را داشت. نظریه دولت شهید رئیسی موضوعی است که باید درباره آن مفصل صحبت کرد، نظریهای که سعادت، خدمت، مردم و اخلاق ابعاد آن را تشکیل میدهد و امیدوارم اولا به این کار بسنده نشود و دوم اینکه به سمت عمقبخشی پیش برویم و این گونه محتواها مبنای تدریس ما در دانشگاهها و مراکز علمی و حوزههای علمیه باشد.
در پایان این نشست «توحید اسماعیل پور» با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ یک نقطه رهایی بخش برای انسان معاصر بود، افزود: به تعبیر مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم؛ انقلاب اسلامی دارد چپ و راست مدرنیته را کنار میزند؛ مساله دیگر اینکه انقلاب اسلامی هنوز ناشناخته است؛ ناشناختگی این انقلاب ظرفیتی است که در صحنه عمل و در صحنه میدان قدرت دارد؛ رهاییبخشی انقلاب اسلامی و توان رهایی بخشی که این انقلاب دارد در واقع به انسان عصر جدید فرصت میدهد تا فضاهایی که با نامها و الگوهای مختلف دورش کشیده شده را کنار بزند و اراده خودش که مبتنی بر فضای انسانیتر است جلو ببرد، انقلاب اسلامی می گوید که تو میتوانی انسانی تر زندگی کنی و انسانیتر فضای سیاسی و جهان را تغییر دهی و تمدن بسازی.
وی گفت: ما ظرفیتی را که انقلاب اسلامی برای رهایی بخشی انسان جدید داشته تحت عنوان انسان انقلاب اسلامی در میدان تجربه کردیم؛ از نقطه مبارزه در لحظات انقلاب تا چالش ها و جنگ؛ انسان این انقلاب تلاش کرد و به میدان آمد و خودش را در قالب همین شهدایی که میشناسیم معرفی کرد، نه تنها در قالب یک منش که بگوییم این انقلاب فطرت انسان را بیدار کرد، این انقلاب توانایی ساختار سازی خود را نشان داد.
شهید رئیسی گفتمان و فضای جامعه را به سمت خدمت تغییر داد
اسماعیل پور تصریح کرد: انسان انقلاب اسلامی برای فتح عرصه های مختلف نیاز به یک تجربه ها و فرصت های دارد؛ شهید رئیسی به عنوان شخصیت سیاسی انقلاب اسلامی در فضایی با چالش های مختلف مواجه بود؛ ما به دنبال شخصی بودیم که وارد میدان و صحنه شود و فضا را تغییر دهد؛ سیاست مدار در نگاه امام و انقلاب یعنی سیاست را عوض کن؛ رییس توانست این ذاتیات را در قالب یک شخصیت سیاسی تغییر دهد، شهید رئیسی گفتمان و فضا را عوض کرد تا کسانی که در فضای جدید انقلاب اسلامی هستند به میدان بیایند، رییسی الگوی خودش را ساخت و فضای جدیدی را برای کنش جمعی فراهم کرد.
نظر شما