به گزارش خبرگزاری شبستان از کرمان؛ مسئله حاشیهنشینی با همه جوانب آن امروز تبدیل به معضلی چند جانبه شده که آسیبهایی به عرصههای مختلف اعم از فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و... وارد کرده و این موضوع مدیریت چالشهای این معضل را ضروری میکند.

کرمان؛ رنجور از حاشیهنشینی
کرمان یکی از استانهایی است که به شدت از پدیده حاشیهنشینی رنج میبرد؛ حواشی شهر کرمان بعضاً محل وقوع اتفاقات ناگواری است که در سایه سنگین سکوت خبری، مورد اعتنا و توجه نیست.
با این وجود اما عزم مسئولین به ویژه در سالهای اخیر بر کاهش معضلات و آسیبهای حاشیه شهر جدی است و تأکید بر ساماندهی این نقاط دارند؛ جلسات متعدد و گفتگوهایی نیز پیرامون این موضوع شکل گرفته است از جمله نشست شورای اجتماعی استان که امروز(۱۳ اردیبهشت) با حضور شخص نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه کرمان؛ استاندار و... تشکیل شد. قائم مقام وزیر کشور در ستاد ساماندهی محلات کم برخوردار نیز در آن حضور داشت.
فهرست برخی چالشهای اجتماعی
این نشست چالشهای مهم اجتماعی و زیرساختی مناطق حاشیهای کرمان از جمله معتادان متجاهر و فروش مواد مخدر، قطعی آب و نبود مراکز فرهنگی، کمبود منابع مالی خیریهها برای توسعه فعالیت، بازماندگی از تحصیل و کمبود فضای آموزشی و... مطرح و درباره آن گفتگو شد.

ابتدا حجت الاسلام والمسلمین حسن علیدادی سلیمانی، نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه کرمان رسیدگی به مسائل مناطق حاشیهای کرمان را مورد تأکید قرار داد و به برگزاری جلسات اجتماعی در زمان سه استاندار قبلی اشاره کرد که طی آن، جمعبندیهای لازم انجام شد و کمیتههایی شکل گرفت.
وی درخواست کرد: استاندار کنونی نیز از این نتایج بهره ببرد، زیرا برخی مشکلات مناطق حاشیهای دارای موانع قانونی هستند و برخی دیگر نیاز به همراهی دستگاههای اجرایی دارند که استانداری به تنهایی نمیتواند این مسائل را حل کند.
انتظار امام جمعه کرمان: ارائه گزارش اقدامات در حاشیه شهر
امام جمعه کرمان یادآور شد: رئیس قوه قضائیه نیز تفویض اختیار را تأیید و ریاست سازمان بازرسی همکاری خود را اعلام کرده است لذا همان کمیتههای قبلی فعال شوند و با رویکرد منطقی و اجرایی، مشکلات حاشیه شهر را برطرف کنند.
وی تأکید کرد: انتظار میرود اقدام در این زمینه سرعت گرفته و گزارشهای مثبتی از این اقدامات منتشر شوند.
لزوم همکاری و همراهی همه دستگاههای اجرایی و افراد تأثیرگذار
محمدعلی طالبی، استاندار کرمان هم به بازدید روز گذشته خود از مناطق حاشیهای شهر اشاره و اظهار کرد: در این بازدید، بخشی از مسائل موجود به مشکلات کالبدی، الحاق شهری و زیرساختی مربوط میشد که نیازمند بررسی دقیق است؛ ساماندهی مناطق حاشیهای باید با همکاری و همراهی همه دستگاههای اجرایی و افراد تأثیرگذار صورت بگیرد.

وی گفت: لازم است بر نحوه ساماندهی این مناطق تمرکز شود تاجمعبندی کاملی درباره وضعیت شهر صورت بگیرد؛ هدف این است که در یک بازه زمانی منطقی، بخش قابل توجهی از معضلات موجود در روستاها و محلات حاشیهای کرمان برطرف شود و امیدواریم پیشنهادات ارائهشده راهگشا باشد و مسیر اجرای بهبود شرایط را تسریع کند.
حاشیه شهر کرمان، رتبه دوم نرخ بازماندگی از تحصیل را دارد
در حالیکه محمدرضا فرحبخش، مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمان هم با یادآوری اینکه فقر و نابرابری ریشه بسیاری از معضلات اجتماعی است و حاشیه شهر کرمان رتبه دوم استان در نرخ بازماندگی از تحصیل را دارد؛ هدایت منابع به حوزه آموزش را باعث مختل کردن چرخه فقر و کاهش دادن مشکلات اجتماعی در آینده عنوان کرد؛ زهرا موسیپور، مشاور اجتماعی استاندار تأکید کرد: در گام اول برای آباد کردن محلات، شناخت نیازهای واقعی مردم و اولویت بندی نیازها، توانمندسازی، ایجاد دسترسی محلی از جمله مدرسه و... مهم است.
وی همچنین با تأکید بر اینکه باید معین فرهنگی برای شهر کرمان مشخص کنیم زیرا حاشیه بر مدار توسعه خواهد چرخید؛ تأمین زیرساخت های فرهنگی، اجتماعی و بهداشتی محلات را درخواست کرد.
چالشهای اجتماعی در بافت تاریخی کرمان به دلیل تجمع اتباع
محسن تویسرکانی، شهردار کرمان هم گزارش داد: برای جلوگیری از تصرف اراضی، سه کیلومتر دیوار پیشساخته نصب شده و در سال گذشته، ۷۰۰ هزار متر آسفالت در مناطق حاشیهای در حالی اجرا شد که در کل شهر دو و نیم میلیون متر بود.
وی از همکاری پژوهشکده هوافضا و ایجاد تفاهمنامهای برای تصویربرداری هوایی و رصد تصرفات غیرمجاز خبر داد و گفت: فرهنگسرای همت با بودجهای بیش از ۱۰ میلیارد تومان به بهرهبرداری خواهد رسید.
تویسرکانی اظهار کرد: بافت تاریخی کرمان محل تجمع اتباع خارجی است و چالشهای اجتماعی در این مناطق زیاد است.
احصای ۲۰۲۰ محله کم برخوردار کشور
علی آقامحمدی، قائم مقام وزیر کشور در محلات کمبرخوردار کشور پس از استماع سخنان مسئولین استان با تأکید بر ضرورت تقسیم کار و مشارکت مردمی در ساماندهی محلات کمبرخوردارتأکید کرد: حل مشکلات مناطق حاشیهای نیازمند تقسیم کار و همکاری همه دستگاههای اجرایی است و باید محور اصلی آن مردم باشند.

وی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری در سال ۱۴۰۰، توضیح داد: طرحی با کمیته امداد، هلال احمر، ستاد اجرایی فرمان امام و بهزیستی مورد موافقت قرار گرفت تا یک پنجره واحد برای رسیدگی به مستضعفان ایجاد شود؛ این طرح شامل ۲۰۲۰ محله با جمعیتی ۱۹ میلیون و ۷۰۰ هزار نفردر مناطق کمبرخوردار است که احصا شدند و وزیر کشور نیز تقسیم کار را در این زمینه ابلاغ کرده است.
آقامحمدی گفت: در این طرح، بسته خدمتی جامع برای این محلات شامل سلامت و خدمات درمانی، پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، آموزش و تحصیل، مسکن و زیرساختهای شهری، ورزش و فعالیتهای فرهنگی-مذهبی است.
پوشش رایگان بیمه سلامت برای دهکهای ۱ تا ۳
وی با بیان اینکه شهرداران محله مسئول اجرای این برنامهها هستند و این وظایف را باید به طور قطعی و کامل انجام دهند؛ افزود: پوشش بیمه سلامت برای دهکهای یک تا سه رایگان است و هر فردی که بیمه ندارد میتواند با ارائه کد ملی تحت پوشش قرار گیرد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: استاندار کرمان خواستار اجرای گسترده این برنامهها در سطح استان شده و سپاه ۳۵ محله را برای ساماندهی انتخاب کرده و در شهر کرمان ۶۰ محله کمبرخوردارشناسایی شدهاند. افراد میتوانند محلاتی را که نیازمند خدمات هستند معرفی کنند تا به فهرست مناطق تحت پوشش اضافه شوند.

وی تصریح کردر: در راستای ارتقای کیفیت خدمات، با مدیریت صنعتی توافق شده تا شهرداران محله آموزش ببینند؛ تفاهمنامههای آموزشی نیز با جهاد دانشگاهی و دانشگاه خوارزمی منعقد و مقرر شده شهرداران محله به کربلا اعزام شوند تا در دورههای فرهنگی و آموزشی شرکت کنند.
کرمان، پایلوت ملی ساماندهی محلات کمبرخوردار کشور
آقامحمدی با تأکید بر اینکه همه گزارشهای اجرایی باید از طریق سامانه رسمی ثبت شود تا شفافیت و نظارت بر اقدامات حفظ شود؛ از راهاندازی قرارگاههای پشتیبانی خبر داد و گفت: استان کرمان به عنوان پایلوت ملی ساماندهی محلات کمبرخوردار انتخاب شده و شب گذشته در گلزار شهدای کرمان، قرارگاههای ۲۰۲۰ و ۴۰۴۰ راهاندازی شدند و با پشتیبانی شرکت گلگهر و امضای تفاهمنامههای همکاری، حمایتهای لازم برای اجرای سازمانیافته این طرح در استان انجام خواهد شد.

وی با تأکید بر اینکه ساختار اجرایی آماده است، اما باید اجرای عملی آن آغاز شود؛ یادآور شد: هدف اصلی، خدمترسانی با اخلاص و برای شادی مظلومان و محرومان استان و ادای احترام به روح شهید سلیمانی و دیگر شهدای استان است و هر زمان که لازم در خدمت استان هستم.
نتیجهگیری:
بنا بر آنچه گزارش شد، بررسی و ساماندهی مناطق حاشیهای کرمان باید به صورت همهجانبه و با همکاری تمامی دستگاههای اجرایی، نهادهای مردمی و بخش خصوصی انجام شود؛ برنامههایی نظیر تقسیم کار، آموزش شهرداران محله، ارائه بستههای خدماتی در حوزه سلامت، آموزش و معیشت میتواند نقش مهمی در کاهش آسیبهای اجتماعی و بهبود وضعیت زندگی در این مناطق داشته باشد.
با راهاندازی قرارگاههای ۲۰۲۰ و ۴۰۴۰ و حمایت شرکتهای بزرگ، زمینه برای اجرای سازمانیافته و هدفمند این طرح فراهم شده و اکنون که ساختار اجرایی شکل گرفته، باید مرحله عملیاتی آغاز شود تا نتایج ملموس برای بهبود وضعیت حاشیه شهر کرمان حاصل شود.
هدف این طرح، نه تنها ارتقای شرایط زندگی محرومان بلکه ایجاد فرصتهای توسعه پایدار است که بتواند حاشیهنشینی را به یک مسیر رشد تبدیل کند. با تعهد و همافزایی دستگاههای اجرایی و مشارکت مردمی، میتوان انتظار داشت که در آیندهای نزدیک، گزارشهای مثبت از تغییرات ملموس و بهبود شرایط این مناطق منتشر شود.
نظر شما