خبرگزاری شبستان - مهدی رحمانیان| اگر روزی گذرت به «نوبندگان» بیفتد، پیش از آنکه چشم‌هایت شکل خانه‌های خشتی را به خاطر بسپارند، پیش از آنکه رنگ دیوارهای کاهگلی در ذهنَت بنشیند، چیزی نامرئی تو را در آغوش می‌گیرد: «بوی خاک باران‌خورده‌ی تاریخ». بویی که انگار هزار سال در کوچه‌ها پیچیده، در درز دیوارها مانده و حالا بی‌دعوت، همراه نسیمی ملایم به سوی تو می‌آید. در نوبندگان، دیوارها بلدند سکوت کنند، اما این سکوت، چیزی شبیه فراموشی نیست؛ سکوتی است که از دل قرن‌ها زنده ماندن آمده، سکوتی که به جای فریاد زدن، تو را آرام به سمت شنیدن می‌کشاند.
کوچه‌های این روستا راه رفتن بدون عجله را به تو یاد می‌دهند. آنجا که سنگ‌های فرسوده‌ی راه با صدای خفیفی زیر پایت زمزمه می‌کنند، آنجا که سایه‌ی دیوارها، فارغ از اضطراب عصر مدرن، دمی برای آرام گرفتن پیشکشت می‌کند. در نوبندگان، هر سنگ، هر درخت خشکیده، هر پنجره‌ی نیمه‌فرو ریخته، چیزی برای گفتن دارد؛ نه با زبان، که با حضور. باید گوش بدهی، نه با گوش، که با جان.
اکنون که حرف از مرمت مسجد جامع نوبندگان می‌شود، صحبت از ساختن چیز جدیدی نیست. قرار نیست بر زخم‌های زمان، لایه‌ای براق و ناآشنا کشیده شود. قرار است دستی مهربان، گردوخاک سالیان را به آرامی بتکاند، ترک‌های دیوار را نوازش کند، درها را آرام باز کند تا تاریخ، دوباره در این خانه‌ها نفس بکشد.
مرمت، روایت احیای یک تاریخ زنده
روستای نوبندگان فسا، سال‌هاست که بافت تاریخی خود را چون گنجینه‌ای ارزشمند حفظ کرده است؛ گنجینه‌ای که امروز در میان روستاهای تاریخی کشور جایگاهی ویژه دارد. محمد ثابت اقلیدی، مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس در حاشیه بازدید از این روستا، نوبندگان را «یکی از با ارزش‌ترین بافت‌های تاریخی استان و کشور» می‌خواند و از آغاز عملیات مرمت در این روستا خبر می‌دهد.
این مسجد دو طبقه است؛ طبقه زیرین شبستان تابستانه و طبقه بالایی شبستان زمستانه را در خود جای داده است. عملیات مرمت این مسجد به همراه جداره‌های با ارزش روستا با اختصاص بودجه‌ای بالغ بر یک میلیارد و ۳۷۰ میلیون تومان آغاز می‌شود.
مسجد جامع؛ قلب تپنده نوبندگان در مسیر احیا
در دل بافت تاریخی نوبندگان، مسجد جامعی جای گرفته که به گفته ثابت اقلیدی، «بنای آن متعلق به دوره قاجاریه و در محله کاروانسرا واقع شده است.»
او توضیح داد که این مسجد دو طبقه است؛ طبقه زیرین شبستان تابستانه و طبقه بالایی شبستان زمستانه را در خود جای داده است. عملیات مرمت این مسجد به همراه جداره‌های با ارزش روستا با اختصاص بودجه‌ای بالغ بر یک میلیارد و ۳۷۰ میلیون تومان آغاز می‌شود.
عملیات مرمت در نوبندگان تنها به ظاهر بناها محدود نمی‌شود. مدیرکل میراث‌فرهنگی استان فارس درباره جزئیات این پروژه می‌گوید: «خاکبرداری زیرزمین، اجرای کانال دفع نم جهت دفع عارضه نم و رطوبت سعودی، اجرای کف زیرزمین مسجد و کف‌سازی مجدد از جمله مراحل پیش‌بینی‌شده است.» همچنین عملیات گچ و خاک و نازک‌کاری جداره‌های مسجد، اندود کاهگل جداره‌های بافت تاریخی، ساخت ازاره‌های آجری و شرقی‌های آجری روی دیوارها و تهیه در و پنجره‌های چوبی تمام قاب فرمدار در برنامه قرار دارد.
مرمت، امیدی برای زندگی دوباره در بافت تاریخی
این عملیات مرمت با هدف تشویق و تثبیت ساکنان برای ادامه زندگی در این مکان و جلوگیری از خالی شدن بافت تاریخی از سکنه در دستور کار قرار گرفته است.
یکی از اهداف اصلی این مرمت، تثبیت حیات در نوبندگان است. ثابت اقلیدی تاکید می‌کند: «این عملیات مرمت با هدف تشویق و تثبیت ساکنان برای ادامه زندگی در این مکان و جلوگیری از خالی شدن بافت تاریخی از سکنه در دستور کار قرار گرفته است.» تصمیمی که می‌تواند جان تازه‌ای به روستا ببخشد و پیوندی میان تاریخ و زندگی امروز برقرار کند.
در جای جای روستای نوبندگان، نشانه‌هایی از گذشته‌های دور به چشم می‌خورد. ثابت اقلیدی یادآور می‌شود: «در این منطقه بقایایی از قلعه دوره ساسانیان، خانه‌های تاریخی دوره قاجار، بناهایی متعلق به پهلوی اول و مسجد قاجاری دیده می‌شود.» این پیشینه، اهمیت ویژه‌ای به پروژه احیا و مرمت این روستای تاریخی بخشیده است.
نظر شما