حجتالاسلام هابیل خسروی، مدیر حوزههای علمیه بیرجند در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از خراسان جنوبی با تأکید بر ضرورت تحول در حوزههای علمیه، اظهار کرد: انسان موجودی متحرک و ناایستا است و بر اساس سنت الهی همواره در مسیر کمال حرکت میکند، از این رو تحول در زندگی انسان اجتنابناپذیر است.
وی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم تحول در حوزههای علمیه افزود: در تحلیل تحولات زندگی بشر، سه حوزه قابل تصور است؛ اهداف و آرمانها، قوانین و سنتها، و ابزارها و روشها. در نگاه اسلامی، هدف و آرمان انسان که همان قرب الهی است، تغییر نمیکند و هرگونه تغییر در این بخش نادرست و خطاست. همچنین قوانین کلی و سنتهای الهی نیز ثابت هستند، اما ابزارها و روشها باید متناسب با شرایط روز بهروزرسانی شوند.
حجت الاسلام خسروی با بیان اینکه مدیریت تحول به معنای صیانت از آرمانها و بهینهسازی ابزارها و روشها است، تصریح کرد: حوزههای علمیه به عنوان نهاد هدایتگر جامعه بشری، نه تنها نباید از تحول گریزان باشند بلکه باید پیشتاز و حتی تحولساز باشند.
مدیر حوزههای علمیه بیرجند ادامه داد: رسالت حوزههای علمیه بر پایه تفقه و انذار است که در بخش تفقه، تهذیب و علمآموزی و در بخش انذار، تبلیغ لسانی، تبلیغ عملی و دفع شبهات دنبال میشود. برای تحقق این رسالت، باید فرآیندهایی مانند جذب و گزینش طلبه، روشهای تدریس و تحصیل، ابزارهای پژوهشی و تبلیغی به طور مستمر بازنگری و بهینهسازی شود.
وی افزود: تحول به معنای کنار گذاشتن سنتها و روشهای قدیمی نیست بلکه در بسیاری موارد باید به احیای روشهای ارزشمند سنتی پرداخت.
حجت الاسلام خسروی از سبک تدریس سامرائی به عنوان نمونهای از سنتهای مؤثر یاد کرد که در گذشته توسط میرزای شیرازی در حوزه سامرا اجرا میشد و امروز احیای آن میتواند به ارتقای نظام آموزشی حوزه کمک کند.
وی در توضیح این سبک گفت: در مکتب سامرا که به روش سقراطی شباهت دارد، شاگردان محور بحث هستند و استاد تنها در پایان به جمعبندی و نتیجهگیری میپردازد. این روش باعث رشد سریع قوه استنباط و اعتماد به نفس طلاب میشود و بسیاری از مجتهدان برجسته مانند آخوند خراسانی و میرزا نائینی از این مکتب پرورش یافتهاند.
حجت الاسلام خسروی در ادامه به ضرورت احیای سنت مباحثه نیز اشاره کرد و آن را از مهمترین سنتهای آموزشی حوزههای علمیه دانست که باید با جدیت احیا شود.
وی با استناد به فرمایش خواجه نصیرالدین طوسی در کتاب «آداب المتعلمین» مبنی بر اهمیت مناظره و گفتوگو برای درک بهتر مفاهیم علمی، تأکید کرد: مباحثه منصفانه و همراه با تفکر، رشد علمی طلاب را چند برابر میکند.
مدیر حوزههای علمیه بیرجند درباره نقش مدیریت در تحول حوزههای علمیه خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری فرمودهاند که کلید اقدامات مثبت، مدیریت است بر همین اساس، تحول در حوزههای علمیه نیازمند مدیریت دقیق، هدفگذاری، برنامهریزی، اجرای مستمر و ارزیابی پیوسته است.
وی افزود: تحول در بخشهای مختلف نظام آموزشی، نظام تربیتی، روشهای تدریس و تبلیغ، متون درسی و دیگر حوزهها، باید به صورت هماهنگ و منسجم صورت گیرد و فعالیتهای جزیرهای در این زمینه نتیجهبخش نخواهد بود.
حجت الاسلام خسروی در پایان با تأکید بر اینکه حوزه علمیه باید با نگاه تحولی به آینده بنگرد، اظهار داشت: هدایت این مسیر تنها با یک مدیریت قوی، متخصص و چندلایه میسر است که همه ابعاد تحول را به صورت همزمان در نظر بگیرد.
نظر شما