به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، در روزگار ما که هیاهوی تکنولوژی، گذر تند زندگی مدرن و ناملایمات اجتماعی، فرصتی برای مکث و تأمل باقی نگذاشته، بازگشت به اندیشهها و میراث فرهنگی بزرگان ادب، میتواند نقطهای برای بازنگری در زیستمان باشد؛ خاصه اگر این بازخوانی، از پنجره آثار و افکار کسی چون «سعدی شیرازی» صورت گیرد؛ شاعری که نهفقط بهدلیل سخنوری و چیرهدستیاش در نثر و نظم، که به سبب نگاهی انسانی، مداراگر و خردمندانهاش، همواره چون ستارهای راهنما در آسمان فرهنگ ایرانی و اسلامی درخشیده است.
سعدی، شاعر غزلسرا آموزگار اخلاق و آینهدار حکمت عملیست. از همین رو، برگزاری هفتهای با محوریت بازشناسی افکار و آثارش، فرصتی برای بازاندیشی در نوع مواجهه ما با یک سرمایه فرهنگی اصیل است، که امروز بیش از همیشه، نیازمند شناخت و بهرهبرداری از آن هستیم.
امسال بیستوهشتمین هفته بزرگداشت سعدی با نگاهی عمیقتر، متکثرتر و گستردهتر برگزار میشود؛ رویدادی که به گفته مهدی رنجبر، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس، «در سه محور نخبگانی، مردمی و بینالمللی برنامهریزی شده تا گستره تأثیر آن را در لایههای مختلف جامعه و در سطح دنیا شاهد باشیم.» در این دوره، دیگر سعدی فقط در سایهسار سروهای آرامگاهش در شیراز گرامی داشته نمیشود، بلکه صدا و نگاهش از مزار شریف تا برزیل، از سارایوو تا سفارتخانههای جمهوری اسلامی در پانزده کشور، طنینانداز است.
هفته فرهنگی و هنری سعدی، در کنار محافل علمی و برنامههای رسمی، امسال بهصورت جدیتر وارد ساحت مردمی شده؛ از برگزاری کنسرت در آرامگاه سعدی گرفته تا پویشهای گسترده سعدیخوانی در فضای مجازی، از رکابزنی دوچرخهسواران شیرازی در مسیر خانه تا مزار شیخ اجل تا توزیع ۲۰ هزار کارت پستال مزین به حکایات گلستان و صدای خسرو شکیبایی. همه اینها نشان از آن دارد که سعدی، فراتر از یک شاعر کلاسیک، روحی جاری در زندگی فرهنگی مردم این سرزمین است.
به گفته مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس، «تفاوت برپایی بیستوهشتمین هفته گرامیداشت سعدی شیرازی با دورههای گذشته این است که این بار آن را با دنیا به اشتراک گذاشتهایم و منبع و ملجأ آن شیراز است.»
از گلستان سعدی تا گلستان جهان
یکی از جلوههای برجسته این اشتراکگذاری جهانی، پویش بینالمللی «گلستان سعدی به روایت جهان» است. پویشی که در آن فارسیآموزان و دوستداران ادبیات فارسی در سراسر جهان، دیباچه گلستان را با پسزمینهای از آثار تاریخی و فرهنگی کشور خود میخوانند. این پویش با حمایت بنیاد سعدی در ۱۵ کشور برگزار میشود.
یکی از جلوههای برجسته این اشتراکگذاری جهانی، پویش بینالمللی «گلستان سعدی به روایت جهان» است. پویشی که در آن فارسیآموزان و دوستداران ادبیات فارسی در سراسر جهان، دیباچه گلستان را با پسزمینهای از آثار تاریخی و فرهنگی کشور خود میخوانند. این پویش با حمایت بنیاد سعدی در ۱۵ کشور از جمله مزار شریف، سارایوو و برزیل برگزار میشود.
نشست مجازی علاقهمندان به شعر و ادبیات فارسی نیز با میزبانی برزیل و حضور چهرههایی همچون عبدالله نکونام، سفیر ایران در این کشور، بخشی از فعالیتهای بینالمللی این هفته است. همچنین گزیدهای از گلستان سعدی با ترجمه ریچارد نیومن بار دیگر منتشر شده تا در رویداد «سخن دوست» در اختیار مردم سراسر جهان قرار گیرد.
سعدی در میان مردم
در سالهای گذشته، وجه مردمی این بزرگداشت کمتر مورد توجه قرار میگرفت؛ اما امسال، رنجبر تاکید میکند: «در ساحت مردمی که در دورههای گذشته کمتر مورد توجه قرار میگرفت، رویکرد و نگاه جدیتری وجود دارد.»
برگزاری کنسرت مردمی گروه موسیقی «بامداد» به سرپرستی سهند شکرزاده در شب یادروز سعدی، پویش سعدیخوانی در فضای مجازی، و توزیع ۲۰ هزار کارتپستال از حکایتهای گلستان با صدای خسرو شکیبایی تنها بخشی از اقدامات مردمی این هفته است.
در کنار اینها، سازمان فرهنگی شهرداری شیراز نیز در پنج منطقه کمبرخوردار جشنهای مردمی یادروز سعدی را برگزار میکند؛ اقدامی که عدالت فرهنگی را تقویت میکند و نشان میدهد سعدی سخن برای همه زمانها و همه مردم دارد.
نخبگان، پژوهشگران و هنرمندان هم در میداناند
نشستهای علمی، کارگاه زنده هنرهای تجسمی با عنوان «نقشی از سعدی» و نمایشگاههایی چون «خط نگارین» و آثار تصویری نسخ خطی سعدی در موزههای جهان، دیگر جلوههای علمی و هنری این رویدادند.
از منظر نخبگانی، این هفته با رونمایی از «دفتر سعدیشناسی» در یکم اردیبهشت و پس از آیین گلباران آرامگاه شیخ اجل آغاز میشود. نشستهای علمی، کارگاه زنده هنرهای تجسمی با عنوان «نقشی از سعدی» و نمایشگاههایی چون «خط نگارین» و آثار تصویری نسخ خطی سعدی در موزههای جهان، دیگر جلوههای علمی و هنری این رویدادند.
پنج برنامه برتر از سوی شعب استانی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی نیز انتخاب و تقدیر خواهند شد؛ تا نشان دهند سعدی نه در شیراز، که در سراسر ایران، هنوز خوانده و شنیده میشود.
گردشگری ادبی، راهی نو برای پیوند با سعدی
وجه تازه این هفته، توجه به گردشگری ادبی است؛ رویکردی که حسن دهقان، معاون فرهنگی و رسانهای فرهنگ و ارشاد فارس، از آن با جدیت یاد میکند: «میز گردشگری ادبی از یکم اردیبهشت در آرامگاه سعدی فعال است و به صورت رایگان مردم را راهنمایی میکند.»
او همچنین به توزیع یکهزار جلد ترجمه انگلیسی گزیده سعدی در میان راهنمایان گردشگری اشاره میکند که این آثار را به دست گردشگران خارجی میسپارند تا در بازگشت به کشور خود، حامل پیام سعدی باشند.
رویدادهایی چون رکابزنی از خانه عبدالله خفیف تا آرامگاه سعدی با عنوان «کاروان صبح» و آیین «ملک ملاحت» در خانه زینتالملوک نیز از دیگر برنامههای گردشگری این هفتهاند که پیوند شعر، شهر و سفر را عمیقتر میکنند.
رویدادهایی چون رکابزنی از خانه عبدالله خفیف تا آرامگاه سعدی با عنوان «کاروان صبح» و آیین «ملک ملاحت» در خانه زینتالملوک نیز از دیگر برنامههای گردشگری این هفتهاند که پیوند شعر، شهر و سفر را عمیقتر میکنند.
بازخوانی یک اندیشمند مداراگر
در روزگاری که گفتوگو جای خود را به خشونت کلامی و نزاعهای فرسایشی داده، بازگشت به سعدی، بازگشت به خردورزی، اخلاق و مدارا است. رنجبر در اینباره تصریح میکند: «امروز بیش از هر زمان دیگر، نیازمند بازخوانی سعدی به عنوان شاعر و اندیشمندی مداراگر هستیم.»
این بازخوانی، نه تنها در محافل علمی که در خیابانهای شهر، در پستهای شبکههای اجتماعی، در میان مردم و گردشگران در جریان است؛ روایتی تازه از گلستانی که هنوز شکوفاست، هنوز حرف دارد و هنوز میتواند راه را نشان دهد.
نظر شما