به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، در این دیدار، چتین آکار با اشاره به اینکه وزارت فرهنگ آمادگی کامل برای برگزاری برنامههای سال فرهنگی ۲۰۲۵ را دارد، از آمادگی وزارت فرهنگ ترکیه برای برگزاری بازدیدهای هیأت ایرانی در شهر آنکارا و از هفتههای بعد در دیگر شهرها خبر داد. وی همچنین با تأکید بر اینکه وزارت فرهنگ ترکیه به همه استانهای این کشور، برای برگزاری سال فرهنگی در سال جاری را بخشنامه کرده است، افزود: در این بخشنامه به همه استانها تأکید شده است که کمال همکاری را برای برگزاری مراسم این سال انجام دهند.
در این دیدار، ناظمی با اشاره به اینکه هماهنگیهای لازم برای برگزاری سال فرهنگی دچار تأخیر شده است، بر لزوم تسریع در کارها تأکید کرد و افزود: در این جلسه مهم است که ما حتماً به یک چارچوببندی از مجموعه کاری که باید انجام شود، برسیم. برای ما مهم است که هیات حاضر آیا از اختیارات لازم برای تصمیمگیری قطعی در مورد چارچوبی که به آن میرسیم، برخوردار است یا نه.
در پاسخ، چتین آکار با بیان اینکه در خصوص کلیات دارای اختیار هستند، ولی در مورد جزئیات باید موضوع را در وزارتخانه مطرح کرده و پاسخهای قطعی ارائه دهند، از تلاش خود و مجموعه معاونت بینالملل برای تسریع در کارها خبر داد.
چتین با اشاره به اینکه هماکنون لیستی شامل ۵۵ برنامه فرهنگی از سوی وزارت فرهنگ ترکیه با پیشنهادات سازمانها و مجموعههای مختلف تهیه شده است، ادامه داد: اکنون منتظر پاسخ نهایی سفارتمان در تهران هستیم و پس از آنکه برنامههای نهایی آنها را دریافت کردیم، در درون مجموعه خودمان به یک لیست نهایی خواهیم رسید. اما با توجه به اینکه برنامهها قطعی و مصوب نیستند، نمیتوانم لیست کامل را تقدیم کنم. با این حال، ما نیز مصمم هستیم که در این جلسه به یک چارچوب اصلی از مجموعه فعالیتهایی که خواهیم داشت، برسیم؛ چرا که از سوی ما کلیت برنامههایی که تصمیم به برگزاری داریم، معلوم است و فقط جزئیات تغییر خواهد کرد.
شهرهای اصلی برای برگزاری سال فرهنگی
در ادامه، ناظمی گفت: در این جلسه میتوان تصمیم لازم را گرفت که بهصورت کلی چند برنامه در چند شهر، با حضور چند هنرمند و چگونگی مدیریت میزبانیها و روند امور اجرا شود. از نظر ما، تعداد چهار شهر بهعنوان پایلوت در هر دو کشور مورد توافق قرار گیرد. طبیعتاً این تعداد امکان افزایش دارد؛ چرا که به هنگام برگزاری برنامهها، با توجه به اینکه هنرمندان به شهرهای یکدیگر سفر خواهند کرد، میتوان مراسم دیگری غیر از مراسم اصلی مورد نظر در شهرهای نزدیک به این شهرها یا با هماهنگی درونمجموعهای در هر دو کشور، برنامههای جداگانهای نیز در نظر گرفت. بهعنوان مثال، اگر یک گروه موسیقی برای برگزاری مراسم در تهران حاضر شده است، منعی ندارد که در شهر کرج هم حاضر شود. به بیان دیگر، به موازات اینکه چند شهر بهعنوان شهرهای پایه در نظر گرفته میشوند، اصل را بر انعطاف و همکاری متقابل مبتنی بر مقابلیت قرار میدهیم و دست مجموعههای دو کشور برای افزایش شهرها در یک چارچوب معقول باز باشد. اکنون برای ما بهعنوان چارچوب اصلی فقط چهار شهر مهم است. پیشنهاد ما در ترکیه، آنکارا، استانبول، ازمیر و قونیه است و در ایران نیز شهرهای تهران، اصفهان، شیراز و تبریز میتواند مناسب باشد.
این پیشنهاد با موافقت کامل طرف ترک مواجه شد و آنها نیز اشاره کردند که طرف ترک همین چهار شهر در ایران و ترکیه را در نظر داشته و البته میتوان در ترکیه شهرهایی مانند وان و ارزروم را به دلیل نزدیکی به ایران یا استقبال مقامات محلی آن شهرها از برگزاری برنامه برای ایران با وجود کنسولگری جمهوری اسلامی در آن شهر، به لیست شهرها افزود. در مورد شهر ارزروم، این شهر امسال به عنوان پایتخت فرهنگی سازمان اکو قرار گرفته و با توجه به اینکه دفتر مرکزی اکو در ایران است و ایران نقش مهمی در این سازمان دارد، میتوان به این شهر اولویت داد. در ایران نیز مثلاً شهر رشت را برای برگزاری جشنواره غذا میتوان وارد لیست کرد. اما در اصل، اینکه چهار شهر ذکر شده مورد توافق می باشد و بقیه شهرها بهصورت موردی وارد برنامه شوند، مشکلی نیست. از نظر وزارت فرهنگ ترکیه، اصالت و اهمیت با تعداد شهرها نیست، بلکه با تعداد مجموعه برنامههایی است که در دو کشور انجام میشود.
حجم مورد توافق برای تعداد نفرات شرکت کننده در برنامهها
در ادامه جلسه، با توافق طرفین مقرر شد که اصل در سنجش حجم برنامهها به جای تعداد برنامه، نفر-روز باشد و تعداد افرادی که از دو کشور به یکدیگر سفر میکنند و تعداد روزهایی که در کشور مقابل اقامت دارند، مبنای کار قرار بگیرد. بر این اساس، با پیشفرض اقامت سهروزه برای هنرمندان در هر دو کشور، توافق اولیه بر عدد ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر-روز انجام گرفت. به این ترتیب، ۱۰۰ نفر هنرمند بهصورت متوسط با مدت اقامت سه تا چهار روزه در هر کشور محاسبه میشود.
اهمیت جشنواره راه فرهنگ برای طرف ایرانی
چتین آکار در این دیدار تأکید کرد: در صورتی که تصمیمات لازم زودتر گرفته شود، از ایران بهعنوان مهمان ویژه جشنواره «راه فرهنگ» یاد خواهد شد و هنرمندان ایرانی در مجموعه برنامههای این جشنواره حضور ویژهای خواهند داشت. اولویت و اهمیت این جشنواره از آن جهت است که جنبه تبلیغاتی آن بالاست و امکان جذب مخاطب زیادی در همه شهرهای ترکیه را دارد. از این رو، اگر ایران وارد برنامههای این جشنواره شود، هم در بحث تأثیرگذاری و هم در بحث تبلیغات، علاوه بر صرفهجوییهای انرژی و مادی، امکان بهرهوری بالایی وجود خواهد داشت.
تشکیل کمیته هماهنگی فعال دو طرفه
در ادامه جلسه، مقرر شد که یک کمیته راهبری و هماهنگی بین رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی و معاونت بینالملل وزارت فرهنگ تشکیل شود و این کمیته مسئولیت تمام هماهنگیهای لازم در دو کشور را برعهده داشته و بهصورت فعال در حال تبادل اطلاعات و نظر بین طرفین باشد. بر این اساس، طرف ترک تمام پیشنهادات خود برای برگزاری هرگونه برنامه در ایران را فقط از طریق این کمیته اطلاع داده و پیگیری خواهد کرد. طرف ایرانی نیز تمام پیشنهادات خود برای برگزاری هر مراسمی در چارچوب سال فرهنگی را صرفاً از طریق رایزنی فرهنگی آنکارا به اطلاع وزارت فرهنگ خواهد رساند. هر دو طرف بر اصل وحدت مدیریتی و سهولت پیگیریها در صورت تحقق این روش تأکید داشتند و بر آن تفاهم کردند.
زمان آغاز و پایان سال فرهنگی
همچنین، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی با اشاره به اینکه هماکنون چهار ماه از سال میلادی و تقریباً یک ماه از سال شمسی گذشته است، پیشنهاد کرد که طرفین «سال» بودن موضوع را از زمان آغاز فعالیتها در نظر بگیرند و تا یک سال پس از آغاز برنامههای سال فرهنگی، این برنامهها ادامه داشته باشد. در این صورت، طرف ترک فرصت حضور در جشنوارههای مختلف فجر در ایران را نیز بهدست خواهد آورد.
مقرر شد که طرف ترک پس از بررسی با مقامات بالادستی در وزارت متبوع خود، نسبت به کیفیت طول زمانی مجموعه فعالیتهای سال فرهنگی اطلاعرسانی کند. تجربه چنین موضوعی را طرف ترک با روسیه داشته است و سال فرهنگی دو کشور در ماه آوریل آغاز شده و اختتامیه آن در ماه ژانویه بعدی برگزار شده است.
مراسم افتتاحیه و اختتامیه
رایزن فرهنگی ایران در ترکیه در ادامه پیشنهاد داد که برای جلب توجه به اصل فعالیتهای سال فرهنگی، یک برنامه افتتاحیه و یک برنامه اختتامیه با حضور بالاترین مقامات کشوری در دو کشور برگزار شود. از نظر طرف ایرانی، افتتاحیه در ترکیه و اختتامیه در ایران میتواند برگزار شود. همچنین پیشنهاد شد که آغاز برنامهها منوط به برگزاری افتتاحیه نباشد و پیش از آن برنامهها آغاز شود و مراسمی که با حضور بالاترین مقامات سیاسی دو کشور برگزار میشود، بهعنوان یک مراسم برای تأکید بر دوستی و فعالیت مشترک دو کشور باشد. برای مراسم اختتامیه نیز با توجه به اینکه ترکیه امسال عید نوروز را بهعنوان عید ملی اعلام کرده است، میتوان اختتامیه را در ایران همزمان با جشن نوروز برگزار کرده و بر اشتراک معنوی دو کشور در این موضوع تأکید کرد.
نماینده معاونت بینالملل وزارت فرهنگ و توریسم ترکیه نیز با استقبال از این موضوع تأکید کرد که با توجه به نظر مقدماتی رایزنی مبنی بر برگزاری افتتاحیه در بالاترین سطح سیاسی دو کشور که در جلسات پیشین بیان شده بود، وزارت فرهنگ وارد مکاتبه با دفتر ریاست جمهوری ترکیه شده است و تمایل این وزارتخانه برای برگزاری چنین مراسمی را به اطلاع نهاد ریاست جمهوری رسانده است و اکنون منتظر نظر دفتر رئیسجمهوری است.
آکار موافق با اصل عدم توقف برنامهها بر افتتاحیه بود و معتقد بود که در اسرع وقت میتوان برنامه را آغاز کرد و برنامهای که با حضور مقامات ارشد سیاسی دو کشور انجام میشود، مطابق نظر طرف ایرانی، بهعنوان برنامهای برای بزرگداشت اشتراک فرهنگی و دوستی دو کشور بهشمار آید. در صورتی که برای این افتتاحیه یک برنامه هنری موسیقایی بزرگ و مشترک میان هنرمندان ترک و ایرانی برگزار شود، لازم است تا یک گروه کارگردانی هنری مشترک مخصوص این برنامه تشکیل شود تا هم سرعت کار و هم کیفیت آن حفظ گردد.
کنفرانس خبری مشترک وزرای فرهنگ و سفرای دو کشور
وی پیشنهاد کرد که برای پوشش خبری و رسانهای قابل توجه سال فرهنگی، میتوان از کنفرانسهای خبری وزرای فرهنگ و سفرای دو کشور در کشورهای خود استفاده کرد. وزیر فرهنگ ترکیه و سفیر ایران در آنکارا و وزیر فرهنگ ایران و سفیر ترکیه در تهران، کنفرانسهای خبری مشترک برگزار کرده و آغاز برنامههای فرهنگی این سال و کیفیت آنها را به اطلاع افکار عمومی برسانند.
این پیشنهاد از سوی رایزن فرهنگی ایران مورد استقبال قرار گرفت و مقرر شد که نسبت به عملی شدن آن، برنامهریزیهای لازم در مراحل بعدی انجام شود.
لزوم عدم تغییر زمان و مکان برنامههای مصوب
از جمله نکات مورد توجه طرف ترک، لزوم برنامهریزی زودهنگام و تلاش برای عدم تغییر زمان و مکان برنامهها بود. طرف ترک با اشاره به اینکه از اواخر تابستان سال فرهنگی ترکیه آغاز میشود و کنسرتها، تئاترها و برنامههای فرهنگی دیگر اقدام به بلیطفروشی میکنند، تأکید کرد که در بسیاری از موارد امکان تغییر زمان و مکان برنامهها وجود ندارد؛ چرا که بخش اعظمی از سالنها قراردادهای دیگری نیز دارند که امکان لغو آن برنامهها وجود نخواهد داشت.
همچنین، توافق شد که در صورت سفر مقامات سیاسی عالیرتبه دو کشور از جمله وزرای فرهنگ، هیأت همراه وزیر در شمار ۱۰۰ نفر مقرر که مورد توافق اولیه قرار گرفته است، نباشند و این عدد مخصوص تعداد هنرمندان و عوامل اجرایی هنری در طول سال باشد. همچنین مقرر شد در صورت نیاز به سفر نیروهای محلی دو کشور در همراهی با هنرمندان میهمان، این کارمندان نیز در شمار ۱۰۰ نفر مقرر بهشمار نیایند، اما هزینههای مربوط به میزبانی، ایاب و ذهاب و تغذیه در هر دو طرف، همچون هنرمندان، از سوی میزبان تقبل گردد.
برنامههای پیشنهادی اولیه طرف ترک برای برگزاری در ایران
نماینده معاونت بینالملل وزارت فرهنگ و توریسم ترکیه و برخی از برنامههایی که خود در نظر دارد را به شرح زیر بیان کرد:
- نمایشگاه صنایع دستی با حضور هنرمندان ترک (در این نمایشگاهها تلاش خواهد شد بر ۶ هنر مشترکی که ایران و ترکیه در یونسکو بهعنوان میراث معنوی مشترک ثبت کردهاند، تأکید شود.)
- نمایش تصوفی در مورد مولانا و برگزاری نشستهای علمی با حضور اساتید ترک در موضوع تصوف و مولانا
- حضور در نمایشگاه کتاب
- حضور در جشنواره فجر
- برگزاری هفته فیلم ترکیه در ایران
- برگزاری رقصهای محلی
- حضور در جشنواره غذا
- برگزاری برخی همایشها و نشستهای علمی و تخصصی از سوی نهاد عالی آتاترک (که بنیاد تاریخ ذیل آن قرار دارد)
- برگزاری کارگاههای هنری مانند کارگاه ابر و باد
- برگزاری کارگاههای هنر ترک برای کودکان و نوجوانان از سوی موسسه یونس امره
(همچنان که در بالا اشاره شد، این برنامهها صرفاً پیشنهاد اولیه است و جزئیات مورد نظر طرف ترک پس از تصویب در نزد خود آنها، بهصورت رسمی به اطلاع طرف ایرانی خواهد رسید.)
بازدید از امکانات طرف ترک
در حالی که رایزن فرهنگی ایران در ترکیه از هفته پیش رو ابتدا در شهر آنکارا و پس از آن در دیگر شهرها آماده بازدید از امکانات و زیرساختهای ترکیه است، قرار شد طرف ترک نیز تا نیمه اول ماه مه، هیئت نمایندگی خود را برای سفر به تهران و بازدید از زیرساختها معرفی کند.
نظر شما