شهر تاریخی- اسلامی «پریزرن» کوزوو، شهر «موزه‌ها»

خبرگزاری شبستان، گروه بین الملل: شهر تاریخی «پریزرن» یکی از شهرهای زیبای کوزوو و منطقه بالکان یکی از مهم‌ترین نمونه های میراث فرهنگی است که مدت‌هاست شاهد حضور مسالمت آمیز فرهنگ های مختلف بوده است و به عنوان موزه روباز میراث عثمانی به شمار می رود. .
کوزوو موقعیتی حساس تر در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه دارد، دلیل اصلی آن اعلام استقلال این کشور در سال ۲۰۰۸ میلادی است.
پریزرن از عهد قدیم به لطف موقعیت جغرافیایی اش به عنوان یک مرکز منحصر به فرد که دارای ارزشهای مذهبی، تاریخی و فرهنگی است شناخته شده است.
این شهر به دلیل داشتن بناهای تاریخی بسیار ارزشمند به عنوان «شهر موزه ها» و یا «موزه باز» شهرت دارد.

پریزرن با داشتن بناهای تاریخی و آثار دوره عثمانی مانند مساجد٬ پل ها٬ حمام‌ها و چشمه های برجای مانده از دوره عثمانیان و پیش از آن، به صورت یک "موزه شهر" درآمده است.

از دیگر آثار دوره عثمانی‌ها در میدان «شادروان» این شهر مسجد سنان پاشاست که در اواخر قرن پانزدهم و اوایل قرن شانزدهم ساخته شده و با طرح‌های هندسی آرایش شده است و هر بیننده‌ای را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

همچنین مسجد محمت پاشا کهن‌ترین بنای اسلامی این شهر است که در سال ۱۵۷۳ توسط غازی محمد پاشا و «مسجد امین پاشا» نیز در مرکز شهر پریزرن توسط امین پاشا در سال ۱۸۳۱ ساخته شده است.

پل سنگی که دو بخش زیبای پریزرن را باهم وصل می‌کند نیز توسط پادشاهان عثمانی در آغاز قرن پانزدهم ساخته شده و در مرکز این شهر قرار دارد. همچنین مناره بدون مسجد «آراستا» نیز یکی از نمادهای باقی مانده دوره عثمانی در این شهر محسوب می شود.

چالش برای پریزرن

در این میان اقدامات برخی سیاستمداران بین المللی و داخلی که بر اساس منافع خود عمل کرده اند، سیستم چند فرهنگی گرایی کوزوو را در معرض تهدید قرار داده است.
یکی از تاثیرگذارترین این فعالان «مارتی اویوا کالیف اتیساری»، دهمین رئیس جمهوری فنلاند، برنده جایزه صلح نوبل و دیپلمات سازمان ملل متحد است .
اتیساری نقش ویژه ای را در به ثمر رساندن مذاکرات میان صرب ها و دولت کوزوو ایفا کرد، همانطور که نقش بسزایی در حل منازعات بین المللی در نامیبیا، اندونزی و عراق داشت.

اما در سال ۲۰۰۴ میلادی تخریب تعدادی از کلیساها موجب شد تا اتیساری طرح جنجالی خود را برای حمایت از کلیساهای ارتدوکس ارائه دهد.
پس از ارائه این لایحه صدها تن از اهالی شهر پریزرن که اکثریت جمعیت آن را ترکها تشکیل می دهند، نسبت به واگذاری کنترل آثار باقیمانده از دوران عثمانی به کلیسای ارتدوکس صرب اعتراض کردند.
مردم در این تظاهرات با یادآوری این نکته که قانون محافظت از میراث تاریخی کوزوو همچنان در حال اجرا است، بر عدم نیاز به قانون جدید تأکید شد.
سازمان های غیر دولتی اصلی ترین صدای مخالف علیه این قانون بود.
این سازمان ها تاکید کردند که این لایحه بدون ارزش قائل شدن برای بافت فرهنگی پریزرن تحت تاثیر فشارهای سیاسی ارائه شده است.
همچنین در بیانیه منتشر شده اعلام شدکه که این طرح با تفاوت قائل شدن میان بناهای تاریخی «ما» و «شما» سیستم چند فرهنگی پریزرن را در معرض تهدید قرار می دهد.
اما در میان مخالفان پارلمانی یکی از بزرگ ترین احزاب به نام Vetëvendosje »» اعلام کرد که این لایحه به طور عملی موجب افزایش ملی گرایی و حس میهن پرستی صرب ها می شود که برای جامعه کوزوو خطرناک است.
مخالفان تاکید کردند که مرکز تاریخی پریزرن با داشتن ۱۱ مسجد، دو کلیسای ارتدوکس صرب و یک مدرسه برای کشیش ها که آن را به به یکی از مشخص ترین مناطق دارای میراث فرهنگی در کوزوو تبدیل کرده با این اقدامات ماهیت اصلی خود را از دست می دهد.
جامعه مدنی کوزوو که از آغاز سال ۲۰۱۲ میلادی شروع به جمع کردن امضا در مخالفت با لایحه پیشنهادی اتیساری کرد، اعلام کرد که پریزرن متعلق به یک گروه و عده خاص نیست بلکه متعلق به همه مردم است و بیشتر از اینکه ساختمان های دارای اهمیت باشند ارزش های فرهنگی و مردم آن باید مورد توجه قرار بگیرند.
به گفته آنها این ارزش ها فراتر از آن است که با بافت جامعه کوزوو را از هم بپاشد.
۹۳ درصد مردم کشور کوزوو را آلبانیایی تبارها، ۵ درصد صرب ها و ۱.۸ درصد بوسنیایی ها و یک درصد را ترک ها تشکیل می دهند. همچنین حدود ۹۶ درصد مردم این کشور مسلمان هستند و حدود ۴۰ هزار کاتولیک و ۲۵هزار ارتدکس در آن زندگی می کند