خبرگزاری شبستان - البرز؛ فاطمه دانایی: شهرستان طالقان به عنوان یکی از شهرستان های معروف استان البرز با قدمت چندصدهزار ساله در امر تعزیه و عزاداری ماه محرم و صفر است که همواره آئین های تعزیه خوانی و مراسم های عزاداری مردمانش نشان دهند اصالت آن است.
یکی از روستاهای معروف طالقان، «روستای دیزان» است؛ که از دیرباز تا کنون مرکزی برای نشو و نمای آیین های عاشورایی است. مرثیه سرایان صاحب نام آن با تخلص های راجی، فیاض، عاجر، غمگین، رویش، پریشان، فدایی و ... نیز در سطح ایران شناخته شده است.
بشیر صابری از البرزپژوهان و اساتیدی است که از تبار مردم طالقان است او در این خصوص به خبرنگار خبرگزاری شبستان از البرز گفت: مردم روستای دیزان پیشران جریان تعزیه در سطح شهرستان طالقان هستند.
این پژوهشگر البرزی می افزاید: آثار مراثی روستای دیزان قدمتی بیش از ۳۵۰ سال دارد؛ ذاکران این روستا عبارتند از آیت الله ملاعلی راجی دیزانی که با توجه به نزدیکی طالقان و مازندران از راه کوهستان آثار متعددی از او در آنجا به یادگار مانده است.
«یارب الحسین(ع)؛ شاه کربلا حسین(ع)، غرقه خون به قتلگاه اول صلا ظهر، لااله الاالله» عاجز دیزانی از جمله مرثیه سراها و شاعران خوش قریحه این روستا است. از دیگر مرثیه سرایان این سرا می توان به یل دیزانی طالقانی اشاره کرد.
و امّا؛ بزرگترین وراق و کاتب نسخ مراثی طالقان که شهره اش در مازندران و ساوجبلاغ نیز خوش آوازه است، رضا دیزانی طالقان است که نسخه ترکی تعزیه وی در صالحیه، احمدآفا و روستاهای کلاردشت، عباس آباد، الیت نیز جریان دارد.
سبک منحصر سینه زنی و مرثیه خوانی دیزان طالقان
مردمان این روستا در ایام محرم و صفر با سبک خاصی از سینه زنی مراسم خود را اجرا می کنند، آن ها به صورت دایره ای با عنوان سبک شلمگی طالقان از چب به راست و در قالب سه ضرب سنگین و چکشی در رثای اباعبدالله الحسین(ع) به عزاداری و مرثیه سرایی می پردازند.
آئین علم بندان از آیین های کهن دیزان طالقان
یکی از آئین های اصیل و معروف طالقان، مراسم علم بندان است. طی این آیین پیرغلامان و پیشکسوتان به صورت جمعی در ابتدای ماه محرم و صفر با گردش علم به سمت مسجد می روند و این گونه مردم را برای برپایی مراسم های عزاداری محرم و صفر مطلع می کنند.
سنت طبخ اطعام در منزل در ایام ۲۸ صفر و توزیع آن در مسجد
از سنت های عاشورایی این روستای با قدمت، سنت طبخ اطعام است. بانوان و مادران این روز ۲۸ صفر دیگ ها و مجمع های مسی را در حیاط خانه ها می آوردند و انواع غذاها به فراخور تهیه و توزیع می شود و بعد برای صرف اطعام به مسجد محله می روند و مردمان را در آنجا اطعام می کنند.
براساس این گزارش، سحرخوانی، قرآن خوانی و تعزیه خوانی از جمله مراسم های آیینی است که همگی با محوریت مسجد محله در روستای دیزان برپا می شود.
نظر شما