حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر مهراب صادق‌نیا در گفتگو با گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان، با گرامیداشت اعیاد شعبانیه میلاد با سعادت امام سجاد و روز صحیفه سجادیه اظهار داشت: متاسفانه دانسته‌های ما جامعه شیعی از امام سجاد(ع) از نظر تاریخی، دانسته های زیادی نیست و برای ما زندگی امام سجاد(ع) در دو مفهوم خلاصه شده که یکی مفهوم عاشورا و دیگری مفهوم دعا و به ویژه مفهوم صحیفه سجادیه است.
عضو هیئت علمی رشته ادیان ابراهیمی در دانشگاه ادیان و مذاهب افزود:سویه‌های دیگر زندگی امام سجاد(ع) و آن چه در تاریخ وجود دارد برای ما پنهان است و این دو مفهوم از مفاهیمی است که از معنا سرشار هستند و به اندازه کافی مولفه‌های سیاسی و اخلاقی و اعتقادی و معنوی در آن وجود دارد که جا دارد بیشتر از این بررسی و از آنها اموخته شود.
وی بیان کرد: در مقوله عاشورا و نهضت امام حسین(ع) برای ما مهم‌ترین مساله از زندگی ایشان، تبلیغ یک رخداد تاریخی از چیزی بوده که به ظاهر شکست است و در نهایت ظفرمندی و پیروزی لقب می‌گیرد.
حجت‌الاسلام و المسلمین صادق‌نیا عنوان کرد: اتفاقی که در ظاهر خودش شکست بود و سیدالشهدا و یاران اندک ایشان به شهادت رسیدند و در ظاهر همه چیز با یک شکست خاتمه یافته بود، اما امام سجاد(ع) حضورشان و سخنرانی غرایی که داشتند این شکست را به پیروزی تبدیل کرد.
وی تصریح کرد: این رویداد برای همه ما درس بزرگی دارد که اگر ما روایَت گر درستی از واقعیات باشیم می توانیم یک پدیده را که ظاهرش غمبار و ناکامی است را می توانیم به یک پدیده ای که سرشار از معنا و حرکت و پویایی و پیروزی است تبدیل کنیم.
دکترای جامعه شناسی فرهنگی و دانشیار دانشگاه ادیان و مذاهب خاطرنشان کرد: باید نسل امروز با این مفهوم آشنا شوند و این مفهوم به ما می گوید که چگونه باید وقایع را نگاه کنیم و به گونه ای بفهمیم و روایت کنیم که حتی اگر در آن شکست باشد تبدیل به پیروزی شود.
وی اظهار داشت: نکته دیگر نسبت به امام سجاد(ع)، تبدیل درد هست، در این روایت امام سجاد به رنج، معنا داد؛ رنج برای همه ما آدم‌ها آزاردهنده است، اما این رنج وقتی آزاردهنده می‌شود که از معنا خالی شود اما اگر رنجها معنادار شوند تحملش ساده تر و هم خواستنی و پذیرفتنی هست.
حجت‌الاسلام و المسلمین صادق‌نیا گفت:حادثه عاشورا سرشار از رنج بود و شهادت و اسارت عزیزترین انسان‌ها را دربرداشت، اما امام سجاد این رنجها را معنا دار کرد و گفت آن چه که اتفاق می‌افتد برای انجام تعهد و تکلیفی است که خدا بر عهده ما گذاشته و انسان برای ادای این تکلیف اگر رنجی می‌برد این رنجها قابل تحمل و معنادار و شیرین است.
وی افزود: وقتی جمله بزرگی را از حضرت زینب(س) می‌شنویم که ما جز خوبی و زیبایی چیزی ندیدم و چیزی که رنج بود در ظاهر ولی به خاطر تغییری که امام سجاد(س) و حضرت زینب(س) در آن ایجاد کردند این رنجها معنا دار و تبدیل به زیبایی شدند.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب بیان کرد: زندگی امام سجاد(ع) به ویژه برای نسل امروز الگوست، ما می‌توانیم رنج‌هایی که برای دستیابی به اهداف بلند و رسیدن به آرمان‌های بزرگ فردی و اجتماعی تحمل می‌کنیم با یک نگاه عمیق و تفسیر درست به رنج‌های معناداری تبدیل کنیم که نه تنها ما را اذیت نکنند بلکه به ما برای رسیدن به آن هدفی که داریم یک نوع اطمینان و آرامش و اعتماد به نفس بدهند.
وی عنوان کرد: این نسبت به مفهوم عاشورا که به نظرم می‌آید هنوز چیزهای زیادی درباره حضور امام سجاد(ع) در عاشوراست باید به آن بپردازیم این که تصویری از امام سجاد(ع) ارائه دهیم که به دلیل بیماری و ناتوانی نتوانستند بجنگند این تصویر منصفانه‌ای از حضرت سجاد(ع) نیست و ما باید یک مرور و بررسی عمیق تری نسبت به این شخصیت داشته باشیم.
حجت‌الاسلام و المسلمین صادق‌نیا با اشاره به صحیفه سجادیه تصریح کرد: از امام سجاد دعاهای زیادی به دست ما رسیده و تا نام امام سجاد را می شنویم به یاد دعا و صحیفه سجادیه می افتیم که جای گفتگو زیاد است.
وی خاطرنشان کرد: دعا در اندیشه امام سجاد حالت عینیت یافته و باورداشتهایی است که انسان مسلمان و شیعی باید آن را داشته باشد، دعا از نظر امام سجاد صرفا مطالبه و درخواست از خدا نیست و پشت این عبارت ها و درخواست ها و استغفارها نوعی الاهیات نهفته است.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب گفت:در دعاهای صحیفه سجادیه، نوعی از نظام نامه اعتقادی و توحیدی نهفته است که باید فهمیده شود، دعاهای امام سجاد(ع) در حقیقت بیانیه اعتقادی است که هر مسلمانی باید باور داشته باشد.
وی افزود:با تحلیل مضامین دعاهای امام سجاد(ع) متوجه می شویم که این امام از طریق دعاهایش، خدا را به بهترین شکل به ما معرفی می کند.
حجت‌الاسلام و المسلمین صادق‌نیا اظهار داشت: در این دعاها، خدا به مثابه موجودی که شایان و شایسته بیشترین ستایش ها و بیشترین اعتمادها و شایسته بیشترین دوست داشتن ها وشایسته بیشترین سرسپردگی ها و کمک خواهی ها و مدد جویی‌هاست معرفی می شود.
وی تصریح کرد:همه این مفاهیم ارتباطی است؛ یعنی مفاهیمی که رابطه خدا و انسان را سامان می‌دهند با تاکید روی این مفاهیم نسل های امروز و آینده و همه انسان‌ها در روی زمین می‌توانند رابطه خودشان را با خدا تنظیم کنند و خدا را موجودی ببینند که شایسته همه شایستگی‌ها و شایسته همه چیزهایی است که ستایش برانگیز و اعتماد بخش و امید افرین و نشاط افرین است.
حجت‌الاسلام و المسلمین صادق‌نیا عنوان کرد:این ها همه در بیانیه و اهداف امام سجاد(ع) است که از طریق دعاها برای ما آشکار می‌شود، در حقیقت این دعاها به نسل‌های بعدی و نسل امروز و فردا یاد می دهد که چگونه رابطه را با خدا تنظیم کنند و اساسا خدا را به چه شکلی باید باور کنند.
وی بیان کرد: از مضامین مهمی که در این ادعیه وجود دارد اعترافاتی است که امام سجاد در برابر معبود دارند و اعتراف به خُردی و اعتراف به ناتوانی و قصور و اعتراف به نیازمندی و اینکه به خدا نیاز دارد، این ها هم برای همه ما نیاز است تا بدانیم که هیچ وقت خودمان را بی نیاز از الطاف الهی ندانیم و از جایی که هستیم و از مسیری که در حرکتیم به این مقدار راضی نباشیم و همواره باید در مسیر تحول و پویایی و دگرگون شدن و بهتر شدن گام برداریم.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اظهار داشت: دعاها، نشان‌گر این است که انسان‌ها نباید در موقعیتی ایستا بمانند و فکر کنند به مقصد رسیده اند، امام سجاد(ع) به وسیله این دعاها در رابطه بین انسان و خدا تغییر انجام می دهد و از طریق دعاها رابطه انسان با خدا را از رابطه من و او به رابطه من و تو تغییر می دهند.
وی گفت: رابطه من و او رابطه دوری است و من و تو رابطه نزدیکی است؛ دعاهای امام سجاد رابطه انسان ها با خدا را که معمولا از طریق فقه و ادبیات کلام تبدیل می شود به رابطه من و او یعنی خدایی که دستور داده و من باید اطاعت کنم و خدایی که ویژگی‌هایی دارد و من باید کشف کنم که تغییر می دهد به رابطه من و تو یعنی من به مثابه یک انسان و تو به مثابه خدا و این رابطه عاطفی و عمیقی است.
حجت‌الاسلام و المسلمین صادق‌نیا بیان کرد:بزرگترین درسی که برای نسل جوان دارد درس معنوی عمیق است درسی است که براساس ان انسان ها رابطه شان با خدا را رابطه نزیک تری کنند و با خدا سخن بگویند و خدا مخاطب مستقیم آنها قرار بگیرد و بی واسطه با خدا سخن بگویند و این دستور عرفانی و اخلاقی و معنوی بسیار عمیقی است که نیاز همه انسان ها در تاریخ بوده و نیاز بشر امروز که گرفتار مدرنیته و تجملات ظاهری دنیاست نیاز بیشتری به مساله معنویت و خدا دارد.
نظر شما