به گزارش خبرگزاری شبستان، روز گذشته بخش نخست گفتگو با «سیدمحمدحسن شفیعی» رئیس اداره ارتباطات علمی و گفت و گوی ادیان پژوهشگاه بین المللی المصطفی درباره اقدامات توهین آمیز اخیر در فرانسه نسبت به ساحت پیامبر بزرگوار اسلام(ص) منتشر شد. شفیعی که در سال های اخیر فعاليت هاي متنوعی در توليد برنامه هاي برون مرزي به زبان هاي عربي و انگليسي داشته است در این گفتگو از استانداردهای دوگانه غرب در موضوع آزادی بیان سخن گفت و برخی از مصادیق آن را شرح داد. آن چه در پی می آید بخش دوم گفتگو با این چهره رسانه ای پیرامون نقش رسانه ها در مواجهه با این اقدامات موهن است:
درباره قانون Gayssot و مفاد قانونی آن گفتید. مشخصا می توان در این زمینه نمونه ای از مواجهه با اهالی اندیشه ذکر کرد؟
در این زمینه روژه گارودی نویسنده و فیلسوف فرانسوی مثال خوبی است. گارودی نه توهین و افترا زده بود و نه مطالب بی پایه نوشته بود بلکه تنها با مستندات تاریخی به نقد و رد ادعاهای صهیونیسم در مالکیت بر فلسطین پرداخته بود، اما در مهد آزادی بیان گرفتار تیغ سانسور، منع از چاپ آثار و محکومیت سنگین زندان شد. دادگاه‌های فرانسه در ۲۷ فوریه ۱۹۹۸ به منع چاپ مجدد کتاب « اسطوره‌های بنیان‌گذار سیاست اسرائیل» و محکومیت به پرداخت ۲۴0 هزار فرانک جریمه و چندین سال زندان تعلیقی حکم کردند. وی حتی از طریق دادگاه حقوق بشر اروپا فرجام‌خواهی کرد که درخواستش غیرقابل قبول دانسته شد و تا آخر عمر نسبت به سانسور آثارش در فرانسه معترض بود که البته اعتراضات وی در آن کشور بی نتیجه بود و این چیزی جز تبعیض علیه مسلمانان و رفتار دوگانه با مقوله آزادی بیان نمی تواند باشد.
نگرش چهره های مهم مذهبی غرب در این باره تاکنون چگونه بوده است؟
به یاد آوریم که پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان معتقد بود «آزادی بیان مطلق نیست به ویژه اگر موجب توهین یا تمسخر اعتقادات دیگران باشد». او در مصاحبه با خبرنگاران گفته بود «اگر دوست خوبم دکتر گاسپاری، به مادرم دشنام بدهد از من یک مشت خواهد خورد». پاپ به شوخی مشتش را به سوی او برد و گفت: «این طبیعی است. نمی‌توان دیگران را تحریک کرد. نمی‌توان به اعتقادات دیگران توهین کرد. نمی‌توان اعتقادات دیگران را مسخره کرد.»
از نظر شما مسلمانان چگونه باید با اقدامات موهن غرب نسبت به اسلام مواجه شوند؟
بر مسلمانان و آزادگان و آزاداندیشان جهان فرض است که در دفاع از ارزش های دینی، در چارچوب قانون کشور خود واکنش نشان دهند. لذا اقداماتی نظیر برگزاری تجمعات مسالمت آمیز مردمی، فعالیت در رسانه ها و شبکه های اجتماعی و حداکثر ميزان روشنگری نسبت به مواضع اسلام می تواند از نمونه های این اقدامات قلمداد گردد.
رسانه های برون مرزی صدا و سیما در این میان چه نقشی بازی می کنند؟
رسانه های برون مرزی در واقع صدای ملت مسلمان ایران هستند. شبكه هايي مانند پرس تي وي و العالم این امکان را فراهم می سازند که انزجار حداکثری از توهین به مقدسات اسلامی را به هر شکل که نمایشگر هوشیاری و حساسیت جامعه اسلامی نسبت به دفاع ارزش ها باشد، جهانی کنند.
در عرصه رسانه های برون مرزی به ویژه پرس تی وی که در غرب قابل دریافت است، پرداختن به مواضع اسلام نسبت به مقدسات سایر ادیان و انبیای الهی، تبیین مباحث مدارا، حقوق مذاهب و اقلیت ها در اسلام و نمایش چهره کریه تبعیض علیه مسلمانان در کشورهای منادی آزادی از طریق ساختن برنامه های گفت و گومحور و مستندهای جذاب می تواند تاثیرات شگرفی در تنویر افکار عمومی در کشورهای مختلف داشه باشد.
علاوه بر آن چه گفت، رسانه های برون مرزی، در برنامه های خود چه ابعاد حقوقی را می توانند مورد استناد قرار دهند؟
گرچه در قانون 29 ژوئیه 1881 فرانسه درباره آزادی مطبوعات جرائم عقیدتی حذف شده با این حال اگر مطبوعات برخی از مصادیق جرایم عام مانند توهین، افترا و تحریک به ارتکاب جنایات را مرتکب شوند، تحت تعقیب قرار می گیرند. به علاوه به استناد بند 2 ماده 20 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی هر گونه دعوت (ترغيب) به كينه ملي يا نژادي يا مذهبي كه محرك تبعيض يا اعمال زور باشد، ممنوع است.
مشخصا درباره اقدام روزنامه شارلی ابدو چه موضوعاتی را می توان مورد تاکید قرار داد؟
در موضوع مورد بحث ما یعنی اقدام نشريه صهيونيستي شارلی ابدو در توهین به مقدسات مسلمانان با توجه به اینکه این عمل قبلا در سال 2015 صورت گرفته و باعث تحریک عده ای به اقدام خشونت آمیز در دفتر این نشریه یک روز پس از انتشار کاریکاتور موهن شده، می توان موارد ذیل را استنباط کرد:
اولا بر اساس قانون مطبوعات 1881 فرانسه این اقدام از مصادیق توهین آن هم به اعتقادات جمع کثیری از اتباع کشور فرانسه در خاک فرانسه و همچنین به توهین به اعتقادات مذهب رسمی کشورهای متعدد تلقی می شود. مضافا با توجه به سابقه حوادث بعد از اولین بار انتشار محتوای موهن در سال 2015، این کار قطعا مصداق تحریک به ارتکاب جنایت به دلیل برانگیختن احساسات مذهبی است.
ثانیا این عمل مصداق واضح ترغیب کینه و تنفر مذهبی و ملیست که می تواند موجب برافروخته شدن آتش مخاصمه حتی در سطح بین المللی باشد که در متن استناد بند 2 ماده 20 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی بدان تصریح شده است. همچنین به استناد بند 3 ماده 19 همین قانون این اقدام مصداق بارز اخلال در امنیت ملی و نظم عمومی داخلی فرانسه و بین المللی قلمداد می شود.
نظر شما