31 مرداد هر سال برابر با 21 اوت سالگرد به آتش کشیدن مسجد الاقصی توسط رژیم منحوس اسرائیل است که بنا به پیشنهاد سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کشورمان به اجلاسیه وزیران امور خارجه کشورهای اسلامی به عنوان روز جهانی مسجد تعیین و نامگذاری شده است.
بنا به اهمیت و شأن والا و جایگاه مهم مسجد در دین مبین اسلام و همچنین انقلاب اسلامی و نهضت حضرت امام خمینی (ره) گفتگوی اختصاصی «حسن مهدوی» کارشناس مسائل فرهنگی و معارف دینی با خبرنگار خبرگزاری شبستان در اردبیل را در ذیل می خوانید:
جایگاه مسجد در مکتب اسلام چگونه تعریف می شود؟
اسلام دین عبودیت و تسلیم و سجده در برابر پرودگار متعال است و هر آن کس که مسلمان خود را نامید و مومن به این مکتب حیات بخش بود بایستی غیر از خشنودی معبود خویش به چیز دیگری فکر نکند و مسجد جایگاه عبودیت و محراب محل جنگ با شیطان و کیدها و لوازم فریب و خصوصاً دنیا طلبی غیر مشروع است.
پیامبر مکرم اسلام از همان ابتدای برپایی حاکمیت اسلام تمام امور جامعه اسلامی را در مسجد رتق و فتق می کرد و مساجد را مامن آرامش، امنیت و رسیدن به حقوق حقه افراد قرار داده بود. مساجد در دین مبین اسلام و سیره عملی حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) دارای شئون بسیاری من جمله مرکز تعلیم و تعلم، برپایی محکمه و احقاق حق، محل آماده شدن در جنگ ها و پشتیبانی از مسلمانان جهادگر، خصوصا محل مدیریت و حکومت جامعه اسلامی و تجمع مسلمانان برای شنیدن معارف دین و آیات قرآن کریم و بصیرت و معرفت و اخلاق بود.
خدمات متقابل مساجد و انقلاب اسلامی چگونه است؟
در دوران طاغوت و ستم شاهی و قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، حاکمیت وقت، به دین و ترویج معارف دینی علی الخصوص مساجد به عنوان ملجا و پناهگاه ملت مسلمان توجه خاصی نداشت حتی از ترویج فرهنگ دینی و اسلامی و مذهبی ممانعت به عمل می آورد و آن را مزاحم سیاست های نابخردانه خود خصوصا غربی سازی ایران و مردم مومن آن می دانست.
مخالفت های رژیم با حجاب، برگزاری مراسم تعزیه و سوگواری ائمه اطهار (علیهم السلام) به ویژه در ایام محرم و صفر و بیان احادیث و سیره پیامبر اسلام و اهل بیت اطهار (علیهم السلام) کاملا روشن و مبرهن است اما با پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی (ره) مساجد جان تازه ای گرفت و به تعبیر امام راحل عظیم الشان جایگاه و شأن مساجد دوباره و بیش از پیش احیا شد و مساجد چنانچه در دوران مبارزات انقلاب اسلامی محل تجمع و برنامه ریزی و فعالیت انقلابیون بود بعد از آن هم محل پرورش نیروهای نوجوان و جوان انقلاب اسلامی و توانمندسازی ایشان و آشنایی با قرآن و معارف دینی و اسلامی و انقلابی شد.
نقش مسجد در دوران مبارزه و پیروزی و خصوصا در مدیریت جامعه اسلامی و صدور انقلاب اسلامی برجسته و بسیار ویژه است مساجد در دوران دفاع مقدس محل ثبت نام و آموزش و اعزام جوانان به جبهه های نبرد حق علیه باطل و محل پشتیبانی و حمایت از دفاع مقدس بود و باید اذعان کرد مساجد در دوران گام اول انقلاب اسلامی جایگاه انسان سازی و پرورش عناصر تمدن ساز انقلاب اسلامی را بر عهده داشت و با حضور جوانان خداجوی نهال انقلاب اسلامی به درخت تنومندی با حضور انسان هایی عازم، پرانگیزه، توانمند، غیور و جهادگر مبدل شد. مسجد سنگر انقلاب و انقلاب احیاگر مساجد شد مساجد پرورش دهنده انقلابیون و انقلابیون عناصر فعال در مساجد شدند و هسته های مقاومت را در مساجد برپا داشتند و خاکریز انقلاب اسلامی را در مساجد بنیان نهادند و اهداف والای انقلاب اسلامی با نثار خون جوانان مسجدی بارورتر و متعالی تر شد و باید اذعان کرد که مساجد طراز انقلاب اسلامی پیشران تحقق تمدن نوین اسلامی به رهبری حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) شدند و این ظرفیت عظیم مردمی با محوریت دین و مکتب امام خمینی (ره) شکل گرفت و جریان یافت.
نقش آفرینی مساجد در گام دوم انقلاب اسلامی چگونه باید باشد؟
در گام دوم انقلاب اسلامی مساجد یک سپر و تکیه گاه برای نیل به اهداف عالیه نظام اسلامی و ولایت هستند. خصوصاً طبق بیانیه گام دوم جایگاه جوانان در این عرصه بی بدیل و برجسته است و مساجد باید مأمن جوانان با علایق، سلایق، روحیات و توانمندی های مختلف باشد. مساجد باید در کنار ارتقای سطح معرفتی، بصیرتی و تهذیب نفس جوانان به آنها امید، روحیه، ابتکار، قدرت و توانمندی ببخشد و زمینه را برای رشد و شکوفایی جوانان در عرصه های مختلف فراهم کند.
مساجد باید حافظ اصول و ارزش های والای دینی و انقلابی باشد و با حضور جوانان مومن و انقلابی و پایکار نیازهای هر منطقه را شناسایی و رفع نماید. مساجد باید قلعه های محکم دین و سنگر با عظمت انقلاب و قلب تپنده محلات باشند و مردم بایستی حوایج و نیازهای خود را از طریق مساجد و متولیان و عناصر حاضر در آن بجویند و بر طرف کنند. در گام دوم انقلاب عرصه های تهدید و مبارزه دشمنان دین و انقلاب بیشتر و متنوع تر شده است و متولیان مساجد باید هوشیارتر و متحدتر و توانمندتر از گذشته پا به عرصه خدمت در این جایگاه برجسته نمایند و هنر مدیریت خود را با حضور حداکثری مردم به ویژه جوانان به نمایش بگذارند و در این میان نقش امامان جماعت به عنوان امام محلات و مجموعه های فرهنگی همچون پایگاه های مقاومت بسیج و کانون های فرهنگی هنری مساجد و هیات های مذهبی و ... بیشتر و مهمتر است. که باید با شناخت حداکثری و همت مضاعف و حرکت با برنامه تر زمینه حرکت انقلاب اسلامی را در گام دوم آن هموارتر و سریعتر نمایند.
شرایط مساجد در دوران شیوع بیماری کرونا و پساکرونا چگونه است؟
متاسفانه شیوع بیماری کرونا برای بشر امروزی یک آفت و درگیری مضاعفی را ایجاد کرده است شیوع این بیماری منحوس و خطرناک باعث شد اکثر تجمع های انسانی محدود و لغو شود و شوربختانه اصلی ترین برنامه مساجد که همان تجمع مسلمانان با محوریت نماز و معارف دین بود با محدودیت و نگرانی همراه شد اما باید خاطر نشان کرد که مساجد با این شرایط یک برجستگی مهمی را از خود نشان دادند عناصر فعال در مسجد و بسیجیان و نمازگزاران و مجموعه های فرهنگی هنری هر یک به نحوی با لبیک گویی به ندای مقام معظم رهبری در رزمایش مواسات و کمک مومنانه حرکت عظیمی را انجام دادند و تقریبا در همه محلات به یاری مستضعفان و نیازمندان آبرومند شتافتند و در کنار این با برگزاری نمازهای جماعت با حفظ و رعایت دستورالعمل های بهداشتی و انجام برنامه های مناسبتی با الگوی ستاد مبارزه با بیماری کرونا خصوصاً در ماه مبارک رمضان و ... نشان دادند که اهل دین و مسجد جزو عاقل ترین و متین ترین مردم کشور هستند با توصیه علما و بزرگان و مراجع خصوصاً رهبر فرزانه انقلاب اسلامی توانستند نقش مهم و شایسته خود را در این روزها به همگان نشان دهند و زمینه سواستفاده فکرهای منحرف و دشمنان قسم خورده این انقلاب و اسلام عزیز را فراهم ننمایند و قطعا این مسیر در ایام سوگواری ماه های محرم و صفر نیز ادامه خواهد داشت و اهل مسجد و منبر و هیات عقلانیت دینی و دینمداری عقلانی را بر محور سلامت بر همگان نشان می دهند و الگوی ملت های دیگر در مبارزه با شیوع این بیماری خواهند بود.
آیا ابزارهای نوین کنونی خطری را متوجه فعالیت های مسجد محور کرده است؟
باید اذعان کرد که فعالان و اصحاب فرهنگی هنری مساجد بایستی این تهدید را به فرصت و این مشکل را به توانمندی مبدل نمایند و با استفاده از ظرفیت های به روز و تجهیزات اینترنتی و روز آمد به ویژه فضای مجازی و گروه های اجتماعی خانوادگی و عمومی برای بیان معارف دینی و انقلابی و اسلامی می تواند بهره ببرند و با استفاده از این ظرفیت ها و شیوه های نوین و جدیدی را در دوران پسا کرونا به فعالان این عرصه بنمایانند و از شیوه های سنتی و چهره به چهره به سمت شیوه ها و اسلوب های مدرن و کارآمد و متنوع تری حرکت کنند و این امر میسر نیست مگر با همدلی و تشکیل هیات های اندیشه ورزی و شبکه سازی مخاطبان و ساماندهی ایشان در گروه های مختلف فضای مجازی در کنار برنامه های تجمعی و حضوری بهداشتی که ثمره آن حضور مسجد در ابعاد مختلف زندگی مردم و جوانان باشد.
معیارهای مسجد طراز اسلامی و عنصر تمدن ساز اسلامی چیست و چگونه باید باشد؟
مسجد طراز اسلامی یعنی مسجدی که اسلام با تمام ابعادش، هم در عرصه دنیوی و هم در عرصه اخروی بتواند پاسخگوی نیازهای مردم و مراجعان آن باشد.
مسجد باید مأمن و ملجأ فکر و اندیشه و حیات طیبه نوجوانان و جوانان برای حضور موثر و توانمند در جامعه باشند و عناصر و فعالان آن باید به آرمان ها و اهداف بلند انقلاب اسلامی و شهدای والامقام واقف و روشن باشند و خود را برای تحقق تمدن نوین اسلامی آماده کنند. ایجاد آمادگی روحی و معرفتی در کنار توانمندی سازی جسمی و جهادی نیاز مبرم برای تحقق آرمان هاست. بصیرت افزایی و شناخت دوست و دشمن و حربه ها و حیله های آنان و عدم غفلت از مسیر و قله و اتحاد و اتفاق در حقانیت راه و تکلیف مداری و تبعیت از ولایت مهمترین مسئولیت تاریخی همه دلسوزان و مجاهدان راه حق و آزادگی است و با تحقق این آرمان تمام دشمن ها و مخالفت ها تمام خواهد شد و زمینه برای استقرار کامل حکومت ناب اسلامی فراهم می شود و تا آن روز همه باید محکم و استوار قدم بردارند و خود را آماده هر فداکاری و ایثار و مجاهدت کنند و همچون شهید والامقام و چهره بین المللی مقاومت سپهبد حاج قاسم سلیمانی خود را در مکتب امام خمینی (ره) و تربیت و تعالی اسلام ناب قرار دهند و نگذارند وسوسه های شیطان های حیله گر عصر و دنیا طلبی آنان را از مسیر منحرف کنند و در این مسیر خود را وامدار خانه خدا، مسجد بدانند و تمام تلاش خود را برای شکوفایی فعالیت ها و برنامه های این مرکز هدایت و تعالی انسان ها بنمایند، چرا که مساجد حصار و خاکریز فرهنگی انقلاب اسلامی و اسلام عزیز است و غفلت از آن خسران دنیا و آخرت را به همراه دارد.
نقش کانون های فرهنگی هنری مساجد در گام دوم انقلاب اسلامی و شکوفایی مساجد چیست؟
کانون های فرهنگی هنری مساجد با 2 هدف مهم مقابله با تهاجم فرهنگی دشمنان و عمران معنوی و احیای کارکردهای مساجد به عنوان خانه خدا و سنگر انقلاب اسلامی و قلب تپنده محلات و روستاها تاسیس و شروع به فعالیت کرد و اصحاب فرهنگ و هنر مسجدی و فعالان کانون های فرهنگی هنری مساجد در دوران حیات قریب به سی ساله خود به روشنی این مهم را به اثبات رساندند و در حد بضاعت خود محقق نموده اند.
کانون های «فهما» با رعایت شأن والا و جایگاه با عظمت مساجد و استفاده از شیوه ها و مدل های بروز و ابزارهای کارآمد دینی و اجرای برنامه های فاخر و مستمر سعی در جذب همه اقشار مختلف جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان دختر و پسر به مساجد کردند و در کنار آموزش های دینی و معرفتی و تربیتی ایشان را با هنرهای متعالی و ارزش آفرین و برنامه های جدید و متنوع سعی در غنی سازی اوقات فراغت ایشان در طول سال و عهده دار شدن مسئولیت های خطیر جامعه اسلامی و عرصه های مهم انقلاب اسلامی را فراهم نمایند و در گام دوم نیز یقیناً این کانون های مساجد با همراهی ارکان اصلی متولی مساجد و پایگاه های مقاومت بسیج و حمایت و پشتیبانی مردم و خیرین و دلسوزان دین با نصب العین قرار دادن توصیه ها و مطالبات رهبر معظم انقلاب اسلامی در شکوفایی و کارآمدی و تحقق تمدن نوین اسلامی بیش از پیش حرکت و جهاد می کنند و در این راه پر پیچ و خم و سخت با نیروی ایمان و وحدت و بصیرت گام های تعالی بخش را یکی پس از دیگری برمی دارند و به توفیق الهی موفق می شوند.
نظر شما