انزلی یا گیلان؛ مناقشه ای بر سر نام منطقه آزاد

تغییر نام منطقه آزاد انزلی به گیلان سرآغاز مناقشه‌ای در محافل سیاسی، میان کنشگران اجتماعی، سازمان‌های مردم نهاد و مردم عادی کوچه و بازار شد و از تهدید به عزل و نصب گرفته تا جمع‌آوری امضا برای مخالفت با این تغییر نام را به همراه داشت.

خبرگزاری شبستان_ انزلی؛ سال ۱۳۸۲ بود که مردم انزلی یک‌صدا از رییس‌جمهور وقت در سفرهای استانی‌اش به این شهرستان خواستند منطقه ویژه اقتصادی انزلی را به منطقه آزاد تجاری صنعتی تبدیل کند. این خواسته در سال ۸۴ با ابلاغ هیئت وزیران محقق شد و منطقه آزاد انزلی در سه بخش و محدوده مجزای بندری، اداره کل بنادر و کشتیرانی استان، شهرک صنعتی انزلی و محدوده منطقه ویژه اقتصادی سابق انزلی، در سه هزار و ۲۰۰ هکتار خشکی و تا عمق ۲ کیلومتر از دریا در طول ۲۰ کیلومتر از حاشیه دریای خزر فعالیت خود را آغاز کرد.


در سال‌های آتی با پیگیری‌های سازمان منطقه آزاد انزلی و بر اساس مصوبنامه هیئت وزیران عضو شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی که به تایید رییس‌جمهور رسید، محدوده منطقه آزاد انزلی از سه هزار و ۲۰۰ هکتار به بیش از ۹ هزار و ۴۰۰ هکتار افزایش یافت و در اردیبهشت ماه سال ۹۶ با پیشنهاد دبیرخانه شورای عالی مناطق آزد تجاری- صنعتی و ویژه اقتصادی، محدوده سازمان به هشت هزار و ۶۰۹ هکتار کاهش پیدا کرد.


در نشست علنی ۲۳ اردیبهشت ماه جاری مجلس شورای اسلامی، نمایندگان در جریان بررسی لایحه توسعه محدوده منطقه آزاد تجاری- صنعتی انزلی، با اصلاحات کمیسیون اقتصادی در تبصره ماده واحده این لایحه موافقت کردند و براساس ماده واحده اصلاح شده لایحه مذکور، محدوده منطقه آزاد تجاری- صنعتی انزلی در مساحت مذکور به نقشه پیوست و به ‌تصویب هیئت وزیران رسید.


طبق این لایحه به دولت اجازه داده شد علاوه بر محدوده فوق‌الذکر، حداکثر به میزان ۲ هزار هکتار در نقاط دارای توجیه شهرستان‌های استان گیلان با اولویت انزلی بر وسعت این محدوده اضافه کند. پس از تصویب این لایحه، نمایندگان گیلان در مجلس شورای اسلامی مصاحبه‌هایی داشتند که در آن تغییر نام منطقه آزاد انزلی به گیلان مطرح شد و این سرآغاز مناقشه‌ای در محافل سیاسی، میان کنشگران اجتماعی، سازمان‌های مردم نهاد و مردم عادی کوچه و بازار شد و مخالفان و موافقان برای یکدیگر کری خوانند؛ از تهدید به عزل و نصب گرفته تا جمع‌آوری امضا برای مخالفت با تغییر نام منطقه آزاد انزلی.


حرف تازه به نقل از جبار کوچکی نژاد از تغییر نام منطقه آزاد انزلی به منطقه آزاد گیلان نوشت و گفت: نام این منطقه با پیشنهاد کمیسیون اقتصادی به منطقه آزاد گیلان تغییر پیدا خواهد کرد.


وی به اصلاحاتی که کمیسیون اقتصادی مجلس صورت داد، اشاره کرد و افزود: بر این اساس فرودگاه رشت در محدوده منطقه آزاد قرار گرفت که این عامل می‌تواند آن را به یک فرودگاه بین‌المللی برای ارتباط با منطقه اوراسیا تبدیل کند، همچنین شهرک‌های صنعتی خمیران انزلی، کیشستان، رشت و سپیدرود نیز جزو محدوده منطقه آزاد قرار گرفتند و تمام سرمایه‌گذاران این مناطق می‌توانند از امتیازات و تسهیلات آن در حوزه‌های مالیاتی و تجاری استفاده کنند.


نماینده رشت سپس از بعضی مدیران دولتی انزلی انتقاد کرد و گفت: با توجه به اینکه این مصوبه با تفاهم مجلس و دولت صورت گرفته متاسفانه شاهد آن هستیم که بعضی مدیران دولتی از جمله فرماندار انزلی که باید مجری سیاست‌های دولت باشند با مصاحبه‌های نامناسب اقدام به تحریک مردم نسبت به این لایحه کردند در حالی‌که تصویب این لایحه از آرزوهای مردم این منطقه بود که سال‌ها در محدوده منطقه آزاد گرفتار شده بودند و تصویب آن موجب ارتقای توسعه استان از جمله شهرستان بندرانزلی می‌شود.


او سپس از استاندار فعلی گیلان خواستاز عزل فوری فرماندار انزلی شد و  تاکید کرد: فرماندار برخلاف منافع مردم حرکت می‌کند و در صورت عدم پاسخگویی از اختیارات قانونی پیگیر این مسئله خواهیم بود.


اشاره نماینده رشت به این صحبت‌های فرماندار انزلی پس از مخالفت جلسه شورای تامین شهرستان بندرانزلی با تغییر نام منطقه آزاد انزلی به منطقه آزاد گیلان بود که به مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی واکنش نشان داد.

 

«اسماعیل حیدری آزاد» در این جلسه اظهار داشت: ما معتقدیم عملکرد منطقه آزاد انزلی ملی و استانی است و در جهت رشد، توسعه و ایجاد اشتغال در سطح استان بسیار موثر است، لکن بنابر خواسته به‌حق مردم بندرانزلی، شورای تامین شهرستان مخالف تغییر نام منطقه آزاد انزلی به هر نام دیگری است.


وی تصریح کرد: متاسفانه از سال گذشته مشاهده شده است تعدادی از نمایندگان مجلس بدون توجه به حقوق حقه مردم انزلی به دلایل و توجیهات مختلف، از جمله گسترش محدوده منطقه آزاد برای توجیه اقتصادی و استفاده سایر مناطق گیلان از معافیت‌ها و مزایای مناطق آزاد، در تلاش برای تغییر نام این منطقه به نام منطقه آزاد گیلان هستند.


فرماندار انزلی تاکید کرد: مردم این شهرستان با فعالیت‌ها و اقدامات استانی و ملی و گسترش منطقه آزاد انزلی با اولویت انزلی، هیچ مشکلی ندارند لکن با تغییرنام منطقه آزادی که با تلاش و کوشش این مردم و در بهترین اراضی این شهرستان و با شناسنامه منطقه آزاد انزلی متولد شده، مخالف هستند. به همین منظور سال گذشته فرمانداری انزلی با تشکیل جلسه فوق العاده شورای تامین و اتخاذ تصمیمات لازم و ارسال مصوبات شورای تامین به استان، مخالفت خود را با این موضوع مهم به جهت حساسیت هایی که ایجاد می کرد و از طرفی باعث ضایع شدن حق طبیعی مردم شریف و نجیب بندر انزلی می شد، اعلام کرد.


وی متذکر شد: متاسفانه از زمان تاسیس منطقه آزاد انزلی مردم انزلی از مزایای آن بی بهره بوده و شهر انزلی تنها نام این منطقه را یدک می کشید و باید بگویم نام منطقه آزاد انزلی تنها دلخوشی مردم انزلی از این منطقه بوده و هست.

 

حیدری آزاد سپس با بیان اینکه در حال حاضر علیرغم صراحت قانونی مبنی بر گسترش منطقه آزاد در شهرستان بندر انزلی حتی شهرک صنعتی خمیران انزلی در محدوده منطقه آزاد انزلی لحاظ نشده است، اظهار داشت: انزلی از مزایا و معافیت های مناطق آزاد بی بهره است و از آنجایی که بیشترین ظرفیت های تجاری، تاسیسات و شهرک های صنعتی و گردشگری منطقه آزاد انزلی در حوزه سرزمینی شهرستان بندرانزلی واقع شده با هرگونه تغییرنام این منطقه مخالفیم.


حیدری آزاد اضافه کرد: با توجه به واکنش ها و اعتراضات به‌حق مردم انزلی و کنشگران اجتماعی این شهرستان ساحلی که از قدیم دروازه اروپا محسوب می‌شد و مصوبات سال گذشته و اخیر شورای تامین شهرستان، از استاندار استان گیلان تقاضا داریم کمافی السابق در راستای احقاق حق مردم انزلی به‌ هرنحوی‌که صلاح می دانند مساعدت لازم را مبذول کنند.


رییس شورای اسلامی شهر بندرانزلی نیز با انتقاد از تصمیم برخی نمایندگان مجلس برای تغییر نام منطقه آزاد انزلی، گفت: در روزهای گذشته اتفاقاتی در خصوص تغییر نام و توسعه سرزمینی منطقه آزاد انزلی افتاد که ما به‌عنوان نماینده مردم در پارلمان شهری و به نمایندگی از اعضای شورای شهر با هرگونه تغییر نام مخالفیم و تمام‌قد از نام انزلی دفاع خواهیم کرد.


«هادی حیدری» با اشاره به سهم یک و نیم درصدی بندرانزلی از توسعه منطقه آزاد انزلی در لایحه جدید، اظهارداشت: ما اعتراض خود را اعلام کردیم و این موارد را به‌صورت قانونی پیگیری خواهیم کرد و از نام انزلی و توسعه منطقه آزاد انزلی به سمت شهر انزلی دفاع خواهیم کرد.


وی با تاکید بر اینکه توسعه منقطه آزاد انزلی باید به سمت شهر انزلی باشد، خاطرنشان کرد: منطقه آزاد انزلی مانند فرزندی است که با نام انزلی متولد شد، با نام انزلی رشد کرد و به این جایگاه رسید، تبدیل منطقه ویژه اقتصادی انزلی به منطقه آزاد انزلی تنها به خواست و پیگیری‌های مردم انزلی بوده است.


رییس شورای اسلامی شهر بندرانزلی ادامه داد: ما مخالف توسعه گیلان و کشور نیستیم اما با نگاهی که اختلافی را بین شهرستان‌ها ایجاد می‌کند، مخالفیم، مردم شهر انزلی خصوصا بازاریان سختی‌های زیادی بابت منطقه آزاد انزلی متحمل شدند و حال که منطقه آزاد انزلی به جایگاه واقعی خود رسیده و در مسیر توسعه قرار گرفته و منفعتی برای شهر و مردم انزلی دارد، نباید بگذاریم از طرف بعضی از نمایندگان استان حق مردم انزلی ضایع شود.


وی افزود: مخالف الحاق فرودگاه و بعضی نقاط به منطقه آزاد نیستیم ولی خود قانون گفته که توسعه منطقه آزاد انزلی باید به سمت شهر انزلی باشد، در حالی که منطقه آزاد انزلی از بندر و زیرساخت های شهر انزلی استفاده می کند چطور چنین اجحافی در حق مردم انزلی می شود.


«الیاس حضرتی» نماینده مردم تهران و رییس کمیسیون اقتصادی مجلس به نقل از اعتماد آنلاین معتقد است رای مثبت و قاطع به توسعه محدوده منطقه آزاد انزلی موجب توسعه این منطقه و شکل‌گیری صنایع و بخش‌های تولید، کشاورزی، گردشگری، صادرات و توسعه صادرات و فرآوری کالاها برای صادرات و رونق آنها در آینده می‌ شود.

 

«ارسلان زارع» نیز در جلسه شورای اداری استان با اشاره به اتفاقات اخبر بر سر نام منطقه آزاد انزلی با بیان اینکه افزایش وسعت منطقه آزاد ضرری برای مردم انزلی ندارد گفت: قانون مناطق آزاد به عنوان ظرفیت بسیار خوب می‌تواند در توسعه هر شهرستانی نقش‌آفرین باشد.

 

استاندار گیلان تاکید کرد: مردم استان از استفاده این قانون برای توسعه استان استقبال خواهند کرد.


تمام این مناقشه‌ها در حالی است که منطقه آزاد تجاری – صنعتی انزلی اهدافی همچون، عمران و آبادانی و ارایه خدمات عمومی، رشد و توسعه اقتصادی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی، ایجاد اشتغال سالم و مولد، تنظیم بازار کار و کالا، تشویق تولید و صادرات کالا، ورود و حضور فعال در بازارهای منطقه‌ای و جهانی، جذب فناوری‌های جدید و انتقال علم و دانش فنی به عوامل تولید داخلی همسو با توسعه علمی و فناوری جهان، تسریع در فرآیندهای تجاری، اقتصادی و فناوری را با ایجاد بستر مناسب جهت انجام آزمایشی طرح‌ها و تعمیم آن به سراسر کشور که رسالت تعامل فعال با جهان، منطبق با اسناد چشم انداز بیست ساله کشور است را دنبال می‌کند.


این منطقه در نزدیک‌ترین فاصله با تهران قرار دارد و این به معنی نزدیکی با بازارهای مصرف و مراکز صنعتی پرجمعیت است، الحاق فرودگاه بین‌المللی رشت که مجهز به تحهیزات کامل ناوبری است نیز دسترسی بازارهای مصرف را سهل و آسان کرده و از اتلاف سرمایه جلوگیری می کند.


می‌توان گفت منطقه آزاد موقعیت ویژه‌ای در زمینه ارتباط با کشورهای حاشیه خزر دارد و یکی از راه‌های مناسب انتقال کالا به بازارهای مصرف کشورهای CIS به‌شمار می‌رود. همجواری با بنادر آستراخان و لاگان در روسیه، کراسنودسک در ترکمنستان، اکتائو در قزاقستان و باکو در آذربایجان و از سوی دیگر قرار گرفتن در مسیر کریدور بین المللی شمال – جنوب معروف به نستراک که بندر هلسینکی در شمال اروپا را از طریق روسیه به بنادر شمال و جنوب دریای خزر، بنادر خلیج فارس و سپس به کشورهای جنوب و شرق آسیا متصل می کند، اقتصاد گیلان را متحول خواهد کرد.  


گرچه منطقه آزاد انزلی از نظر وسعت یکی از کوچک‌ترین مناطق آزاد کشور است اما کارشناسان یکی از مزیت‌های تصویب این لایحه را استفاده شرکت‌ها از امتیاز مناطق آزاد می‌دانند که سرمایه‌گذاری را راحت‌تر کرده و کمک‌های بخش مالیاتی را بهبود می‌بخشد و قرار گرفتن فرودگاه در دل منطقه آزاد نیز حمل بار، ارتباطات هوایی، جابجایی کالا و خدمات را مناسب‌تر و ارزان‌تر می‌کند.


همچنین شهر بندری انزلی که در محدوده منطقه آزاد قرار دارد و دارای امکانات، تجهیزات و تاسیسات پیشرفته تخلیه و بارگیری و انبارداری است، می‌تواند همراه با بندر کاسپین که به عنوان یک بندر نسل سوم مطرح است، نیاز بازرگانان را فراهم آورد.


با افزایش وسعت، منطقه آزاد به آزاد راه و راه آهن قزوین – رشت – انزلی متصل شده و با اتصال به شبکه ریلی سراسری راه‌های ورودی و خروجی گسترش یافته و توان حمل و نقل و ترانزیت منطقه به چندین برابر خواهد شد.


راه‌اندازی واحدهای بین‌الملل دانشگاه‌ها و علوم پزشکی گیلان و سایر موسسات آموزش عالی و پژوهشی نیز از دیگر مزایای تصویب این لایحه به‌شمار می‌رود که با تسهیل این روند راه را برای استقرار پارک‌های علم و فناوری در منطقه فراهم می‌کند و ارتباطات علمی با مراکز آموزشی و تحقیقاتی اقصی نقاط جهان را گسترش می‌دهد.


با وجود موافقت‌ها و مخالفت‌هایی که بر این لایجه وجود دارد، مردم گیلان از هرگونه قدمی که بتواند اقتصاد این استان را اندک تکانی دهد، استقبال کرده و امید به تحولی شگرف در این زمینه دارند.

کد خبر 930809

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha