«بی بصیرتی» عامل شهادت امام علی(ع)/ کلام امام علی(ع) غریب نماند

خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ امروز 21 رمضان است روزی که جهان در تاریکی فرو می رود و یار و یاور یتیمان و مظلومان جهان در این روز چشم از جهان می بندد و به سوی معبودش می شتابد و جهان را در تاریکی تنها می گذارد. در این روز همه مسلمانان پدر مهربان خود علی (علیه السلام) را از دست می دهند و یتیم شدن چه درد بزرگی است که درمان ندارد.

در روز شهادت بزرگ مردی همچون علی (علیه السلام) زمین می لرزد و قصه ای از غصّه تلخ حادثه را بر زبان دارد. مردی نشسته است اکنون، بر بستری از خون! مردی که وقتی خدا می خواست اندکی در زمین تجلّی کند، او را آفرید و به آسمانیان داد؛ حضرت علی (علیه السلام) مردی بود که از ردایش، عطر ایمان می بارید و نگاهش تصویر درشت عدالت بود، عشق با او حمایت می شد و صلابت از او نام می گرفت.

شخصیت زیبا و اعجاب انگیز علی (علیه السلام)

امام علی (علیه السلام) در روز جمعه سیزدهم ماه رجب، سی سال پس از عام الفیل در خانه خدا، کعبه به دنیا آمد، پدرش ابوطالب عموی پیامبر اکرم (ص)و مادرش فاطمه بنت اسد بود و امام علی (علیه السلام) از کودکی در دامان پیامبر اسلام (ص) رشد کرد و ۱۰ ساله بود که به ایشان ایمان آورد و او بعد از بعثت پیامبر اکرم(ص)، ۱۳ سال با آن حضرت در مکه و پس از جریان هجرت، ده سال با آن بزرگ وار در مدینه بود و ایشان بعد از رحلت پیامبر گرامی اسلام(ص) سی سال زندگی کردند.

امام علی (علیه السلام) سرانجام در سال چهلم هجری که مطابق با سال 661 میلادی بود، در 63 سالگی به وسیله یکی از خوارج به نام «عَبدُالرحمنِ بنِ مُلْجَم» با شمشیری زهرآگین در حال نماز مجروح شد و دو روز بعد در اثر همان زخم روح مقدسش به آسمان ها پر کشید.

بعد از رسول خدا (ص) هیچ کس در فضایل و مناقب در پایه امام علی (علیه السلام) نیست و علاوه بر احادیث متعددی از پیامبر(ص) که فضائل آن حضرت را بیان می کند، آیاتی از قرآن نیز در شأن ایشان نازل شده است و رسول خدا (ص) فرمودند: «ان علیا منی و انا منه و هو ولی کل مؤمن بعدی؛ علی از من و من هم از او هستم و او ولی هر مؤمنی است».

به نحو اعجاب برانگیزی تمام صفات عالی و ممتاز انسانی را می توانیم در وجود مبارک امام علی (علیه السلام) مشاهده کنیم و این موضوع از سخنان و نوشته های گران سنگ علی (علیه السلام) در نهج البلاغه و دیگر کتب اسلامی نیز کاملاً روشن است چرا که سخن نشان دهنده شخصیت گوینده آن است.

شخصیت علی (علیه السلام) آمیزه ای از والاترین رتبه از عدالت، عشق و محبّت به خدا و مردم، صبر و حلم، مروّت، جنگ آوری و سلحشوری، علم سرشار، مدیریت و ده ها صفات دیگر است که این ترکیب شخصیتی، بسیار فراتر از ظرفیت انسان های معمولی است.

امام علی (علیه السلام) امام معصوم و انسان کاملی بود که تمام رفتار و سخنان و تأییدات او برای ما حجّت و اعتبار دارد او قرآن ناطق و امام مبینی است که هیچ کس قدرش را نداست تا زمانی که در مسجد و محراب به خون غلتید، او به هنگام خشم بر دشمنان خدا قاطع ولی در مقابل کودک یتیم آن قدر متواضع و مهربان بود که در برابر طفل یتیم روی خاک می نشست، دست مرحمت بر سر او گذاشته و آه می‏ کشید و می‏ فرمود:«بر هیچ چیزی مثل کودکان یتیم آه نکشیده ام».

یکی از ویژگی‌های امام علی (علیه السلام)، نداشتن سازش با مخالفان حق و عدل و برخورداری از قاطعیت انقلابی در راه انجام وظیفه بود و خود آن حضرت(علیه السلام) می‌فرمایند: «به جان خودم سوگند، در نبرد با کسی که مخالفت حق کند و راه گمراهی پیش گیرد، نه مداهنه و سازش می‌کنم نه سستی».

از دیگر سیاست‌های راهبردی امام علی(علیه السلام) در سبک زندگی ایشان عدالت‌خواهی و عدالت‌محوری است و همین عنصر نیر بسیاری افراد را از وی و حکومتش دور کرد چرا که اجرای عدالت در حق خود و خویشان را بسیار سخت و دشوار می دانستند و این در حالی است که آموزه‌های اسلامی تاکید دارد که عدالت را حتی در حق دشمنان چنان اجرا کنید که به وی ظلمی روا نشود و به خاطر خویشان و دوستی با افراد از عدالت عدول نکنید؛ سیاست‌های عدالتی امیرمومنان(علیه السلام) بر بی‌تقوایان سخت می‌آمد و از نظر قرآن عدالت نزدیک‌ترین حالت به تقوای الهی است.

علی (علیه السلام) در کلام مقام معظم رهبری و امام راحل

امام خمینی(ره) به حکومت حضرت امیر(ع) به عنوان حکومت سرمشق نگاه می کند و از اینکه دشمنان و بدخواهان با مانع تراشی و ایجاد مشکل نگذاشتند حضرت امیر (ع) عمر خود را صرف چهره اصلی حکومت داری کند و دوام یابد به شدت ابراز تأسف می کند، اما به نظر می رسد با وجود اندک و پرمشغله بودن دوران حکومت حضرت امیر (ع) امام خمینی (ره) بخش های اصلی مربوط به حکومت را از مشی آن بزرگوار کسب کردند و در انجام یافته های شان، کمترین اهمالی نداشتند و در حد امکان، به بهترین وجه آن را عملی ساختند که در رأس آن، تأسیس نظام جمهوری اسلامی در ایران و الهام بخشی به سایر مسلمانان است. ایشان حسرت و تأسف شان درباه کمبود مجال حضرت امیر (ع) و گرفتاری های شان را این چنین ابراز می کند:« آن چیزی که موجب تأسف است، این است که مجال پیدا نکرد حضرت امیر- سلام الله علیه- نگذاشتند مجال پیدا بکند، که آن حکومتی که حکومت الله است در دنیا به آن نحوی که می خواست، خود حضرت امیر- سلام الله علیه- می خواست پیاده کند تا دنیا بفهمد که اسلام چی آورده است و چه شخصیت هایی دارد. در آن وقت که حکومت دست ایشان نبود، که مجال نبود، آن وقت هم که حکومت دست ایشان آمد، باز مجال ندادند؛ سه تا جنگ بزرگ در زمان ایشان  افروختند و مجال اینکه یک حکومتی که دلخواه او هست برقرار کند نشد.»

مقام معظم رهبری در خصوص امام علی (علیه السلام) فرمودند: «امیرالمومنین علی (علیه السلام) از لحظه‌ای که این مسئولیت خلافت را قبول کردند تا لحظه‌ای که فرق مبارکشان در محراب عبادت شکافته شد، یک روز و یک ساعت از مطالبه‌ی آن حق و حقیقتی که اسلام به خاطر او بنا شده بود، دست برنداشتند؛ نه رودربایستی، نه مجامله، نه ملاحظه، نه ترس، نه ضعف، مانع او نشد؛ انبیاء برای اجرای عدالت و برای نزدیک کردن مردم به خدا و برای اجرای مقررات الهی در بین مردم آمده‌اند و امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) رسالتش در وصایت پیغمبر و خلافت اسلامی همین است و یک لحظه از این راه عقب‌نشینی نکردند و رفقای قدیمی از او بریدند؛ متوقعان بهشان برخورد از او جدا شدند؛ علیه او جنگ های براندازی راه افتاد و کسانی که تا دیروز او را ستایش می کردند، عدالت او را که دیدند، تبدیل به دشمن خونیی او شدند لکن ملامت ملامتگران ذره‌ای در امیرالمؤمنین اثر نگذاشت و ایشان راه را محکم ادامه داد و بعد هم در همین راه به شهادت رسید و شخصیت امیرالمؤمنین و ظواهری که ما می‌بینیم، این است و ببینید چقدر شگفت‌آور است! چقدر این تابلو پُر از ظرافت و پُر از زیبائی و شگفتی است».

در آستانه فرارسیدن سالروز شهادت حضرت علی (علیه السلام) تصمیم گرفتیم تا به سراغ یکی از کارشناسان مذهبی برویم تا بتوانیم اطلاعاتی را در خصوص جایگاه و فضائل و شخصیت والای حضرت علی (علیه السلام) به دست آوریم. حجت الاسلام «علیرضا نخعی پور» معاون فرهنگی حوزه علمیه خراسان جنوبی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان اظهار داشت: شهید مطهری نگاه عمیقی به امام علی(علیه السلام) دارد و کتاب جاذبه و دافعه ایشان بهترین کتاب برای آشنا شدن با امام علی(علیه السلام) است.

معاون فرهنگی حوزه علمیه خراسان جنوبی در ادامه بیان کرد: شهید مطهری فرمودند که برخی از انسان ها فقط جاذبه دارند و بدون هیچ اصولی با همه مردم ارتباط برقرار می کنند و برخی افراد نیز تنها دافعه دارند و دیگران را از خود دور می کنند و برخی افراد هم جاذبه و هم دافعه دارند و انسان متعالی کسی که میزان دافعه و جاذبه آن یکسان باشد و حضرت علی(علیه السلام) از این نوع افراد هستند.

وی با بیان اینکه جاذبه و دافعه امام علی (علیه السلام) به مکان و زمان خاصی محدود نمی شود، افزود: در زمان ما هم به جز مسلمانان افرادی هم هستند که مجذوب امام علی (علیه السلام) شده اند و اکنون بعد از 1400 سال افرادی وجود دارند که زندگی خود را فدای ایشان می کنند البته امام علی(علیه السلام) در این دوران دشمنانی دارند که برای از بین بردن نام ایشان از هیچ کاری دریغ نمی کنند به طوری که اگر دستشان برسد نجف را هم با خاک یکسان می کنند.

حجت الاسلام نخعی پور با اشاره به اینکه شخصیت حضرت علی(علیه السلام) روح بزرگ و متعالی داشته که توانسته است بعد از 1400 سال در دل ها نفوذ کند، ادامه داد: امام علی(علیه السلام) افرادی را جذب می کنند که انسانیت و اخلاق را قبول داشته باشند و افرادی از ایشان دفع می شوند که اهل خون ریزی و بی عدالتی هستند.

1- چرا برخی افراد بعد از وفات پیامبر گرامی اسلام(ص) ولایت امام علی(علیه السلام) را نپذیرفتند؟

عوامل متعددی باعث شد که برخی افراد به امام علی (علیه السلام) اقتدا نکنند و روحیه قبیله گرایی و تعصبی عرب از مهم ترین دلایل بود و امام علی (علیه السلام) چون نمی خواستند اختلاف در بین مسلمانان شکل بگیرد سکوت اختیار کردند و افرادی که کینه از امام علی(علیه السلام) داشتند با ایشان راه نیامدند.

2-تبعیت و پیروی نکردن از امام علی(علیه السلام) بعد از وفات پیامبر گرامی اسلام(ص) چه تاثیری بر روی سرنوشت مسلمانان داشته است؟

مشکلات امروز جهان اسلامی ناشی از همان پیروی و اطاعت نکردن از حضرت علی(علیه السلام) است. متاسفانه بعد از وفات پیامبر گرامی اسلام(ص) مسیر اسلام که مسیر خداخواهی بود به مسیر خودخواهی تبدیل شد و علت آن اطاعت نکردن و نپذیرفتن ولایت امام علی (علیه السلام) است.

بعد از ولایت ناپذیری برخی افراد قدرت اسلام تضعیف شد. زمانی مسلمانان قدرتمند هستند که حرف خدا را بزنند و اگر حرف خدا را بزنیم قطعا خدا کمکمان خواهد کرد و اگر نماز بخوانیم اما حرف خدا را نزنیم قطعا انشقاق و اختلاف بین مسلمانان ایجاد می شود.

3- آیا بی بصیرتی در به شهادت رسیدن امام علی (علیه السلام) نقش داشته است؟

امام علی(علیه السلام) توسط فردی به ظاهر مسلمان به شهادت رسیدند و این موضوع نشان دهنده انحراف عمیق فکری است یعنی وقتی که مسیر اسلام منحرف می شود اسلام را اسلام شناسان تبيين نمی کنند.

ر این راستا مردم نیز با تعصب و کورکورانه و با بی بصیرتی پشت امام خود را خالی می کنند و به صحنه نمی آیند و سبب به شهادت رسیدن شخصیتی هم چون حضرت علی(علیه السلام) در محراب می شوند.

4-امروز وظیفه ما برای زنده نگه داشتن تفکر و سیره حضرت علی(علیه السلام) چیست؟

ما باید به سیره امام علی(علیه السلام) رجوع کنیم و به احیا کردن نهج البلاغه بپردازیم و آموزش و پرورش و حوزه های علمیه موظف هستند که این کتاب با ارزش را احیا کنند و به آموزش آن توجه داشته باشند. کلام امام علی (علیه السلام) نباید غریب شود، زندگی امام علی (علیه السلام) را باید بررسی کنیم و گفتار و رفتار و کردار ایشان را الگوی زندگی خود قرار دهیم.

5-برخی افراد چرا از امام علی(علیه السلام) پیروی نمی کنند با وجود اینکه می دانند ایشان بهترین و الگو و شخصیت هستند؟

هوا و هوس باعث می شود که افراد از عقل خود پیروی نکنند، برخی افراد امام علی(علیه السلام) را می شناسند اما از ایشان به خاطر هوا و هوس پیروی نمی کنند چرا که با عدالت کنار نمی آیند و به دنبال تجملات می روند.

6- آیا می توان گفت که مقام معظم رهبری علی زمان ما امروز تنها هستند؟

امروز در عرصه های مختلف می بینیم که مردم به مقام معظم رهبری لبیک می گویند و به میدان می آیند و شهید سلیمانی و شهید حججی نمونه بارز جان بر کفان مقام معظم رهبری هستند.

اما متاسفانه در بین مسئولان افرادی هستند که به خاطر بی بصیرتی سخنان مقام معظم رهبری را درک نمی کنند و یا با خودخواهی های خود به پیروی نکردن از فرامین ایشان می پردازند و همه مسئولان باید به دنبال اجرای سخنان مقام معظم رهبری باشند تا حرف ایشان روی زمین نماند. 

مردم با وجود همه مشکلات در جامعه پای مقام معظم رهبری ایستاده اند، اگر مردم نبودند این انقلاب تاکنون نابود می شد و متاسفانه برخی از مسئولان در خصوص اجرای فرامین مقام معظم رهبری ضعف نشان می دهند و دولت باید بیشتر از این در زمینه اجرای فرامین مقام معظم رهبری پای کار بیاید.