به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، جايگاه مسجد در صدر اسلام، يك جايگاه ارزشي بسيار متعالي بوده و شايد اولين نهادي كه در اسلام تأسيس گرديد، مسجد بوده است. در اهمیت جایگاه مسجد همین بس که پيامبر گرامی اسلام(ص) در بدو ورود به مدينه اولين اقدام اساسي كه انجام دادند ساخت مسجد بوده است.
به مناسبت بعثت نبی مکرم اسلام(ص) و به منظور بررسی کارکرد مساجد در عصر نبوی و وظایف امروز ما در بهره گیری از ظرفیت خانه های خدا با الگوبرداری از سیره و روش آن حضرت گفتگویی با حجت الاسلام «سید مهدی واعظ موسوی»، استاد حوزه و دانشگاه ترتیب داده ایم که در ادامه مشروح آن را می خوانید:
مسجد در عصر نبوی جایگاهی برای رسیدگی به همه امور مسلمانان محسوب می شد، برخی از کارکردهای این پایگاه اثرگذار دینی در دوران نبی مکرم اسلام(ص) را بفرمایید؟
مسجد در فرهنگ اسلامی دارای کارکرد چندگانه است و در صدر اسلام جایگاهی برای رسیدگی به همه شئونات جامعه اسلامی محسوب می شد.پیامبر اکرم (ص) وقتی وارد مدینه شدند، اولین سنگ بنایشان ساخت مسجد قبا بود. به طوری که زمینی را که شتر رسول خدا(ص) در آن زانو زده بود، آن را به ده دینار خریدند و به ساخت مسجد اقدام کردند، زیرا که این موضوع برای پیامبراکرم(ص) ضرورت داشت که پیش از هر کاری برای مسلمانان یک مرکز عمومی به نام مسجد احداث کنند.
نبی مکرم اسلام(ص) دارالحکومه و یا قصر حکومتی نداشتند و از مسجد برای اداره جامعه اسلامی استفاده می کردند. کارهای آموزشی، تربیتی، سیاسی، قضایی و اجتماعی جامعه اسلامی در عصر نبوی از پایگاه مسجد دنبال می شد و فرمان جنگ، عزل و نصب ها، نامه نگاری ها به سران کشورهای دنیا هم از مسجد صورت می گرفت.
تمام تلاش پیامبر(ص) بر این اساس بود که مسجد کارکردهای فراگیر و متنوعی داشته باشد و تنها پایگاهی برای عبادت قرار نگیرد، ایشان از ظرفیت مساجد در رسیدگی به امور فقرا و نیازمندان، تبادل و تجارب آرا میان مسلمانان و برپایی مراسم ازدواج بهره می بردند.این رویکرد حضرت موجب شده بود که مسجد مامن و ملجاء مستضعفان باشد.
از طرفی رسول اکرم (ص) مسلمانان را به مسجد فرا می خواندند و آنها را تشویق به آمد و رفت به مسجد و ساخت مساجد دیگر می کردند.
در عصر کنونی بهترین راهکار برای ارتقای جذابیت مساجد و اینکه مردم خانه های خدا را همانند زمان پیامبر اکرم(ص) ملجا و مامن رسیدگی به مشکلاتشان بدانند چیست؟
باید راهکارها و عوامل جاذبه مندی مساجد فراهم شود، تا شاهد آن باشیم که مردم، خانه های خدا را مامن و مرکز حل مشکلاتشان بدانند. به نظرم ضرورت دارد که توسط برنامه ریزان و کارگزاران مساجد در برنامه های کمی و کیفی مساجد تحول ایجاد شود.
ارتقای کمی برنامه های مسجد به این معنا نیست که هر برنامه فرهنگی در مسجد اجرا شود، بلکه با رعایت قداست مسجد باید برای ارتقای کمی برنامه های آن تلاش کرد.امروز با توجه به گسترش شبهات دینی توسط دشمنان در میان جوانان ضرورت دارد که پاسخگوی به سوالات آنها در این زمینه،ارتقای آموزه های دینی، توسعه و ترویج معارف ائمه اطهار(ع) و بصیرت بخشی به جوانان محورهای فعالیتی مساجد قرار گیرد.
اشاره فرمودید رسول گرامی اسلام(ص) از ظرفیت مساجد برای خدمت رسانی به نیازمندان وکمک به ضعفا و بیماران بهره برداری می کردند، امروز با توجه به شیوع ویروس کرونا چگونه می توان از ظرفیت مساجد برای کمک به بیماران بهره برداری کرد؟
پیامبرگرامی اسلام(ص) از پایگاه مسجد برای خدمت رسانی به نیازمندان و مستضعفان جامعه بهره می بردند.بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز مساجد در مقاطع و بحران های مختلف همچون پشتیبانی از جبهه ها، سیل و زلزله ودیگر حوادث یاری رسان مردم بود است.معتقدم در شرایط فعلی نیز مساجد باید در متن زندگی مردم حضور داشته باشد.
در حال حاضر با شیوع ویروس کرونا یکی از محورهای فعالیتی مساجد باید تست سلامت افراد، فراهم کردن مرکز قرنطینه در جوار مسجد برای افراد بیمار باشد. از طرفی فعالین مسجدی می توانند با تهیه،تولید و توزیع اقلام ضدعفونی کننده به نیازمندان و کسانی که نمی توانند این امکانات را تهیه کنند، به آنها کمک کنند.
یکی از عوامل شیوع ویروس کرونا اجتماعات مردمی است، به همین جهت بنابر توصیه ستاد ملی مبارزه با کرونا و برای کاهش اجتماعات، برنامه های امامزادگان واجب التعظیم و مساجد تا اطلاع ثانوی تعطیل شد؟ توصیه شما در شرایط بوجود آمده برای مومنینی که همواره در مراسمات و برنامه های مذهبی و نیز نمازهای جماعات مساجد حضور داشتند، چیست؟
همان گونه که اشاره شد، یکی ازمهم ترین عوامل در شیوع ویروس کرونا اجتماعات و حضور مردم در مراکز مختلف عبادی، مذهبی و اماکن عمومی است. اگر اجتماع در برنامه های مذهبی هیئات و مساجد که اسلام به آن تاکید دارد، زیان آور تلقی شود، برپایی آنها باید لغو شود.
طبق گفته متخصصان و کارشناسان ویروس کرونا سرعت انتقال بالایی دارد، بنابراین دراین شرایط به گفته مسئولین ستاد ملی مبارزه با کرونا پناه بردن به خانه توصیه شده و خانه، بهترین مکان برای دوری از این بیماری است.مقام معظم رهبری و مراجع عظام تقلید نیز در این شرایط اطاعت از فرامین این ستاد را واجب دانسته اند.
ائمه جماعات در امید بخشی و آموزش مردم برای پیشگیری از این ویروس منحوس چگونه می توانند نقششان را ایفا کنند؟
با توجه به اینکه در این شرایط در مساجد تا اطلاع ثانوی تعطیل است، کارگزاران و ائمه جماعات مساجد می توانند با استفاده از ظرفیت فضای مجازی و شبکه های اجتماعی و سامانه پیامکی در امیدبخشی و ارتقای سطح اطلاعات مردم و توجه به توصیه های مسئولین تلاش کنند.
این شرایط برای مدت کوتاهی در کشورما حاکم خواهد بود و قرار نیست در مساجد و مکان های مقدس برای همیشه بر روی مردم بسته شود، بلکه بعد از مهار ویروس کرونا با همکاری مردم شرایط به حالت عادی باز خواهد گشت و دوباره شاهد رونق مکان های مقدس و مساجد خواهیم بود.
نظر شما