خبرگزاری شبستان- گرگان؛ احتیاج بشر همواره به دعا و راز و نیاز با خالق و مسبب الاسباب عالم یک نیاز واقعی و همیشگی است اما عدم توجه به این نیاز باعث شده است که انسان برخی از راه ها را اشتباه انتخاب کند و از بعضی از بحران ها و ابتلائات که برای او به وجود می آید نمی تواند با مدیریت صحیح و به دور از اضطراب خودش را برهاند. برهمین اساس بررسی نیاز انسان به دعا از منظر عقل و دین می تواند بسیاری از دریچه های نگشوده را به روی ما بگشاید و ما را با این گوهر مغفول آشنا کند:
۱- فقر ذاتی و ضعف جسمی انسان
انسان هایی که به این نکته علمی پی نبرند که: انسان موجودی ضعیف و محتاج است و بدون اراده و مشیت الهی نمی تواند به جلو پیش رود. یقیناً دچار غرور و خودشیفتگی عمیق خواهند شد و این غرور سرنوشت آنها را در سراشیبی سقوط قرار خواهد داد و سرکشی و طغیان پیشه آنها می شود.
همانطور که قرآن کریم می فرمایند: (إِنَّ الاْءِنسَانَ لَیطْغَی أَن رَآهُ اسْتَغْنَی) علق آیه 7 و 8
در نتیجه دعا می تواند توحید افعالی را به انسان بیاموزد و می تواند به ما آموزش دهد که خداوند همه جا حاضر و ناظر بر افعال ماست (وَهُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ مَا كُنْتُمْ) سوره حدید آیه 4
نیازمندی و فقر انسان بی حد و حصر است بطوری که گاهی از دفع پشه و مگسی ناتوان می شود و در برابر انواع بیماری ها، تصادفات، مرگ و میرها و اضطراب ها ناتوان است.
خداوند می فرماید:( يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ ۖ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ) سوره فاطر آیه 15
۲- دعا از مصادیق یاد خداست
یقیناً مصائب، سختی ها و ابتلائات در زندگی دنیوی بی اندازه و بی شمار است و هیچ کس نمی تواند خودش را از دایره این مشکلات بیرون قرار دهد بنابراین آنچه که مهم است این است که انسان راه آرامش را به دست آورد و بر این همه مصائب که خصوصیت زندگی دنیوی است فائق آید نسخه ای را که قرآن به ما آموزش می دهد که بر این همه مصائب پیروز شویم و قلبی مطمئن و آرام داشته باشیم، یاد خدا و ذکر خداوند است أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ (سوره رعد آیه 28) این آرامش با تکامل روح قرین است و آرامش کاذب و موقت نیست، جنس این نوع آرامش با خیالات شاعرانه و تصورات موهوم فرق دارد زندگی پراست از طوفان حوادث، دلهره و اضطراب و تنها با دعا و نیایش با پروردگار آرام بخش روح و روان است. انسانی که با دعا و مناجات سر و کار دارد هرگز یاس و نا امیدی بر اوغلبه پیدا نمی کند.
۳- حفظ دستاوردهای مادی و معنوی
انسان در زندگی پر فراز و نشیب خود با عنایت خداوند و خواست او صاحب موقعیت ، آبرو ، سلامت ، ثروت و قدرت و معنویت می شود لذا باید پیوسته دعا کند و از خداوند بابت این همه نعمت ها شکرگذار باشد تا از او سلب نعمت نشود و معیشت او تنگ نگردد خداوند در قرآن می فرماید:( وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَى)(سوره طه آیه 124)
فقط کافی است دو نعمت حیاتی که انسان هیچ وقت از ارزش آن تا وقتی که هست باخبر نیست ، از انسان سلب شود یعنی: امنیت و سلامت، آن وقت است که شریان حیات انسان قطع می شود و زندگی بر او تیره و تار می شود آن وقت حاضر است تمام ثروت خود را بدهد تا این دو نعمت بزرگ به او بازگردد پس همواره باید دست به دعا برداشت و از خالق هستی و پروردگار عالم خاضعانه احتیاجات خود را درخواست کرد. قرآن کریم کسانی که فقط در مواقع بدبختی دست به دعا بر می دارند را توبیخ می کند:
وَإِذَا مَسَّ الْإِنْسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنْبِهِ أَوْ قَاعِدًا أَوْ قَائِمًا (سوره یونس آیه 12)
۴- دفع زیان های احتمالی و حوادث غیر مترقبه
حوادث دنیوی پیوسته بوجود می آید و انسانها در معرض آن قرار دارند، حوادثی نظیر، تصادفات، تصادمات، بلایای طبیعی (سیل، زلزله، طوفان) امراض مسری و غیره ...
در احادیثی که از ائمه اطهار (ع) دین وارد شده است بر ما آموزش می دهد که این بلاها را به وسیله دعا دفع کنید:
اِدفَعوا أمواجَ البَلاءِ عَنكُم بِالدُّعاءِ قَبلَ وُرودِ البَلاءِ (بحارالانوار، ج10، ص99)
۵- دعا برای جلب عنایت و رحمت الهی
قرآن کریم می فرماید: اگر دعا و تضرع شما نبود خداوند هیچ عنایتی به شما نداشت:
قُلْ مَا يَعْبَأُ بِكُمْ رَبِّي لَوْلَا دُعَاؤُكُمْ (سوره فرقان آیه 18)
انسان بدون عنایت خداوند نمی تواند مسیر تکامل خود را طی کند و باید همواره ایمان داشته باشد که عنایت حق تعالی است که می تواند سختی ها را آسان و مشکلات را رفع و بلاها را دفع کند.
اگر تیغ عالم بجنبد زجای
نبرّد رگی گر نخواهد خدای
نظر شما