به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، در روزهای اخیر، نگرانی از همه‌گیری کرونا مانند ابری تیره بر تمام زمین سایه‌گستر شده است. اخبار مربوط به بیماری و آمار اعلامی از میزان ابتلا و مرگ و میر انسان‌ها، استرس فراوانی را در همه ایجاد کرده و سلامت روان افراد جامعه را به مخاطره افکنده است. دربارهٔ این موضوع بسیار مهم و راه‌های رویارویی با استرس ناشی از آن، با «علیرضا محمدی»، روانشناس و مدرس مهارت‌های زندگی به گفت‌وگو نشسته ایم که در زیر می آید:
این روزها مردم به دلیل ترس از بیماری کرونا، بسیار پی‌گیر اخبار آن هستند، این امر چه تأثیری بر سلامت روان شان می‌گذارد؟
همین ابتدا لازم است بگویم استرس و نگرانی ناشی از شیوع کرونا، مثبت و مفید و کاملاً طبیعی است و اگر کسی این احساس را به رسمیت نشناسد، خود و سایر افراد را در معرض خطری جدی قرار داده است. آن‌چه مثبت و مفید نیست، غرق شدن در استرس و نگرانی است؛ زیرا سیستم ایمنی بدن را مختل و ابتلا به هر بیماری -از جمله کرونا- را سهل و ممکن می‌سازد، پیگیری مداوم اخبار از جمله کارهایی است که همواره و به ویژه در شرایط فعلی، به عنوان عامل افزایندۀ استرس از آن یاد می‌شود و سپردن کنترل ذهن و اعمال خود به اخبار و دریافت و بازنشر آنها، تنها ما و دیگر افراد جامعه را آسیب‌پذیرتر می‌کند.
یعنی در این شرایط نباید بطور مداوم به اخبار در رسانه ها و شبکه های اجتماعی توجه کرد؟
شاید بهتر باشد اخبار، پیام‌ها و توصیه‌های رسانه‌ها و شبکه‌های مختلف واقعی یا مجازی را فقط در حکم زنگ خطر بدانیم و در قبال آنها، آگاهانه و نقادانه رفتار کنیم و به جای پرداختن تمام‌وقت به خبرهای نگران‌کننده و پیگیری مستمر و انتشار آنها، فقط و فقط به انجام آن‌چه ضروری است، بپردازیم.
گفتید که استرس، مثبت و مفید و طبیعی است، این دیدگاه چه فایده‌ای دارد؟
آگاهی و پاسخ به هر نیاز و تغییر و چالشی، به برکت وجود استرس است، این استرس است که به ما انگیزۀ لازم را برای کوشش و از عهدۀ آنها برآمدن می‌دهد! پس اساساً استرس مثبت و مفید است؛ مگر هنگامی که ادامه و استمرار داشته باشد و به صورت نگرانی و اضطراب تجربه شود. در این مواقع، احساس دیگری نیز ادراک می‌شود که از آن با عنوان آسیب‌پذیر بودن نام می‌بریم. این احساس، نه تنها همزاد احساس‌های ناخوشایندی چون استرس‌ها، اضطراب‌ها و ترس‌های ما؛ که خاستگاه احساسات دلخواهی نظیر شادی، عشق و تعلق -و البته، منشأ خلاقیت‌های ما- نیز هست. کسانی که سعی می‌کنند آسیب‌پذیر بودن، استرس‌ها، اضطرابات و ترس‌های خود را انکار یا سرکوب کنند، امکان تجربۀ کامل عناوین خوشایند و مطلوب بعدی را نیز از دست می‌دهند.
من نمی‌گویم مُدام باید در استرس‌های شدید بود یا لازم است همواره مضطرب و نگران و هراسان باشیم چرا که نگرانی و اضطراب زیاد، می‌تواند مشکلات و مسائلی جدی در روان و جسم ما ایجاد کند؛ بلکه می‌گویم ضروری‌ترین کار ما به خصوص در اوضاع فعلی، پذیرش نگرانی‌هایمان به طور کامل و واقع‌بینانه و باور به این نکتۀ اساسی است که ما انسان‌ها، موجوداتی آسیب‌پذیر -و بویژه در شرایطی مثل این روزها، آسیب‌پذیرتر و بی‌دفاع‌تر- هستیم و صد البته و به همان اندازه، نیازمند تجربۀ شادی، عشق، تعلق و خلاقیت.
پس در مقابل این همه استرس چه باید کرد؟
پیش از هر چیز، اساسی‌ترین و مؤثرترین راهکار مقابله با استرس ناشی از شیوع بیماری کرونا، شناخت و رعایت دقیق اصول پیشگیری از ابتلا به بیماری و انتقال آن است که خوشبختانه به انحاء مختلف به اطلاع مردم رسیده است و می‌رسد،پس از این مورد، "پرهیز خبری" را پیشنهاد می‌کنم.
پرهیز خبری یعنی چه؟
پرهیز خبری به معنای بی‌توجهی یا بی‌تفاوتی نسبت به اخبار جهان پیرامون نیست؛ بلکه به معنای محدود کردن منابع خبری به یک یا دو منبع موثق و کاهش زمان پیگیری، شنیدن و خواندن اخبار به ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در روز- و صد البته، تعهد به این زمان‌بندی و زمان‌مندی است.
در این شرایط نیایش و راز و نیاز، آرام‌سازی و مراقبه، بها دادن و تمرکز بر احساسات مثبت (هر چند اندک و کوتاه) و هم‌چنین، دریافتن شادی‌ها و لذت‌های کوچک زندگی -مانند نوشیدن یک فنجان چای- نیز بسیار بسیار در مقابله با استرس در این شرایط به ما کمک می‌کنند، به جز موارد یاد شده، بازنگری در سبک زندگی، ضرورت بعدی است. بهره‌گیری از گروه‌هاي حمايتي مانند اعضاي خانواده، نزدیکان و دوستان برای سهیم شدن اوقات خوش و ناخوش با آنها -ولو از راه دور- بسیار در مواجهه با استرس مؤثر است؛ چون این گروه‌ها مي‌توانند به لحاظ عاطفي و هيجاني از ما حمايت کنند. البته داشتن زمان‌هاي تنهايي فردی -یعنی اوقاتی که فقط به خودمان اختصاص دارد- نیز بسیار با اهمیت است و نباید فراموش شود.
ادامه دارد
نظر شما