به گزارش خبرگزاری شبستان از رشت، ۱۶ بهمن سالروز درگذشت مردی است که برآمده از جنگل بود و نخستین اثر را درباره تاریخ جنبش جنگل نوشت.
«ابراهیم فخرایی» در سال ۱۳۱۷ هجری قمری در یک خانواده بازرگان رشتی به دنیا آمد، پدرش «حاجی رضا» از رجال نیکنام رشت بود که ضمن رسیدگی به امور تجارتی، به اختلافات مردم هم رسیدگی می‌کرد. وی تحصیلات خود را در مکتب محلی آغاز کرد و در سن پنج سالگی تحصیلات مدرن را در مدارس ابتدایی «مجیدیه» و «اتفاق» و مدرسه راهنمایی «شمس» پی گرفت.
در ۱۶سالگی پس از تکمیل کلاس هشتم، برای ادامه تحصیل به کالج «پتریرکله» بیروت رفت اما گسترش جنگ جهانی اول او را مجبور کرد پس از ۱۷ماه به ایران بازگردد، بنابراین تحصیلاتش را در مدارس «سیروس» و «دارالفنون» و کلاس طب آزاد را که دکترهای معروف آن زمان در آن تدریس می‌کردند، دنبال کرد و مدرک کلاس دهم را گرفت.
فخرایی پس از آشنایی با میرزا کوچک خان جنگلی، تحت تاثیر اندیشه‌های آزادیخواهانه و استقلال طلبانه او قرار گرفت و به نهضت جنگل پیوست و تا پایان نهضت در آن باقی ماند.
وی به توصیه میرزا کوچک جنگلی در نقاطی مانند صومعه‌سرا، ماسوله، کسما، فومن و شفت مدرسه تاسیس کرد و در سوادآموزی به روستاییان کوشید. در سال ۱۳۰۱ خورشیدی، فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی خود را با انتشارات روزنامه «پیام نو» آغاز کرد ولی به مجرد نشر طلیعه، توقیف گردید.
سپس وارد روزنامه «طلوع» شد. ولی به دلیل نشر مقاله‌ای که موافق طبع فرمانده تیپ مستقل شمال «سرتیپ آیرم» نبود، فخرایی و تمام کارکنان روزنامه به زندان افتادند. او پس از آزادی از زندان به شغل دبیری در دبیرستان‌های رشت پرداخت. در این دوران چند کتاب درسی از جمله گنجینه ادب، تاریخ، اخلاق و تعلیمات مدنی نوشت.
در سال ۱۳۰۶ وی همکاری با هیات موسس جمعیت نشر فرهنگ گیلان را آغاز کرد که مهمترین فعالیت آن تاسیس «کتابخانه ملی رشت» بود. در همین سال‌ها مجله «فروغ» را انتشار داد که تنها یک سال دوام آورد. این بار به دلیل برانگیختن دانش آموزان برای اعتصاب و حمایت از یک دانش آموز اخراج شده از سمت آموزشی در رشت اخراج شد. یک سال بعد مجدد وارد آموزش و پرورش شد ولی در تهران به کار تدریس ادامه داد.
در سال ۱۳۱۱فخرایی درس‌های حقوقی را که توسط وزارت عدلیه ارایه می‌شد، گذراند و گواهی وکالت گرفت. پس از اخذ پروانه وکالت، رهسپار گیلان گردید و به عنوان وکیل دادگستری مشغول به کار شد. در این زمان هم نتوانست به این کار ادامه دهد و به قزوین رفت و در دادگستری این شهر به فعالیت پرداخت.
سال ۱۳۱۳ تا زمان بازنشستگی در سمت‌هایی مانند: امین صلح(رییس دادگستری)، بازرس، وکیل پایه یک دادگستری به فعالیت پرداخت و اوقات فراغت خود را نیز با تحقیق و تالیف سپری کرد.
سال ۱۳۲۴ برای یک سال دیگر فروغ را منتشر کرد و به عنوان دبیر حزب جنگل کار کرد که توسط چندی از یاران میرزا کوچک خان تشکیل شده بود. او در سال ۱۳۳۳ به درخواست خودش بازنشسته شد.
فخرایی در دوران بازنشستگی به تالیف اشتغال داشت و کتاب‌های او مکرر به چاپ رسید.وی خود را شاعر نمی‌دانست ولی علاقه‌ای مفرط به شعر و ادبیات داشت و خود نیز شعر می‌سرود.
مهمترین اثر وی کتاب«سردار جنگل» است که نخستین کتاب منتشر شده درباره نهضت جنگل به رهبری میرزا کوچک جنگلی است. چاپ اول آن اول مرداد ماه ۱۳۴۴ توسط سازمان چاپ و «انتشارات جاویدان» منتشر و به سرعت کم‌یاب شد.
ابراهیم فخرایی در روز ۱۶ بهمن ۱۳۶۶ در تهران درگذشت و به خاک سپرده شد. ولی بنا به وصیتی که داشت، در سال ۱۳۷۰ شمسی بقایای جنازه اش به رشت منتقل شده و دوباره در سلیمانداراب نزدیک مقبره میرزا کوچک خان به خاک سپرده شد.
نظر شما