به گزارش خبرگزاری شبستان از اصفهان، محمد علی رجبی، رئیس هشتمین دوسالانه ملی نگارگری ایران امروز در نشست تخصصی "نقش و جایگاه تذهیب در کتاب آرائی قران کریم و گونه شاسی تذهیب های قرآنی" که به همت پژوهشکده هنرهای سنتی – اسلامی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حاشیه هشتمین نمایشگاه دوسالانه نگارگری در موزه هنرهای زیبا برگزار شد اظهار داشت: در واقع زمانی که از نقاشی، موسیقی، معماری و خوشنویسی سخن به میان میآید باید گفت این ایرانیان بودند که این هنر را از فرهنگ اسلامی بیرون کشیده و به اسلام هدیه کردند.
رئیس هشتمین دوسالانه ملی نگارگری ایران ادامه داد: در واقع ادیان دیگر تنها این هنرها را تجربه و به اصلاح "ترفیع فروع" دادند.
رجبی به هنر نقاشی اشاره و اظهار کرد: در عرصه نقاشی دو صورت نقاشی متعین و مجرد پیدا شد.
توجه هنر ایرانی به روح و جسم است
این استاد دانشگاه به تشریح نوع نقاشی متعین و مجرد پرداخت و گفت: هنر نگارگری متعین را امروزه به نام نگارگری گل و مرغ و همه هنرهایی که در آنها تشریک انسان، حیوان و گل و گیاه است آن را می شناسیم و هنر تجریدی را که به صورت نقاط گردان و شکسته و نقوش هندسی میشناسیم.
وی به ویژگیهای نقاشی متجرد اشاره نمود و تصریح کرد: این از شاید معجزات قوم ایرانی است که در هر بخشی وارد میشوند عالی ترین صورت آن را به نمایش میگذارند چنانچه زمانی که وارد هنر متعین شدند این هنر ایرانی یک تفاوت عمده با هنر یونانی و رومی داشت.
رجبی ادامه داد: در کار یونانی و رومی، حالتهای شخصی افراد به نمایش گذاشته میشود و در واقع اوج هنر یونانی در این است که آنها اصرار دارند تا انسان را با تحریک ظاهری نشان دهد، اما جالب اینجاست که این هنر را زمانی که در آثار موجود در تخت جمشید را مشاهده می کنیم از ابتدا یک آناتومی وجود دارد که بیشتر به روح و جسم توجه دارد و در آن بیشتر حالت های اساسی یک انسان با تعبیر ایرانی بودن را نشان میدهد و این موضوع حالتهای اساسی هنر در ایران بوده است.
هنر نگارگری را نباید در حد یک هنر تزئینی تنزل داد
این استاد دانشگاه شاهد تهران تصریح کرد: بسیاری هنر نگارگری را هنری را تزئینی میدانند و وقتی گفته میشود، هنر تزئینی در واقع ما این هنر را در حد تزئینی پایین آوردهایم.
وی با اشاره به اینکه برخی نیز به اشتباه این هنر را یک هنر انتزاعی میدانند تصریح کرد: برای پاسخ به این سوال لازم است ابتدا تعریف انتزاع را بدانیم چرا که نزع در عربی به معنای تکه تکه کردن است.
نگارگری هنری تجریدی و کار دل است
رجبی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه تجرید کار عقل نیست و کار دل است گفت: دل همیشه رو به یک صاحت دارد و در یک دل دو عشق نمیگنجد و جای تمسخر وجود دارد که یک شخص عاشق دو چیز و شخص باشد و در واقع دل دو را نمیپذیرد به همین سبب تجرید اساسا کار دل است.
رئیس هشتمین دوسالانه ملی نگارگری ایران در ادامه سخنان خود تصریح کرد: به همین خاطر است که همواره اساتید توصیه میکنند قبل از اینکه بخواهید وارد هنر تجریدی شوید ابتدا خودتان مجرد شوید و سعی کنید تعلقات دیگر را از دل خود پاک کنید و فقط به یک جا دل ببندید، لذا برای درک هر امر تجریدی باید مجرد شویم.
خلاصه کردن هنرنگارگری در بیان داستانها نگاهی سطحی و اشتباه است
رجبی با اشاره به اینکه بسیاری هنر نگارگری را هنر کلام میدانند که بیان کننده داستانها است و به طور مثال بیان کننده داستان رستم و سهراب و .. است گفت: بیان چنین مسائلی به این علت است که چنین افرادی به این موضوع نگاهی سطحی دارند.
این استاد دانشگاه خطاب به چنین افرادی گفت: هر آنچه کشیده میشود یک داستان است حتی پاشیدن رنگ روی بوم نیز یک داستان دارد.
هنر ایرانی، هنری ابداعی است
رجبی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه هنر ایرانی و نگارگری، هنری ابداعی است یادآور شد: در واقع ابداع غیر از خلاقیت است، چرا که ابداع به معنای به پیدا آوری، امری ناپیدا است که هنرمند آن گمشده که گوهر وجود آدمی است را بیرون میکشد که در واقع این گمشده همان حقیقتی است که هنرمند به دنبال است.
وی در ادامه سخنان خود به یکی داستانی که در گذشته در خصوص هنرهای اسلیمی مطرح شده اشاره نمود و اظهار داشت: این اسطورهها گواهی دهنده این اصل است که چنین هنری باید از کسانی باشد که رابطه با عالم غیب دارند که هنرمندان پس از پیدا شدن این نظام تفریع فروع کردند و مشتقاتی از هنر اسلیمی ساختند.
دایره و مربع نشان دهنده عالم هستی است
رجبی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه حرکت اسلیمی، حرکت دایره و مربع است گفت: قدیمی ترین شکل ترکیب دایره و مربع به نام ماندالا ظهور کرده که این ترکیب یک تصویر از جهان هستی است.
وی اظهار ادامه داد: دایره در تمام فرهنگها نماد ملکوت و آسمان و مربع به سبب بسته بودن نماد ملک است و زمانی که این دو با یکدیگر ترکیب شود عالم هستی میشود و این موضوع وقتی در جهان اسلام وارد شود با تفکر اسلامی مخلوط و تبدیل به دایره شمسه میشود.
پایان پیام/
نظر شما