غم نان و شانه های کوچک کودکان کار

خبرگزاری شبستان_ خرم آباد؛ دستان کوچکش را روی شیشه خودرو به تندی حرکت می دهد، بدون توجه به چراغ راهنما  در مرکزی خطرناک ایستاده است و شیشه پاک کن را روی شیشه خودروحرکت میدهد.

بسیاری از رانندگان به تندی با وی برخورد می کنند و برخی هم یک برگ هزار تومان و یا سکه 500 تومانی را بابت زحمتش به وی می دهند و اما برخی دیگر تنها به مقصد فکر می کنند و این کار را نوعی گدایی تلقی می کنند.

اما کودکان کار در چهار راه ها به ناملایمتی روزگار عادت دارند و با سرسختی بخشی از روز را  مشغول کار هستند.

پیمان کودکی 10 ساله است که به سختی موفق به مصاحبه با وی می شوم، چشمانش نگران عبور خودروها و کسب درآمد است.

وی با اطمینان از اینکه نامش را کامل در خبر ذکر نمی کنم و جبران خسارت استراحت اجباری با لبخند شروع به حرف زدن می کند.

وی در خانواده ای 5 نفر زندگی می کند و یک خواهر و برادر و پدر کاگر و مادری خانه دار دارد.

پیمان می گوید: با شروع مدارس تنها نیمی از روز را فرصت کار دارم و تلاش می کنم با کسب درآمد  کمک خرج مادرم باشم.

وی با بیان اینکه پدرم کارگر ساختمان است و با شروع زمستان بیشتر روزها بیکار است، افزود: پدرم مشکل اعتیاد دارد و بیشتر درآمدش صرف  خودش می شود.

وی اما در مورد مادر با لبخندی و مهربانی خاص صحبت می کند و گفت: مادرم به خاطر ما سختی های زندگی را تحمل می کند و من درآمدم را روزانه به مادر تحویل می دهم.

پیمان می گوید: قبل از کار کردن من شرایط بسیار سخت تری داشتم اما از طریق پسرهمسایه با این کار آشنا شدم.

وی از سختی های کار کردن می گوید، و اینکه در طول روز سرمای زیادی را تحمل می کند و سرماخوردگی ساده برایش بیش از یک ماه ادامه دارد.

از پیمان در مورد رفتار مردم سوال می کنم و می گوید: بسیاری از مردم مهربان و خوشرو هستند اما بعضی از مردم از اینکه شیشه ماشین آنها را پاک می کنم ناراحت می شوند و گاهی با لفظ بد از من می خواهند دست به ماشین آنها نزنم.

درمورد پیمان از آرزوهایش می پرسم و گویی رویاهای زیادی دارد لبخندی سرد می زند و با برقی خاص در چشمانش می گوید، روزی من صاحب فروشگاهی بزرگ می شوم.

وی ادامه داد: روزی به آرزویم می رسم و می توانم با خرید خانه و لوازم خانه خوب مادرم را خوشحال کنم.

به چهره پیمان نگاه می کنم و وی را با کودکان 10 تا 12 ساله اقوام مقایسه می کنم، گویی پیمان  سالها با سن واقعی خود اختلاف دارد، او قطعا مردی کوچک است و سالهاست با کودکی خداحافظی کرده و سیلی روزگار از وی مردی جوان در قامت یک نان آور ساخته است که آرزوی کودکانه اش را از پزشک، پلیس و خلبان شدن به فکر کسب درآمد و برآورده شدن آرزوی مادر کشانده است.

کودکی دیگر اما در سرمای هوای پاییزی روی زمین سرد نشسته و با قرار دادن ترازوی مقابل خود تلاش می کند شغل کوچک خود را حفظ کند و درآمدی کسب کند.

آری پیمان ها در شهرها مجبور به کار هستند و شانه های کوچک خود را ستون دیوار آور شده  زندگی والدین و برادران و خواهران خود کرده اند.

گویی کودکان کار کودکی خود را در بقچه ای پیچیده و روی لب پنجره ای جا گذاشته اند و سیلی خوردن از دینای پرهیاهوی اشتغال  را در تار و پود جسم خود تنیده اند.

در سایه تورم افسار گسیخته ای کمر قشری از جامعه خم شده است و کودکان این خانواده ها برای خود چاره ای جز کار کردن و خداحافظی با دنیای کودکانه، بازی در پارک و کوچه ها و هیاهوی کودکانه ندارند.

کودکان کار، کودکی خود را لب پنجره جا گذاشته و با بردشتن بقچه کوچک کار، مردانه به جنگ مشقت های زندگی آمده است، اما آسیب های زیادی این بزرگ مردان کوچک و زندگی اجتماعی را تهدید می کند.

حمایت از کودکان کار نیازمند مشارکت عمومی است

مدیرکل بهزیستی لرستان در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در خرم آباد، افزود: آنچه امروز به عنوان آسیب مطرح می‌شود این است که کودکانی که باید در فضای دنیای کودکی خود تفریح، رشد و تحصیل کنند به دلایل مختلف از جمله فقر مالی و فقر فرهنگی سر از خیابان‌ها در می‌آورند.

« فاطمه زهرا توکلی» با بیان اینکه دیدن صحنه هایی از فعالیت کودکان کار در خیابان‌ها برای هیچ شهروندی خوشایند نیست، تصریح کرد: ما هم یک سازمان حمایتی هستیم و قطعاً با هرگونه برخورد قهری نمی‌توانیم سازگار باشیم چون وظیفه ما حمایت است.

ایجاد ۳ مرکز توانمندسازی کودک و خانواده

مدیرکل بهزیستی لرستان با تاکید بر اینکه در سال ۹۶ اولین مرکز توانمندسازی کودک و خانواده در شهرستان خرم آباد راه اندازی شد، افزود: در سال ۹۷ باتوجه به اینکه بحث کودکان کار شیوع پیدا کرده بود، از طریق تشکل‌های غیردولتی اقدام به شناسایی کودکان کردیم.

توکلی با اشاره به اینکه سال گذشته ۵۰۰ کودک کار شناسایی شد که بخشی در کارگاه و بخشی در خیابان‌ها بودند، یادآور شد: در همین راستا دو مرکز دیگر توانمندسازی کودک و خانواده در خرم آباد و بروجرد راه اندازی شد. هدف هم ارائه خدمات به کودک و خانواده و حذف بخشی از عوامل حضور کودکان در سطح شهر بود.

وی خاطرنشان کرد: در این مراکز از همه آموزش‌هایی که کمک می‌کند بچه‌ها حالت خودایمنی پیدا کنند نسبت به سایر آسیب‌های اجتماعی گرفته تا آموزش مهارت‌های زندگی، بیماری‌های واگیر و … ارائه می‌شود.

توکلی با بیان اینکه معضل کودکان کار با تعامل همه جانبه باید حل شود، اظهار کرد: در این راستا از مسئولان، مردم، خیرین، سازمان های مردم نهاد می خواهیم از همه ظرفیت‌هایی که در اختیار دارند بهره بگیرند تا این معضل ریشه کن شود.

قطعا در دنیای امروز که روز به روز حصار معیشت مردم تنگ تر می شود، قشر ضعیف جامعه بیشتر آسیب می بینند و مشارکت عمومی برای یاری رساندن به نیازمندان جامعه ضروری است.