زبان مرز عروج یا سقوط!

خبرگزاری شبستان: هر آنچه که خداوند تعالی در جهان خلق نمود، نعمت است، آنچه که به خلایق پروردگار، فعلیت نعمت می بخشد، نحوه استفاه انسان ها از آن است، در صورت عدم رعایت این نکته نعمت به نقمت مبدل می شود.
اندام و جوارح آدمی از جانب خداوند ابزاری هستند، تا انسان از فرش به عرش سعادت راه یابد، یا به ورطه سقوط کشیده شود.
 

زبان به عنوان امانت الهی از رحمت و نعمت پرودگار در اختیار بشر نهاده شده است، تا بتواند در تعامل با دیگران باشد و این زبان می تواند شخصیت فرد را ارج و یا تنزل دهد.
 

گاه زبان، خلقتی است برای انسان تا با بیان ذکر و یاد پروردگار، تسریع کننده مسیر هدایت انسان شود و یا در مقابل می تواند تبدیل به آتشی شود که وجود الهی آدمی را به تلی از خاکستر تبدیل کند. همانگونه که بار ها شنیده ایم: زبان سرخ سر سبز را دهد بر باد.
 

ناسزا گویی
یکی از نابهنجاری های اجتماعی دشنام و فحش است. دشنام در اصطلاح و کاربردهای عمومی؛ هرگونه سخن زشت و ناروا را به واسطه کلمات صریح بیان شود که موجب رنجش مخاطب می شود و تحت تأثیر آن منفعل گردد. همچنین در آیات و روایات انسان های بد دهان، انسان های پست، بی آبرو و بی شرم خطاب شده است.

ناسزاگویی در آیات و روایات
رسول اکرم (ص) می فرمایند:
«إنّ اللّه حَرَّمَ الجَنَّةَ على کُلِّ فَحّاشٍ بَذِیءٍ، قَلیلِ الحَیاءِ، لا یُبالِی ما قالَ ولا ما قیلَ لَهُ؛
خداوند بهشت را بر هر فحّاش بد زبان بى شرمى که باکى ندارد چه گوید و چه شنود، حرام کرده است.

إنّ مِن شَرِّ عِبادِ اللَّهِ مَن تُکرَهُ مُجالَسَتُهُ لِفُحشِهِ؛
بدترین بندگان خدا کسى است که از ترس فحش او، هم‏نشینى با او را خوش ندارند.»

امام علی (ع) می فرمایند: «سنت و منش انسان های پست، بدگویی و بدزبانی است.»

امام باقر علیه السلام می فرماید: «ناسزاگویی، اسلحه فرومایگان بدکار است.»

امام صادق(ع) فرمود:« هر که به مسلمانی فحش دهد، خدا برکت را از روزی اش می گیرد و لطف و رحمتش را از او بر می دارد، او را به خودش واگذار می نماید، و زندگی اش را به سوی فساد و تباهی سوق می دهد.»

و در حدیثی دیگر فرمودند:« الْبَذَاءُ مِنَ الْجَفَاءِ وَالْجَفَاءُ فِی النَّار ؛ بد زبانی از جفا کاری است، و جفا کار در آتش است.»

روش های قرآن برای مقابله با بدگو

قرآن در این باره پیشنهاد می کند؛ اگر دشمنان به شما دشنام دادند با ایشان دوستی و مهربانی کنید. اگر دشنام ایشان کلامی است به ایشان سلام کنید و با کرامت نفس و بزرگواری از کنار ایشان بگذرید و نشینده بگیرید. (فرقان آیه 63)

تهدید دشنام گویان در رستاخیز و هشدار یکی دیگر از راهکارهای مقابله با دشنام گویان است؛ زیرا بسیاری از دشنام گویان از روی ناآگاهی نسبت به آثار مخرب و زیانبار روحی و روانی و اجتماعی دشنام، به دشنام گویی می پردازند. تبیین آثار و تهدید ایشان از روش هایی است که می توان به مقابله با این نابهنجاری اجتماعی نسبت به این دسته افراد پرداخت.
(قلم آیه 13 و 16)

ناسزاگو از دیدگاه علوم رفتاری
مجید ابهری، متخصص علوم رفتاری، آسیب شناس اجتماعی، در این رابطه معتقد است، بد زبانی نه تنها از رفتار های ناپسند می باشد، بلکه در نظر شنونده باعث تنزیل جایگاه گوینده می گردد، عادت به بدگویی و استفاده از کلمات بد موجب می شود تا این ناسزاگویی در ذهن فرد همیشگی شود و در ارتباط با دیگران سخنانش پر از آفات باشد.
 

وی افزود: خانواده ها باید هنگام سخن گفتن مراقب کلام خود باشند چرا که فرزندان، آن ها را به عنوان الگوی خود قرار می دهند، همچنین در اجتماع، آموزگاران و هنجار فرستان ( ورزشکاران، هنر پیشه ها) نقش اساسی در این زمینه ایفا می کنند، هنر پیشه ها و ورزشکاران الگوهایی برای افراد جامعه به خصوص کودکان و نوجوانان هستند و برخی از کلمه ها از این هنجار فرستان در میادین یا فیلم ها در بین جامعه به سرعت افزایش پیدا می کند و باید اینان در هنگام سخن گفتن احتیاط کنند.
 

فحاشی و ناسزا گویی از نظر قوانین کیفری

در قوانین کیفری ایران فحاشی جرم شناخته شده و برای آن مجازات در نظر گرفته شده است.
به موجب ماده 608 قانون مجازات اسلامی:
اهانت به افراد جرم محسوب شده و شخص مرتکب به مجازات شلاق و یا جزای نقدی محکوم می شود.
«توهین به افراد از قیبل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف نباشد، به مجازات شلاق تا 74 ضربه و یا 50 هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد بود.»
ضمنا در قانون مجازات اسلامی هجو و اهانت جرم محسوب شده و مستوجب مجازات است.
به موجب ماده 700 قانون مذکور:
«هر کس به نظم یا نثر به صورت کتبی یا شفاهی کسی را هجو کند و یا هجویه را منتشر کند به حبس از یک تا شش ماه محکوم می شود.»
 

ناسزا گویی و فحاشی آتش اختلاف را بر افرخته می کند و حوادث ناگوار را در پی دارد:

همسر کشی در خیابان ( روزنامه شرق 29 خرداد 90)
بخشی از صحبت های قاتل: روز حادثه هم اگر همسرم آن‌طور من را مورد توهین قرار نمی‌داد این اتفاق نمی‌افتاد. وقتی باز هم به پدرم فحش داد از شدت ناراحتی کنترلم را از دست دادم و او را کشتم.

جایگاه فرد ناسزا گو در میان افراد
روزی لئون تولستوی در خیابانی راه می‌رفت که ناآگاهانه به زنی تنه زد.
زن بی ‌وقفه شروع به فحش دادن و بد و بیراه گفتن کرد.
پس از مدتی که خوب تولستوی را به باد ناسزاگویی گرفت، تولستوی کلاهش را از سرش برداشت و محترمانه معذرت خواهی کرد.
در پایان گفت: خانم! من لئون تولستوی هستم.
زن که بسیار شرمگین شده بود، عذرخواهی کرد و گفت: چرا شما خودتان را زودتر معرفی نکردید؟
تولستوی در جواب گفت: شما آنچنان غرق معرفی خودتان بودید که به من مجال این کار را ندادید.
 

نتیجه گیری
با کمی تامل؛ می توان دریافت، که بیانات شرعی مطابق با کمالات وجودی انسان است، انسان به طور طبیعی و فطری گرایش به شنیدن سخنان زیبا و شیوا دارد. بنا براین شخص ناسزا گو نه تنها بین افراد بلکه نزد پروردگار هم جایگاهی ندارد.
 

ما مسافران، کشاورزان مزرعه دنیا هستیم، حال کاشت و برداشت این محصولات با ما است، این محصول می تواند خشخاش باشد یا سیب بهشتی.
 

دین و شریعت، اخلاق انسانی را در پیش روی ما قرار داده است، تا از آبادی آخرت به خوبی بتوانیم برخوردار باشیم و این راه هدایت، پیش روی ماست تا از آن به عرش برسیم و یا اینکه بدون توجه به آن، در پرتگاه آتش شناور شویم.
 

پایان پیام/