به گزارش خبرگزاری شبستان، به مناسبت گرامیداشت روز دانشجو و در جریان سلسله نشستهای تخصصی موسسه آموزش علمی-کاربردی شهرداری تهران این موسسه میزبان محمدجواد حق‌شناس رئیس کمیسیون فرهنگی-اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران بود.
در این نشست «محمد جواد حق‌شناس» در تشریح تحرکات دانشجویان و شکل گیری روز دانشجو به ذکر سیر تاریخی این واقعه پرداخت و با اشاره به نقش نفت در شکل‌گیری تحولات سیاسی و اجتماعی دو قرن اخیر ایران گفت: کشور ما به واسطه برخورداری از نعمت خدادادی نفت، همواره تحت فشار قدرتهای استعماری قرار داشته است.
رئیس کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای اسلامی شهر تهران افزود: از زمانی که نفت در خوزستان و مسجدسلیمان کشف شد، پای استبداد و استعمار در ادوار محتلف محکم‌تر شد و مملکت ما تحت فشار قدرتهای بیگانه از جمله انگلستان، آمریکا و روسیه قرار گرفت و این قدرتهای جهانی به نیت دستیابی به این منبع ارزشمند، کشور را مورد تاراج قرار دادند. در دوران قاجار انگلستان مظهر قدرت جهانی بود و بعد از ماجرای اکتشاف نفت، امتیاز آن به انگلستان واگذار شد.
این استاد روابط بین‌الملل در ادامه به تشریح تحولات خاورمیانه در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن بیستم و چگونگی قدرت گرفتن انگلستان در ایران، عثمانی و مناطق عرب‌نشین پرداخت و گفت: با قراردادی که وثوق‌الدوله منعقد کرد(قرارداد ۱۹۱۹) ایران تحت‌الحمایه دولت استعماری انگلستان قرار گرفت و این قرارداد باعث شد که انگلستان به قدرت بلامنازع غرب آسیا و شمال آفریقا تبدیل شود، چرا که از مصر تا هند را تحت سیطره خود قرار داده بود.
این استاد علوم سیاسی با اشاره به تغییر سلسله سلطنت در ایران و تحکیم بیش از پیش استبداد و استعمار در یک فرآیند ۵ ساله و در خلال جنگ جهانی دوم، اشاره کرد و افزود:مدل به سلطنت رسیدن رضاخان یک کودتای مدت‌دار بود که به پشتوانه انگلیسی‌ها انجام شد و در یک فرآیند آرام، رضاخان پله پله از فرماندهی تیپ قزاق‌ها به وزارت، وزارت جنگ، نایب‌السلطنه‌گی و نهایت شاهی رسید، اما در خلال جنگ جهانی دوم و رویکرد تاریخی‌اش به سمت آلمان‌ها سوق پیدا کرد.
حق شناس تصریح کرد: وجود در اوج قدرت و استبداد و بی‌توجهی به هشدارهایی که اطرافیان به شاه وقت دادند، باعث این خطای تحلیلی و از دست دادن حمایت قدرتهای جهانی چون انگلستان شد که در نهایت به شهریور ۱۳۲۰ و تبعید رضاخان به جزیره موریس منجر شد.
حق‌شناس اضافه کرد: بعد از شهریور ۱۳۲۰ آمریکا به دنبال تحکیم جای پای خود در ایران بود، و دلیل این مساله نیز همان بحث تاریخی به نام منابع نفتی است.
عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی ادامه داد: از ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۰ مجلس نسبتا مستقلی شکل می‌گیرد که در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ و با همت وطن پرستانی چون دکتر مصدق و دکتر فاطمی نفت ایران ملی می‌شود اما در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و با کودتای سرلشگر زاهدی که با حمایت آمریکا و انگلستان انجام شد، دولت مصدق سرنگون شد و البته قدرت انگلستان نیز رو به افول گذاشت و نفت ایران با آمریکا تقسیم شد.بعد از ۲۸ مرداد، دولت سرلشگر زاهدی شکل می گیرد.
حق‌شناس با اشاره به وقایع منجر بعد از تشکیل این دولت، تصریح کرد: سه ماه بعد از تشکیل دولت زاهدی، نیکسون به عنوان معاون رئیس‌جمهور آمریکا به ایران می‌آید تا به نوعی به دولت زاهدی رسمیت ببخشد، و دانشگاه اولین جایی است که به این حضور که در پی کودتای ۲۸ مرداد بوده اعتراض می‌کند. در دانشکده فنی دانشگاه تهران اعتراض دانشجویان شدت پیدا می‌کند که منجر به ورود خلاف قانون نیروهای نظامی به داخل دانشگاه و تیراندازی آنان به سمت دانشجویان می‌شود، که در این درگیری سه تن از دانشجویان به نام‌های قندچی، بزرگ‌نیا و شریعت‌رضوی به شهادت می‌رسند.
حق‌شناس اضافه کرد: از سال ۳۲ تا سال ۵۷ هر ساله در این روز، دانشگاههای کشور محل اعتراض دانشجویان به استبداد و استعمار و نیز گرامیداشت این سه شهید بود و پس از انقلاب این روز به عنوان روز دانشجو نام‌گذاری شد.
وی با اشاره به اینکه خیابان ۱۶ آذر نیز به یاد آن روز و آن شهیدان نام‌گذاری شده خطاب به دانشجویان اظهار داشت: دانشگاه پیشگام آزادی‌خواهی و استبدادستیزی بوده و برای این دو مساله در طول تاریخ خون‌های زیادی ریخته شده که این واقعه نیز یکی از آنهاست.
در بخش پرسش و پاسخ، یکی از حاضرین با انتقاد از نصب تعداد زیاد پرچم در سطح شهر تهران اشاره داشت که این مساله هزینه بسیار زیادی را بر دوش مدیریت شهری گذاشته است، که حق‌شناس در پاسخ با دفاع از این مساله گفت: یکی از کارهای قابل تقدیر دوران مدیریت آقای قالیباف، تلاش ایشان در راستای نهادینه کردن پرچم ایران در ذهن شهروندان بود." وی ادامه داد:"می‌بینیم که در تمام دنیا هزینه بسیاری برای تبلیغ پرچم خود می‌کنند و به عنوان مثال در هر فیلم هالیوودی بارها و بارها پرچم آمریکا نمایش داده می‌شود و این امر منجر به این می‌شود که امروزه ملتها به جز پرچم خودشان پرچم آمریکا را می‌شناسند.
رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر تهران افزود: پرچم نماد هویت و وفاق ملی ماست و برای افراشته ه داشتن آن خون‌های بسیاری داده شده، پس باید در شناساندن آن به نسل‌های بعدی بسیار کوشا باشیم.
عضو شورای شهر تهران با اشاره به روزهای ابتدایی حضور در شورای پنجم افزود: زمانی که ما اتاق‌ها را تحویل گرفتیم، پرچم ایران در اتاق‌ها نبود و ما به این مساله معترض شده و سفارش پرچم دادیم و امروز در اتاق هر عضو شورای شهر، یک پرچم ایران وجود دارد.
وی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره بحث پسماند نیز افزود: برای شهر تهران بسیار زشت است که از شهرهای عقب‌مانده جهان در این حوزه است. برای رفع این معضل بایستی فرهنگ سازی کرد و این کار را باید از خودمان شروع کنیم.
او افزود: در شورای شهر ما انتقاد کردیم به وجود لیوان یک بار مصرف و بطری آب معدنی و همین امر منجر شد که امروز از پارچ آب و لیوان شیشه‌ای استفاده می‌شود.
حق‌شناس ادامه داد: حتی در محیط‌های دانشگاهی نیز نباید از خدمه استفاده شود و حتی یک خدمتکار هم زیاد است. اگر دانشجویان خودشان رعایت کنند و زباله‌ها را جمع‌آوری کنند، یا به محض استفاده از سرویس بهداشتی خودشان در تمیز نگه داشتن آن بکوشند، یا در روزهای بارانی و برفی یک موکت در ورودی دانشگاه تعبیه شود تا رطوبت کفش‌ها گرفته شود، دیگر نیازی به خدمتکار برای نظافت‌کاری چندباره در روز نیست. من خودم از این دست کارها انجام می‌دهم و توصیه می‌کنم شما نیز پیشگام این حرکت در دانشگاه و خانواده خود باشید.
لازم به ذکر است این نشست که به میزبانی انجمن علمی مددکاری و با حضور دکتر ابوالحسنی رئیس موسسه و دکتر حسینی رئیس مرکز فرهنگی-اجتماعی علمی و کاربردی شهرداری تهران برگزار شد.
در این نشست همچنین دکتر حسینی، با تبریک روز دانشجو به نقش اساسی فرهنگ در شکل‌گیری تمدن اشاره کرد و ضمن بیان دغدغه‌های فرهنگی مسئولان و خطراتی که به لحاظ فرهنگی و اجتماعی کشور را تهدید می‌کنند اشاره کرد و از لزوم نقش‌آفرینی دانشجویان تخصصی این حوزه‌ها در حل این چالش‌ها تاکید کرد.
نظر شما