به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، از همان زمان که «محمد حمیدی مقدم» در نخستین نشست خبری خود به عنوان مدیرعامل جدید مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، درباره سیزدهمین جشنواره سینماحقیقت سخن گفت می شد حدس زد که عزم او برای تغییرات در ساختار برگزاری این جشنواره جدی است. او در آن زمان از اختصاص سینماحقیقت به مخاطبان اصلی اش گفت و به برنامه ریزی ها برای تحقق این هدف اشاره کرد.
حالا بیش از یک ماه و نیم از نشست خبری حمیدی مقدم می گذرد، پیش از ظهر امروز او این بار به عنوان دبیر سیزدهمین سینماحقیقت روبروی اهالی رسانه نشست و از تغییرات این دوره نسبت به دوره های گذشته پرده برداشت.
مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، «سامان دهی ورود و حضور میهمانان جشنواره» را از مهمترین تغییرات ساختاری این دوره دانست و گفت: در سال های گذشته، فعالان سینمای مستند و اهالی رسانه درباره شلوغی بیش از حد فضای جشنواره و از دست دادن فیلم ها به خاطر این شلوغی گله مند بودند. از سوی دیگر شکل معمول برپایی سینماحقیقت با استاندارد هیچ یک از جشنوارهای بین المللی هم ساز نبود به همین خاطر تصمیم گرفتیم سینماحقیقت از امسال از حالت عمومی سال های گذشته خارج شود تا هم مخاطبان واقعی جشنواره از ان بهره مند شوند و هم جشنواره ای استاندارد داشته باشیم.
در سال های اخیر، دسته بندی مخاطبان جشنواره های سینمایی از جمله فیلم فجر در دستور کار مدیران قرار گرفته است. همین ماه گذشته جشنواره فیلم کوتاه تهران نیز به این جرگه پیوست و حالا نوبت سینماحقیقت است.
حمیدی مقدم درباره شیوه اجرای این سیاست در این دوره گفت: در ابتدا گروه های مختلف فعال در زمینه سینمای مستند را شناسایی و آن ها را دسته بندی کردیم و در این مسیر از کمک صنوف تخصصی فیلم مستند بهره بردیم. برای اهالی رسانه نیز سامانه ای برای ثبت نام طراحی شد. در مرحله بعد از سایر صنوف سینمایی خواستیم به این دسته بندی بپیوندند تا بتوانیم فعالان سینمایی علاقه مند به فیلم مستند را شناسایی کنیم.
در هریک از جشنواره های سینمایی، همواره علاوه بر فعالان حرفه ای آن حوزه، علاقه مندانی وجود دارند که سینما رشته تخصصی یا زمینه فعالیت حرفه ای ان ها نیست اما از علاقه مندان پیگیر رویدادهای سینمایی به حساب می آیند. جشنواره سینماحقیقت این دوره چنان که دبیر ان می گوید برای ان ها «باشگاه مستند» شکل داده که جمعیتی تا سقف صد و پنجاه نفر خواهد داشت. این گروه با پرداخت مبلغی حدود دویست و پنجاه هزار تومان علاوه بر امکان تماشای فیلم ها از مزایای ویژه ای برخوردار می شوند.
اما گروهی که در این میان باقی می ماند، مخاطبای هستند که ترجیح می دهند تنها چند فیلم جشنواره را به تماشا بنشینند. مسئولان برگزاری سینماحقیقت برای این گروه نیز امکان خرید باقی مانده بلیط ها را در نظر گرفته اند. از سوی دیگر به دلیل محدودیت سالن و تعداد صندلی در پردیس چهارسو قرار است علاوه بر سانس های اصلی بعداز ظهر با قیمت بلیط ده هزار تومان، سانس هایی برای صبح با قیمت پنج هزار تومان در نظرگرفته شده که با این حساب نمایش هر فیلم در طول جشنواره به سه بار افزایش می یابد.
بنابراین و براساس چه آن چه حمیدی مقدم اعلام کرد در هر سانس سینماحقیقت، ده صندلی به سازندگان آثار، ده صندلی به خبرنگاران و ده صندلی به میهمانان خارجی اختصاص می یابد. بقیه صندلی ها نیز مختص اعضای باشگاه مستند است و تعداد محدود باقی مانده نیز بلیط فروشی می شود.
اما در کنار آن چه گفته شد زمینه سازی برای نمایش فیلم های جشنواره سینماحقیقت در استان های دیگر و همین طور در سینماهای دیگر تهران مهم به نطر می رسد. دبیر جشنواره سینما حقیقت با اعلام این خبر که تاکنون سیزده استان برای برگزاری همزمان جشنواره اعلام امادگی کرده اند، گفت: در شهرستان ها، اشتیاق بسیاری به سینمای مستند وجود دارد و اعلام آمادگی استان ها نیز کاملا خودجوش بوده است.
وی ادامه داد: امسال در تهران فیلم های جشنواره علاوه بر پردیس چهارسو در سالن فردوس موزه سینما نیز روی پرده می رود. علاوه بر این دانشجویان می توانند در دانشکده سینما تئاتر دانشگاه هنر به تماشای آثار مستند جشنواره بپردازند.
حمیدی مقدم البته تاکید کرد: سیزدهمین دوره سینماحقیقت، سال مخاطب سنجی است به این معنا که اگر بر اساس امارهایی که امسال به دست می اید، تعداد مخاطبان بیشتر از سینمای چارسو بود، سال آینده سالن های سینمایی بیشتری به سینماحقیقت اختصاص می یابد
موضوع دسته بندی مخاطبان سینماحقیقت و فروش بلیط جشنواره از زمانی که در رسانه ها اعلام شد، حاشیه هایی را به همراه داشته است؛ به طوری که برخی به انتقاد از این رویکرد پرداخته اند و آن را به معنای ایجاد محدویت پیش پای علاقه مندان و تجاری سازی جشنواره می دانند، رویکردی که دبیر سینماحقیقت آن را به طور کامل رد می کند و می گوید: موضوع فروش بلیط برای فیلم های مستند در راستای تجاری سازی این نوع سینما نیست بلکه ما به دنبال این فرهنگسازی هستیم که فیلم مستند ارزشمند است و باید برای دستیابی به آن هزینه کرد.
نکته پایانی درباره فروش بلیط جشنواره سینماحقیقت را باید تصمیم شورای سیاست گذاری جشنواره درباره عواید مالی دانست. چنان که حمید مقدمی می گوید مقرر شده سهم فروش فیلم با تایید کارگردان و تهیه کننده به طور کامل به مالک فیلم تعلق گیرد. از سوی دیگر سهم مالی فیلم هایی که مالک ان ها خود مرکز گسترش است نیز به سازندگان فیلم ها پرداخت می شود
از «سامان دهی ورود و حضور میهمانان جشنواره» که بگذریم، جشنواره سینماحقیقت امسال تفاوت های دیگری نیز با گذشته دارد که از جمله آن ها می توان به شکل گیری شورای سیاست گذاری جشنواره با حضور نمایندگان صنوف تخصصی مستند برای نخستین بار اشاره کرد.
از سوی دیگر تعریف «یونیفرم و هویت بصری» برای جشنواره وجه ممیزه دیگر این دوره نسبت به دوره های گذشته است. حمیدی مقدم با اشاره به لزوم طراحی «شخصیت تصویری جشنواره سینماحقیقت» همچون سایر جشنواره های معتبر جهانی، گفت: امسال از «رضا عابدینی» برای طراحی این هویت ویژه دعوت کردم. علاوه بر این می کوشیم هویت تازه بصری جشنواره در فضاسازی پردیس چهارسو نیز به چشم بیاید.
چنان که گفته شد، سیزدهمین سینماحقیقت تفاوت های شکلی و ساختاری عمده ای با دوره های پیشین دارد. اما در کنار این تفاوت ها مولفه هایی هم هست که در گذشته مورد نظر جشنواره بوده اما قرار است در دوره آتی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. یکی از این ویژگی ها، تمرکز بر بازار مستندهای ایرانی در کشورهای دیگر و همچنین بین المللی شدن جشنواره حقیقت به معنای دقیق کلمه است.
مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی با آن که جشنواره حقیقت با سابقه دوازده دوره برگزاری را از استاندارترین و معتبرترین جشنواره های ایران و حتی خاورمیانه می داند، اما معتقد است سینمای مستند ایران هنوز بازار جهانی قابل توجهی ندارد و به همین نسبت جشنواره فیلم های مستند ما نیز بین المللی نیست.
حمیدی مقدم می گوید این که جشنواره پسوند بین المللی را یدک بکشد و تعدادی فیلم و میهمان خارجی داشته باشد به معنای واقعی بین المللی نمی شود. سینمای مستند ما زمانی بین المللی می شود که مستندساز تاجیک برای یافتن سرمایه گذار فیلمش به ایران بیاید.
او جشنواره سینماحقیقت را بستری برای جبران این کاستی ها می داند و از رویکردهای جشنواره سیزدهم در این زمینه سخن می گوید.
یکی از این رویکردها، حضور چهره های جهانی در جشنواره است، به همین خاطر قرار است مدیران چند فستیوال مهم بین المللی از جمله مدیر جشنواره ملنیوم بلژیک به تهران بیایند. از سوی دیگر با توجه به اشتراکات فرهنگی با شرق اسیا و اهمیت بازار آن، مدیر خرید فیلم یکی از کمپانی های مطرح چین در سینماحقیقت حضور می یابد.
دبیر سیزدهمین سینماحقیقت البته بر این نکته صحه می گذارد که هر جشنواره سینمایی که قصد جهانی شدن دارد باید استراتژی خاص خود را داشته باشد تا فعالان مستند در فضای جهانی آن را به ویژگی های منحصر به فردش بشناسند. حمیدی مقدم می گوید سینماحقیقت باید به این سو حرکت کند اما امسال همچون دوره های پیشین این ویژگی ها پررنگ نیست. گرچه او معتقد است همین که فضای جشنواره آتی، آرام و منظم تر شده است این نکته را به میهمانان خارجی القا می کند که سینماحقیقت در حرکت به سوی حرفه ای تر شدن است.
نظر شما