خبرگزاری شبستان-اصفهان: شاید این روزها کمتر کسی را بتوان پیدا کرد که علاقه ای به گشت و گذار و سفر نداشته باشد. شاید بتوان مبدأ تاریخِ سفر و پیدایش آن را همزمان با آفرینش انسان دانست. همان روزهایی که انسان های اولیه و غارنشینان برای تأمین غذا و محل امنی برای زیست، زادگاه خود را ترک می کردند و همزمان با پدیده هایی جدید آشنا می شدند و تجربیات جدیدی به دست می آورند.
انسان همواره موجودی مهاجر، سیاح، زائر یا جهانگرد بوده است. کلمه توریست(گردشگر) و توریسم(گردشگری) اولین بار به صورت رسمی در سال 1937 توسط اتحادیه ملل استفاده شد ولی صنعت توریسم بسیار قدیمیتر از آن است. با گسترش سفرها و بر اساس اهداف مسافران صنعت «توریسم» در حوزه های فرهنگی، هنری، تاریخی، تفریح و تفرج، دریایی، اقتصادی و تجاری، طبیعت گردی، مذهبی و زیارتی و... شکل گرفت.
صنعت بدون دود، عنصر مهمی در بهبود و تنظیم موازنه بازرگانی و تراز پرداخت های بسیاری از کشورها پیدا کرد و این صنعت را به عنوان یک صنعت منحصر به فرد اقتصادی مطرح ساخت. در قرن بیست و یکم پدیده گردشگری یک واقعیت اجتنابناپذیر برای ارضای روح کنجکاو انسان ها است و در عصر پساساختاری، موجب تسریع در شکل گیری دهکده جهانی خواهد شد. گردشگری در روند رو به رشد خود حتی حکومتهای غیردموکراتیک، سنتّی و درونگرا را نیز مجبور خواهد کرد تسهیلاتی در کلیه زمینهها برای توسعه آن ایجاد کنند.
گردشگری مذهبی نیز به عنوان یکی از انواع گردشگری قدمتی، به اندازه خود فرهنگ دینی و سابقهای به وسعت تاریخ ادیان الهی دارد. گردشگری مذهبی در زمره قدیمی ترین و پررونق ترین گردشگریهای گذشته و حال در سراسر جهان مورد اقبال مردم قرار دارد تا جاییکه دشواریهای اقلیمی یا بدی آب و هوا نیز مانع آن نمیشود.
از دینداران مسیحی و یهودی گرفته که برای زیارت اماکن مذهبیشان مسافتهای زیادی را سفر میکردند، تا مسلمان صدر اسلام که هر ساله برای زیارت خانه خدا، سواره و پیاده، راهی مکه میشدند، همگی بدون اینکه متوجه باشند جزو اولین گردشگران مذهبی دنیا بودهاند. این در حالی است که با توسعه دینداری بین پیروان ادیان مختلف در گذر زمان و توسعه اماکن مقدس مذهبی در سراسر جهان، زیارت این اماکن هر ساله در بین پیروان ادیان مختلف توسعه پیدا کرده و آنقدر به میزان زائران اضافه شده که بازار این سفرها به یک صنعت با میلیاردها دلار درآمد تبدیل شده است.
گردشگری مذهبی به عنوان یکی از راهکارهای بسط توسعه و تبادل فرهنگی و تعامل اجتماعی میان اقوام و ملتها امروزه آثار و برکات زیادی را برای هر جامعهای میتواند داشته باشد.
گردشگری دینی و گردشگری مذهبی اکثر مواقع یکسان گرفته میشوند ولی با توجه به تعاریف هر کدام، میتوان گفت که گردشگری دینی بخشی از گردشگری مذهبی محسوب میشود. جهانگردی دینی ویژه کسانی است که برای مقصد، ارزش دینی و معنوی قائلند.
کشور ما نیز به دلیل برخورداری از تمدنی کهن و حضور پیروان ادیان مختلف دارای اماکن مذهبی بسیار متنوعی است و به تصدیق سازمان یونسکو، از نظر وجود آثار تاریخی و فرهنگی در میان ۱۰ کشور نخست جهان جای دارد و از منظر جاذبههای اکوتوریسمی و تنوع اقلیمی هم جزو ۵ کشور برتر دنیاست.
ایران سرزمینی با گستره جغرافیایی وسیع، تنوع آب و هوایی و شرایط اکوسیستمی متفاوت، تنوع قومی و فرهنگ غنی و جاذبههای تاریخی و به لحاظ موقعیت فرهنگی-مذهبیِ خاص خود، در میان کشورهای دیگر در زمینه گردشگری مذهبی جای رشد و توسعه بسیاری دارد.
اماکن و زیارتگاههای مذهبی اسلامی، زیارتگاههای غیراسلامی بسیار معروف و با شهرتی جهانی در ایران وجود دارند که زیارتگاه «چکچک» در یزد، کلیسای «وانک» در اصفهان، «قرهکلیسا» در آذربایجانغربی، و «شموییل نبی» در ساوه از آن جمله هستند که میتوانند در جذب و جلب گردشگران مذهبی نقش مهمی ایفا کنند.
البته باید گفت این امر در خصوص دین یهود و یا زرتشتیان نیز مصداق عینی دارد. اماکن مقدسه متعدد یهودیان در ایران مانند استرومردخای در همدان و یا آرامگاه کوروش در پاسارگاد فارس و معابد و آتشکدههای متعدد زرتشتیان در یزد و سایر نقاط کشور با صدها نوع مراسم، همگی نمونههایی در این زمینه هستند.
بر اساس اسناد معتبر تاریخی، حدود ۳۳ مقبره پیامبران در ایران وجود دارد. ایران در طول تاریخ به دلیل داشتن اقتدار منطقهای و نیز اعتقادات دینی همواره پذیرای ادیان و پیامبران الهی بوده است. قابلیتهای فراوانی برای جذب گردشگران مذهبی وجود دارد.
نتایج پژوهش «گردشگری و عوامل موثر بر آن» نشان میدهد که گردشگری از نگاه اسلام اهمیت بسیاری دارد و میتوان آینده گردشگری مذهبی در ایران را مثبت ارزیابی کرد. در بسیاری از آیات قرآن کریم بر سیر و سفر تأکید شده است و در خطابهای مختلف از انسان دعوت میکند به مسافرت و زمینگردی بپردازند.
از این رو سیاحت و جهانگردی در اندیشه و فرهنگ و تمدن اسلامی جای دارد. معصومین علیهم السلام نیز بر سیر و سفر و فوائد آن بسیار تأکید کردهاند که از آن جمله میتوان به تحصیل سلامتی و نشاط جسم و روح، دانشاندوزی و کسب علم، آشنایی با بزرگان و آداب و اخلاق اجتماعی سایر ملتها، پندگیری و عبرتآموزی، از بین رفتن غمها و رنجها، تأمین معیشت و کسب شغل، تفکر در نعمات الهی، تفریحات سالم و گذراندن اوقات فراغت، اشاره کرد.
اصفهان یا همان شهر گنبدهای فیروزه ای به عنوان یکی از اعتبارات گردشگری تاریخی و مذهبی در ایران هر ساله میزبان تعداد زیادی از علاقمندان و گردشگران داخلی و خارجی از سرتاسر جهان است. پیشینه تاریخی گردشگری در اصفهان به قبل از دوره ساسانیان باز می گردد و در زمان ورود اسلام به این شهر و تبلور فرهنگ ایرانی اسلامی به اوج خود می رسد. پل های تاریخی، حمام، خانه های تاریخی، مجموعه مناره ها، کلیساها و کنیسه ها و مساجد، مدرسه ها، قبرستان ها و ... در این شهر روایت کننده تاریخی شفاهی و میراث معنوی و مکتوب گذشتگان این دیار هستند.
در ادامه گفت و گوی ما با حجت الاسلام زماني مسئول تبليغ مركز گردشگري مذهبي مدرسه علمیه ناصريه را بخوانید.
دیدگاه شما پیرامون روز آغاز امامت حضرت ولی عصر(عج) چیست؟
حکومت های ظلم و طاغوت در دوره های مختلف تاریخی رفتار متفاوتی را با ائمه معصومین و امامان شیعه داشتند. گاهی با غصب و صلح حیله گرانه و گاهی با شهادت و اسارت و گاهی نیز با حصر و زندانی کردن این بزرگواران سعی در خاموش کردن صدای عدالت و حق و سانسور و حتی ممانعت از ملاقات را در پیش گرفته اند.
رفتاری که در دنیای کنونی امروز نیز با شیعیان آن امامان معصوم اجرا می شود؛ سانسور، تهدید، تحریم خبری و نشان دادن چهره ای خشن از اسلام و دین مداران. اما اکنون با گذشت بیش از ۱۴ قرن شیعیان در روز به امامت رسیدن آخرین نفر از نسل پیامبر اسلام (صلي الله عليه و آله) یعنی حضرت مهدی موعود (عجل الله تعالي فرجه) دور هم جمع می شوند تا با هم عهدی ببندند. امروز روز عهد با امام زمان است،
عهد و پیمانی که به صورت نمادین و عملی با امام زمان (عج) بسته می شود تا با موعود ادیان و جهان بمانند و بدانند تا در برابر طوفان شبهات مهدویت ثابت عقیده و محکم باقی بمانند.
با توجه به ظرفیت گردشگریِ مذهبیِ مدرسه ناصریه، این مجموعه چه برنامه هایی در رابطه با معرفی اسلام شیعی داشته است؟
در روزگار کنونی و با توجه به رویه جهانی استکبار علیه شیعیان و مسئله اسلام هراسی، آگاهی بخشی و نشان دادن حقيقت بدون سانسور شیعیان به جهانيان به عنوان یک نياز مهم باید مورد توجه قرار گیرد.
موقعيت بينظير جغرافيايي مدرسه علميه ناصريه ظرفيتی مناسب برای حضور روزانه چند صد گردشگر از كشورهاي مختلف را دارد. در همین راستا مدرسه ناصریه محل مناسبی برای برگزاری برنامههاي متنوع علمي و فرهنگي و تبليغي است.
اقدامات فرهنگی و تبلیغی مدرسه علمیه ناصریه در زمینه گردشگران خارجی چه بوده است؟
برگزاری جلسات گفتگومحور و پرسش و پاسخ با محوریتِ شيعه شناسي، شباهتهاي حضرت عيسي(ع) و امام زمان (عج)، ابعاد شخصیتی حضرت عيسي(ع) در آيات قرآن، شخصیت شناسی منجی عالم، دنیای پس از ظهور، موعود در کتب مقدس محور برنامه های فرهنگی و تبلیغی مدرسه علمیه ناصریه در حوزه گردشگران است.
با توجه به ایجاد علاقه جهانی نسبت به ظهور منجی، چه اقداماتی در این رابطه داشته اید؟
در زمینه آشنایی گردشگران خارجی با موضوع مهدویت و منجی آخرالزمان و نشانه های منجي در اديان جهان، فعالیت هایی با رویکرد شیعه شناسی، پژوهش، طراحی و توزیع بروشورهایی طراحی و تنظیم شده است.
در روز نهم ربيعالاول به مناسبت آغاز امامت امام زمان عليه السلام و در عيد بيعت و غدير ثاني، نیز با حضور گردشگرانِ ملیت های مختلف از کشورهای فرانسه، بلژیک، چکاسلواکی، ترکیه، روسیه، چین، لیتوانی، تونس، اسپانیا، پرتغال، استرالیا، آمریکا، آلمان و سوئیس ویژه برنامه هایی با همین موضوعات برگزار شد.
در این برنامه سعی کردیم، تلفیقی از یک برنامه اسلامی ایرانی را به نمایش بگذاریم و به همین منظور با دمنوش سنتی ایرانی از گردشگران پذیرایی کردیم و در جهت معرفی هنر فاخر خوشنویسی ایرانی، اسامی گردشگران خارجی با خوشنویسی نوشته و به آن ها تقدیم شد.
در حاشیه این مراسم غرفه معرفی و فروش کتاب و مجلات اسلامي با موضوع مهدویت به زبان های انگلیسی و فرانسوی جهت آشنایی با امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، ارائه كارت پستالهاي مذهبي منقش به طرحهاي زيباي استاد بدرالسماء در مورد حضرت صاحب الزمان به همراه آيات و احاديث مهدوي دایر گردید.
نظر شما