طلای سرخ، روسیاه کشاورزان/ زعفران، قربانی سوءمدیریت شد

خبرگزاری شبستان _ فاروج؛ نتایج افزایش سطح زیر کشت زعفران در فاروج آنهم بدون داشتن چشم اندازی برای فرآوری و بسته بندی، کشاورزان شهرستان را متضرر کرد و در این بین، فقط دلالان هستند که سود دسترنج مردم را می برند. اگر این روزها گذرتان به شهرستان فاروج خورده باشد تخته گل های بنفش را در دو سوی جاده دیده اید، منظره تکراری که حالا در بیشتر مسیرهای روستایی هم قابل مشاهده است، تا چندی پیش معضل صف در نانوایی ها را گردن زمان کاشت زعفران می انداختند و حالا معضلات بیشتری روی این گل زیبا را سیاه کرده است، کمبود نیروی کارگری برای جمع آوری گل هایی که هرچند دیر از خواب بیدار شدند اما بیدارشدنشان شمار زیادی از بهره برداران را سرگردان کرده است.

گل هایی که روزی رنگ خوشی را به زندگی بسیاری از کشاورزان زده بود حالا علت ناخوشی بسیاری از خانواده ها شده است. وقتی عرضه با تقاضا برابری نکند؛ طلای سرخ هم که باشی از چشم می افتی.

محمد حسنی، یکی از زعفران کاران شهرستان با بیان اینکه امسال دست زعفران کاران در پوست گردوست، افزود: نه برای جمع آوری محصول زعفران کارگری پیدا می کنیم، نه نیروی کاری برای پاک کردن آن داریم و از آن طرف، دلالان هم بی توجه به زحمت ما برای خود نازل ترین نرخ را تعین می کنند.

وی افزود: با نرخی که دلال تعین می کند حتی پول کارگر مورد نیاز برای جمع آوری زعفران هم تامین نمی شود.

کشاورز دیگری گفت: امسال بسیاری از زعفرانکاران شهرستان از پس اقساط تسهیلاتشان برنمی آیند.

موسی قربانی افزود:  تعدادی از کشاورزان، زمین زعفرانشان را رها کرده اند چون جمع آوری آن به صرفه نیست.

وی گفت: خریداران گُل هم که هربار به یک بهانه به محصول آفت می زنند آنهم در شرایطی که امسال شاهد نازل ترین قیمت ها برای این محصول صادراتی هستیم.

قربانی با اشاره به اینکه انگار در چرخه تولید و عرضه این محصول هیچ نظارتی انجام نمی شود، افزود:  هر ساله بر نرخ هر چیزی که ربطی به این محصول دارد افزوده می شود اما در خصوص خود محصول عکس این مسئله صادق است.

این کشاورز با اشاره به اینکه کاش در خصوص تعیین نرخ، شفاف سازی صورت می گرفت، بیان داشت: قیمت گل معمولا در یک روز با تاخیر اعلام  می شود و هر روز هم کمتر می شود و نظارتی هم بر این روند نیست.

وی افزود: سال گذشته در بدترین شرایط آب و هوایی قیمت گُل زعفران به 500 هزار ریال رسید اما امسال از همان روزهای اوج گل دهی، قیمت ها به طرز عجیبی سقوط کرد و حتی به 270 هزار ریال هم رسید.

بهره بردار دیگری گفت: به گفته مسئولان ظاهرا چهار واحد فرآوری این محصول در شهرستان  فعال است اما متولیان این واحدها کجایند که گل کشاورز را بخرند تا فراوری کنند؟

صاحب نسق افزود: این روزها شاهد هستیم که کشاورزان این گل حساس و ظریف را کنار خیابان می فروشند، هرچند این روند برای بهره بردار به صرفه تر است و با قیمت توافقی می فروشد اما این شیوه مشکلاتی را هم به همراه داشته است.

وی گفت: از آنجا که بسیاری از مدیران شهرستان در فاروج سکونت ندارند، پس نمی توان توقع داشت غروب در مسیر خیابان، توقف داشته باشند.

صاحب نسق بیان داشت: از ساعت 16 عصر هر روز این محور با حضور کشاورزان و خریداران گُل، پُرترافیک می شود و تردد به سختی صورت می گیرد، در دو سوی خیابان، کشاورزان محصول خود را عرضه می کنند و خریداران که بسیاری اهل شهرستان نیستند در پی یافتن محصول ارزان ترند.

وی اظهارداشت: زندگی سایر شهروندان که ناگزیر به تردد در این محدوده هستند مختل شده و در چند شب اخیر به تازگی شاهد حضور پلیس راهنمایی و رانندگی هستیم!

یکی دیگر از بهره برداران با اشاره به برنامه سازمان جهاد کشاروزی برای خرید نگین زعفران با مباشرت تعاون روستایی افزود: وقتی گل از روی زمین جمع نشده چطور می توان نگین تولید کرد؟

قاسمی افزود: مشکل فعلی کشاورزان، ماندن گل های زعفران روی دستشان است، کاش برای مشکلات فعلی برنامه ریزی می شد.

هرچند تلاش های خبرنگار خبرگزاری شبستان برای مصاحبه با یکی از مسئولان واحدهای فرآوری زعفران در شهرستان بی نتیجه ماند اما مدیر جهاد کشاورزی شهرستان پیش از این در گفتگو با خبرنگار شبستان از تاسیس شرکت تعاونی زعفران کاران شهرستان خبرداده بود و بیان داشت که این شرکت به مرحله انتخاب هیات مدیره رسیده تا با فعالیت آن، دست دلالان از چرخه تولید و عرضه این محصول کوتاه شود.

حیاتی، ایجاد بازارچه گل را از اقدامات دیگر شهرستان برای خرید و فروش بهداشتی آن در مکان مناسب عنوان کرده و افزوده بود: اقدامات اولیه با گرفتن  استعلامات و موافقت از دستگاه ها مرتبط انجام گرفته است.

وی خرید گل شهرستان با استفاده از تسهیلات صندوق توسعه حمایت از بخش کشاورزی که 500بهره بردار در شهرستان عضو آن هستند را از دیگر برنامه ها عنوان داشت و افزود: مقرر شد با دریافت تسهیلات از صندوق مادر برای خرید گل تولیدی نقش دلالان در این بخش کم شود.

حیاتی، خریداران گل زعفران شهرستان را استان های خراسان رضوی، جنوبی و تهران عنوان کرد و بیان داشت: محصول فرآوری شده با برند شهرستان به کشورهای سوئیس، اسپانیا، چین، هند و کشورهای عربی صادر می شود.

اما به نظر می رسد این اقدامات در زمانی که کشاورزان به آن نیاز داشتند محقق نشده و  انگار سال آینده باید منتظر تحقق آن بود.

امسال جلسه ای برای روند فعالیت های خریداران زعفران برگزار نشده است

حسین عباسی، رئیس صنف قصابان فاروج که خریداران این محصول در شمار اعضای این صنف قرار می گیرند، گفت: سال گذشته پیش از زمان برداشت این محصول نشستی با فعالان این حوزه در اداره صنعت و معدن و تجارت شهرستان برگزار شد و مقرر شد نرخ خرید گل روزانه از خراسان رضوی استعلام و براساس آن فعالیت ها انجام شود.

وی افزود: امسال این نشست برگزار نشد و ظاهرا بر اساس قانون نانوشته فعالان این حوزه، فعالیت ها  انجام می گیرد.

وی با اظهار بی اطلاعی از دلیل تاخیر یک روزه اعلام نرخ زعفران گفت: در خراسان رضوی هم همین روال معمول است که امروز گل خریداری و فردا نرخ اعلام می شود.

کشاورزان به برنامه های جهاد کشاورزی روی خوش نشان ندادند

معاون فنی مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان فاروج هم گفت: با هدف معرفي شهرستان به عنوان قطب توليد، ارتقای سطح كيفي و كمي محصول، ساماندهي بازار خريد و فروش گُل، معرفي زعفران به عنوان سوغات شهرستان در سال 96، بازارچه زعفران راه اندازی شد اما کشاورزان به آن روی خوش نشان ندادند.

حبیب الله مقتدر افزود: جز یک سال، دیگر جهاد کشاورزی برای کشت زعفران تسهیلات پرداخت نکرده است و سایر دستگاه با پرداخت تسهیلات زمینه ساز افزایش سطح زیر کشت شدند.

وی با اذعان به اینکه واحدهای فرآوری این محصول با تمام ظرفیتشان فعال نیستند، بیان داشت: جز مسئول یکی از این واحدها، سایر متولیان اقدام به خرید گل زعفران نمی کنند و مواد خام مورد نیازشان را از زمین های کشاورزی خود تامین می کنند.

مقتدر با اشاره به کاهش صادرات این محصول افزود: عرضه با تقاضا برابری نمی کند و زمینه ساز مشکلات پیش آمده شده است.

وی  ظرفیت تولید زعفران خشک شهرستان را، 14 تُن عنوان کرد و افزود: در خصوص مشکلات ناشی از افزایش سطح زیرکشت به کشاورزان اطلاع رسانی کرده ایم اما سایر دستگاه های شهرستان و بخش خصوصی از منابع خود اقدام به پرداخت تسهیلات کشت زعفران کرده اند و سطح زیر کشت روز به روز افزایش یافته است.

در شرایطی که حجم برداشت گُل از مزارع زعفران به اوج خود رسیده و چرخه فرآوری گل در شهرستان معیوب است و زعفران کاران شرایط خشک کردن این محصول را ندارند و ناگزیر بلافاصله بعد از برداشت، اقدام به فروش آن با هر قیمت تعین شده از سوی دلالان می کنند مدیر جهاد کشاورزی خراسان شمالی از خرید توافقی زعفران خبر داد و  در مصاحبه با صدا و سیما از مستقر شدن مباشر خرید سازمان تعاون روستایی برای خرید توافقی نگین و پوشال زعفران خبر داده بود.

امسال سطح زیر کشت زعفران در شهرستان فاروج 30 درصد افزایش یافته و سطح زیر کشت به دوهزار و 400 هکتار رسیده که پیش بینی برداشت یک هزارو 680 کیلو گرم گل از این مزارع می رود و میانگین تولید گُل به ازای هر هکتار 700 کیلو گرم سرگل است.