به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان، خانواده مانند موجودی زنده، اگر در معرض مزاحمت‌‌ها و تهدیدهای بیرونی قرار نگیرد و عوامل خارجی در پی شکست اقتدار و کارآیی آن برنیایند، به‌طور غالبی می‌تواند خود را بازسازی کند و در درون خود ساز‌وکارهایی برای مواجهه سازنده با اوضاع متحول، رویارویی با ناملایمات، حمایت از اعضای خود و کنترل و هدایت آنان دارد. در این حالت، خانواده به منبعی الهام‌بخش از انرژی مؤثر تبدیل می‌شود که می‌تواند در بعد فردی انسان‌هایی دین‌دار، با‌نشاط، سخت‌کوش و آرمان‌طلب پرورش دهد؛ در بعد اجتماعی با جامعه‌پذیر کردن درستِ اعضای خود، به تقویت هم‌بستگی عمومی و حس غم‌خواری کمک کند و امنیت اجتماعی را اعتلا بخشد، و خواسته‌های نسل نو را مدیریت کند اما تحولات فرهنگی، اجتماعی و تکنولوژیکِ دهه‌های گذشته تأثیرهای عمیقی در خانواده بر‌جای نهاده و آن را به لحاظ کارکردی تضعیف، و از مدیریت موقعیت‌های جدید ناتوان کرده است، در این خصوص با «علی محمدی» روان شناس و مشاور خانواده گفتگویی انجام دادیم که در ادامه می خوانید.
شرایط فعلی خانواده در ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟
امروزه خانواده به عنوان مقدس ترین نهاد تربیتی که نسل می سازد، مدیر می سازد، ارتش و سپاه می سازد و دانشگاه می سازد در واقع تمام نهادهای یک کشور مدیون این نهاد هستند به فراموشی سپرده شده است، اگر آمریکا پیشرفته ترین تکنولوژی را دارد اگر روسیه حرف اول را در فضا می زند اگر چین بهترین اقتصاد را دارد همه محصول خانواده است.
به واژه مادر در عربی ام یعنی ریشه گفته می شود، این ریشه از مادر به فرزند انتقال می یابد، مولانا می گوید: «خوی کان با شیر رفتن در وجود کی توان آن را زمردم واگشود» یعنی خوی ، رفتار و حالات انسان با شیر به فرزندان منتقل می شود، بنابراین ژن قابل تغییر نیست، این ریشه، خانواده است و اصل این ریشه در وجود مادر نهفته است و زن دو مسئولیت داشت و برداشت و پدر یک وظیفه کاشت را بر عهده دارد، در صورتی که مادر با این ویژگی و حقوق در جامعه ما شناخته شود، می توانیم انتظار داشته باشیم که این مادر جامعه ساز است، یعنی مادر یک دانشگاه است، یک نظامی است و هر چیزی را می تواند تربیت کند.
به گفته کارشناسان جایگاه خانواده در جامعه ما تضعیف شده است چرا؟
متاسفانه امروزه این ریشه نادیده گرفته شده است، بعد از انقلاب اتفاقاتی رخ داد که ضررش برای خانواده بیشتر از سودش بود، بعد از انقلاب به دلیل اینکه فرهنگ، اجتماع، اخلاق، دین و ولایت به درستی با اهداف انقلاب پیاده نشدند لذا بزرگترین آسیب را به خانواده زدند، این در حالی است که انقلاب اسلامی برنامه های خوبی برای خانواده تدوین کرده بود، افزایش اعتیاد، مشروبات الکی، طلاق و خودکشی همه محصول سست شدن تحکیم بنیادن خانواده در ایران است. در حال حاضر خانواده در جامعه ما با یک بحران جدی روبرو است، افزایش آسیب های اجتماعی، ضعف نظام آموزشی، مسایل اخلاقی و خیانت از یک سو، اقدامات و شبیخون فرهنگی جهان غرب از طریق فضای مجازی مسایل و مشکلات فراوانی را به وجود آورده است.
شما اشاره به ورود زنان به مشاغل مختلف کردید علت را کجا می دانید؟
به هر مغازه ای که وارد می شویم، دو نفر خانم با پوشش نامناسب و یک نفر آقا نشسته اند که اصلا مشخص نیست چه نسبتی با هم دارند، هر چقدر به حاشیه شهرها نزدیک تر می شویم، وضعیت بدتر می شود که این مساله هم به دلیل فقر اقتصادی می باشد ما به خاطر شرایط نامناسب اقتصادی زنان را وارد هر شغلی کردیم و زن را که ریشه و انسان ساز یک جامعه محسوب می شود را از خانه بیرون کشیدیم و وارد مشاغلی کردیم که اصلا در شان یک زن ایرانی نیست، البته نیابد منکر ارزش و جایگاه برخی مشاغل مانند پزشکی و معلمی برای بانوان شد.
مهمترین عامل برای تهدید خانواده چیست؟
محتوا زدایی و درک سطحی از دین بزرگترین فاجعه ای است که خانواده را به نابودی کشانده، چون محتوا زدایی موجب هویت زدایی، تمدن زدایی و در نهایت خانواده زدایی می شود، همه آسیب های اجتماعی مانند احتکار، قاچاق مواد مخدر و عربده کشی ها در جامعه به دلیل خدشه دارشدن جایگاه خانواده در کشور است، امروز این مسایل به خانواده ضربه می زنند، مسایل داخلی از یک سو، مسایل خارجی هم از سوی دیگر به این فاجعه دامن زدنند. امروز خانواد همانند سیبی شده که از همه سو به آن تیر پرتاب می کنند به ویژه در فضای مجازی انواع و اقسام ترکش ها خانواده را احاطه کرده است، بالاترین هدف و موفقیت دشمن در این فضا پاشیدن خانواده، برداشتن اخلاق و آزاد کردن مسایل جنسی و راحت کردن روابط دختران و پسران و زنان و مردان است .
آیا مسئولان به وظایف خود در قبال خانواده عمل کردند؟
بزرگترین درد امروز جامعه ما این است که خانواده به فراموشی سپرده شده است وهیچ کدام از مسئولان و دستگاه های مربوطه توجهی به این نهاد مقدس ندارند، فقط روز خانواده (یک روز در سال) به صورت گذری و لحظه ای مراسمی را برگزار می کنند، بعد از آن دیگر سراغی از آن در طول سال نمی گیرند.در مقابل این خانواده ما با نسلی نو، با هوش و بسیار زیرک و فهمیده رویرو هستیم که دچار بلوغ زودرس و سایر مشکلات هستند که باید در کانون خانواده کنترل و تربیت شوند اگر یک پای خانواده بلنگد در تربیت فرزندان هم دچار مشکل می شویم.
شما در حال حاضر باورهای دینی خانواده ها را چگونه ارزیابی می کنید؟
امروزه ما در حوزه مسایل دینی و مذهبی هم با مشکل مواجهه هستیم، برخی مساله ای بنام دین گرزیزی را مطرح می کنند که اشتباه است، بی دین گریزی درست است، هیچ کدام از مردم ما از اهل بیت، قرآن، نهج البلاغه و نماز گریزان نیستند،چون دین یعنی محبت، صداقت و نیکوکاری ولی چون امروزه به دلایلی اصل دین به خوبی معرفی نشده است لذا تعبیر به دین گریزی می کنند، فطرت انسان از بی دینی، دروغ و خیانت گریزان است نه از دین و صداقت، دین طلای 24 عیار است که به هر کس عرضه کنید، محک نزده قبول می کند لذا ما به قدری دین را متغیر کردیم که این وضع پیش آمده، اگر دین را همان طور که هست، معرفی کنیم بسیاری از مشکلات ما حل می شود.
آیا کشورهای دیگر در این مساله دخیل هستند؟
امروز ما با کمرنگ شدن باورهای دینی جامعه روبرو هستیم، ما برای ساختن خانواده و جامعه خود، باید آمریکا، جهان غرب و فضای مجازی را رها کنیم، وقتی ما زمینه را برای آنها فراهم می کنیم، آنها هم دست به هر اقدامی می زنند، مشکل از خود ماست، ما می توانیم با قرآن کاربردی و اقدامات فرهنگی مناسب، جلوی بسیاری از این مشکلات را در جامعه بگیریم.
نظر شما