به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از شیراز، «نصرالله امامی»، امروز (شنبه 20 مهر) در نشست های علمی یادروز حافظ شیرازی که در مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس برگزار شد، با سخنرانی با عنوان «حافظ و جامعه انسانی پیرامون حافظ»، گفت: در تشبیهات، یک سوی تشبیه انسان قرار می گیرد.
استاد دانشگاه اهواز با اشاره به اینکه اساس شعر بسیاری از شاعران بر اساس انسان است ولی انسان در این سروده ها حضوری خنثی، منفعل و غیر مستقل دارد به همین دلیل بسیار نادر است که انسان جزیی از یک مجموعه و درون یک مجموعه در نظر گرفته شود البته این موضوع به جز شاهنامه فردوسی و اشعار حافظ است، افزود: در میان سروده های دیگر شاعران پارسی زبان، در دوره گسترده ای حضور انسان ناپیداست.
به گفته امامی، بعد از چند قرن در آشفته ترین دوره تاریخ ایران در عصر وارثان مغول که فساد در تمام لایحه های اجتماعی نفوذ کرده است، حافظ با چشمی باز به انسان نظر می کند و از ارزش های جامعه دفاع می کند و از هویت های مخدوش و رنگ باخته به چالش می کشد و در چنین چالشی محور جهان بینی و نگرش این شاعر گرانقدر وجود انسان و حیات دنیایی انسانی تشکیل می دهد.
وی با اشاره به اینکه انسان با ارزش انسانی و منش انسانی خود در تقابل با انسان های دیگر ظاهر می شود، افزود: آنچه که حافظ نمایش می دهد، اصلاح بدپنداری هایی است که در روزگار حافظ وجود داشت که به دوره های بعد از آن هم تسری پیدا کرد.
استاد دانشگاه اهواز با تاکید بر اینکه برخی متاسفانه شعر حافظ را به عنوان کالای مصرفی دیدند و گروهی شعر را مصرف کردند، تاکید کرد: آنچه که می تواند بهره حقیقی شعر حافظ باشد، بهره اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تربیتی است و بهره هایی که می تواند ما را در مسیر انسان سازی قرار دهد.
امامی با اشاره به اینکه آنچه سبب می شود که این بهره ها را دریافت کنیم، درک چالش گری های موجود در شعر حافظ است و این سبب شده است که انسان به این شکل کنش گر خودش را نشان دهد، افزود: انسان خنثی در منظومه فکری حافظ جایی ندارد، این به معنای دیگر ستیزی حافظ نیست، حافظ با فرد یا افراد انسانی کاری ندارد و اگر حافظ از صوفی ریاکار و یا زاهد بی عمل انتقاد می کند با افراد در تقابل نیست با جریان هایی که این افراد نماینده آنها هستند کار دارد، بر این اساس نگاه حافظ تاریخی نیست چرا که نگاه تاریخی زمان گرا و نگاه حافط فلسفی و کلان نگر است.
وی با اشاره به اینکه جریان های فکری موضوع چالش، حافظ هستند و به همین دلیل شعر حافظ کهنگی پیدا نمی کند و دستخوش تکرار نمی شود و پیامش برای همه انسان ها در هر نسلی است، گفت: شعر حافظ دائما با متفاوت شدن مصداق های خودش نو می شود و این نو شدن تکرار می شود و این یادگاری است که در گنبد دوار می ماند.
نظر شما