خبرگزاری شبستان،سرویس فرهنگی- مریم داوری : نمایشگاهی با عنوان «مروری بر منتخبی از آثار یازده دوره سوگواره هنر عاشورایی» به همت مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری در گالری ابوالفضل عالی حوزه هنری بر پا شده است. این نمایشگاه متشکل از 40 اثر از 37 هنرمند است که در دوره های سوگواره هنر عاشورایی حائز رتبه بودند. به بهانه برگزاری این نمایشگاه گفتگویی با «محمد صابر شیخ رضایی» ترتیب دادیم. شیخ رضایی از سال 1380 مشغول کار در حوزه طراحی گرافیک است، در شاخه های عکاسی و تصویرگری هم صاحب آثار شاخصی است و یکی از داوران بخش پوستر دوازدهمین سوگواره هنر عاشورایی است. گفتگو با این هنرمند به شرح ذیل است:
در مورد اثری که در نمایشگاه«مروری بر منتخبی از آثار یازده دوره سوگواره هنر عاشورایی» دارید ، توضیح بدهید.
اثری که از بنده در این نمایشگاه توسط برگزارکنندگان ارائه شده با عنوان «نحن انصارالحسین / ماییم یاوران حسین» هست که در مدح حضرت سیدالشهدا (ع) و وفاداری تا پای جانِ یاران شهید ایشان است که نقش هایی از دستان خونین است که اطراف «خمسه» یا « پنجه فاطمی» به نمادی از امام حسین(ع) گردآمده اند و هم منتقل کننده مفهوم شهادت هستند و طواف عاشقانه پیرامون امام حسین(ع). این اثر نسخه ی مکمل پوستر « هل من ناصر ینصرنی/ کیست مرا یاری کند» است که در سال 1380 طراحی شده بود که بیانی جدید از بی یاوری و مظلومیت حسین ابن علی(ع) و اشاره هایی به زبان تصویری فضای معاصر بود.
این اثر در چه دوره ای از سوگواره هنر عاشورایی حائز رتبه شده بود؟
در دوره سوم سوگواره حائز رتبه سوم و لوح تقدیر بخش ویژه شد.
تولید این اثر چقدر زمان برد؟
تا جایی که بخاطر دارم نهایتاً دو روز زمان اجرایی داشت و این بازه زمانی هم صرفاً از این جهت بود که نمی خواستم نقش یک دست خونین که نماد شهدا بودند با هویت ثابت بصری تکرار بشود و برای این منظور از دست های اطرافیان و اشخاص خانواده از کودک تا بزرگسال با مرکب، چاپ گرفتم که هم دست ها تناسبات متفاوت داشته باشند و هم اینکه حس یکسان منتقل نکنند. در مجموع اجرای اثر، کار سنگین و پیچیده ای نبود.
محتوا و کیفیت آثار تجسمی که در ایام محرم در هیئات مذهبی ، مساجد و سطح شهر وجود دارد را چگونه ارزیابی می کنید؟
کیفیت این آثار نسبت مستقیمی با محتوای ارائه شده و توان بازنمایی تصویری آن مفاهیم دارد. معمولا محتوای این آثار ریشه در ادعیه و زیارات یا کتب مقاتل امام حسین (ع) یا ادبیات و اشعار آئینی دارند. در اغلب این آثار، عبارات نوشتاری با دیدگاه شبه خوشنویسانه فاقد نگاه دیزاین، گرافیک ،صاحب ایده و اجرای درخور توجه هستند و صرفا جنبه تزیینی دارند و خیلی در بیان محتوای ارائه شده طرح ها و پوسترها نقشی ندارند. ضمن اینکه باید یک تقسیم بندی جدی هم داشته باشیم. در ایام عزاداری محرم با مجموعه زیادی از تصاویر نازیبا مواجهیم که اگر نگوییم آلودگی بصری با عبارت محترمانه تر می شود به آنها، بافت های تصویری بدون پشتوانه محتوایی و احساسی اطلاق کرد. آثار باقیمانده هم که زیبا محسوب می شوند به ندرت اثر گرافیکی یا پوستر و اعلان هستند. باید توجه داشت هر تصویر زیبایی الزاماً یک اعلان موفق محسوب نمی شود.
یعنی اکثر این آثار حرفه ای و کیفی نیستند؟
بله حدود 70-80 درصد آثار فاقد ابتدائیات اصول هنری و حتی زیبایی عُرفی هست. . آثاری که در سطح شهر می بینیم، فاصله زیادی با آثار مطلوب و معیار گرافیکی و هنری حتی در سطح شهری دارند. در سال های اخیر برخی مجموعه ها از جمله شهرداری آثاری را در سطح شهر تهران در ابعاد بزرگ منتشر و ارائه می کنند که چه بسا فعالان هنری یا دانش آموختگان هنر آنها روابه ثمر رسانده باشند ولی آن آثار هم فاقد عمق محتوایی از حماسه عاشورا هستند و به فُرم گرایی و تا حدودی عوام زدگی بصری مبتلا هستند.
گفتنی است، نمایشگاه «مروری بر منتخبی از آثار یازده دوره سوگواره هنر عاشورایی» از 11 تا 30 شهریور به همت مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری همه روزه به جز ایام تعطیل از ساعت 9 تا 18 در گالری ابوالفضل عالی حوزه هنری بر پاست.
نظر شما