به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری شبستان، «بهروز کمالوندی» شب گذشته (شنبه 16 شهریور) در برنامه تیتر امشب شبکه خبر درباره گام سوم ایران در کاهش تعهدات برجامی با اشاره به اینکه اگر متن برجام شامل پنج ضمیمه را نگاه کنیم ضمیمه یک و دو تعهدات ما و طرف مقابل است. ضمیمه سه همکاری‌های بین‌المللی، ضمیمه چهارم سازوکار‌های مربوط به کمیسیون مشترک و ضمیمه پنجم مربوط به زمابندی است، گفت: اگر کاهش تعهداتی باشد باید متمرکز شویم بر ضمیمه یک.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه ضمیمه یک هم اگر خلاصه‌ای بخواهیم بگوییم حدود ۲۰ صفحه از ۱۲۲ صفحه متن برجام است که در ۸۲ بند است و می‌توان آن را در هشت موضوع اصلی خلاصه کرد، افزود: این هشت موضوع اصلی شامل راکتور اراک، تولیدات آب سنگین اراک، موضوع سوم بازفرآوری سوخت مصرف شده است که در اینجا هنوز سوخت مصرف شده برای اینکه برنامه‌های بازفرآوری داشته باشیم، مطرح نیست.
وی ادامه داد: موضوع چهارم موضوع غنی‌سازی در ظرفیت و سطح غنی سازی است که در گام اول از ۳۰۰ کیلوگرم و در گام دوم از خلوص ۳.۶۷ درصد عبور کردیم و درباره ۱۳۰ تن آب سنگین که دیگر تعهدی را برای خودمان قائل نخواهیم بود که مازاد بر آن را به بازار‌های بین‌المللی عرضه کنیم. موضوع پنجم تحقیق و توسعه است که شامل گام سوم است. سه موضوع باقیمانده شامل فردو، میزان ذخایر و نظارت‌ها و دسترسی‌های آژانس و شفاف سازی است که فعلا بنا نداریم به این حوزه دست بزنیم و تعهدات شفاف‌سازی کما فی‌السابق انجام می‌شود.
کمالوندی با اشاره به اینکه موضوعات باقیمانده، خیلی مختصر است و این نشان می‌دهد به لحاظ فنی در مذاکرات نحوه تعهدات به نحوی بوده که مشکلی ایجاد نکند، افزود: همانطور که رییس سازمان انرژی اتمی بار‌ها گفت و برخی به ملاحظات سیاسی متاسفانه از آن غفلت می‌کنند این است که صنعت هسته‌ای ما حتی در قالب برجام به اهداف بلندمدت خودش به راحتی می رسد. ما برنامه ۱۵ ساله را در ابتدای برجام، یعنی چهار سال پیش، براساس فرمایشات مقام معظم رهبری که شرط کرده بودند که حتما باید در انتهای کار مشخص شود که غنی سازی کشور پاسخگو است و حداقل ۱۹۰ هزار سو را ارائه دادیم با ۲۷۲ هزار سو و قابل افزایش تا یک میلیون سو.
وی با بیان اینکه تغییرات در بحث تحقیق و توسعه رفتن به سمت یک میلیون سو را تسهیل می‌کند، توضیح داد: یعنی ما ۲۷۲ هزار سو را به راحتی با همین برنامه برجام می‌توانیم محقق کنیم و البته می‌توانیم غنی‌سازی یک میلیون سو را محقق کنیم. تحقیق و توسعه بند‌های ۳۲ تا ۴۳ را شامل می‌شود البته یک بند ۸۱ هم هست که روش غنی‌سازی غیر از روش‌های سانتریفیوژ‌های گازی است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه در مسیر غنی‌سازی ما محدودیتی وجود نداشته است، چون برنامه‌ها برای بلندمدت دیده شده بود، افزود: ضمن اینکه با روش‌های جدید و نه براساس روش قدیم که مهندسی معکوس بود. تا الان هزاران سند برای هر کدام از سانتریفیوژ‌ها درست کردیم. در گذشته شاید به دلیل اینکه سرعت برایشان مهم بوده و مهندسی معکوس بوده وارد فرآیند مستندسازی نمی‌شدند.
کمالوندی در خصوص گازدهی سانتریفیوژ IR ۶ نیز افزود: IR ۶ در بند ۳۲ ضمیمه یک قرار بوده در ابتدای سال ۱۱ برجام گازدهی شود که گازدهی آن را شروع کردیم. راه اندازی زنجیره ۲۰ تایی ماشین IR ۴ که براساس بند ۳۵ ضمیمه یک برجام بوده که ابتدای سال ۱۱ قرار بود انجام شود و این هم الان انجام شده است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه ماشین IR ۶ به صورت زنجیره ۲۰ ماشین که قرار بود از آبان ماه آغاز شود که از دیروز گازدهی کرده‌ایم و زنجیره ۳۰ تایی را در برنامه بعدی انجام می‌دهیم. این چهار اقدام عملا انجام شده است، اضافه کرد: در دو ماه آینده و قبل از پایان گام سوم سه کار مهم دیگر داریم که ارزش بسیار بالایی دارد، یکی راه اندازی و گازدهی زنجیره‌های شاهد ۱۶۴ تایی IR ۴ و راه اندازی زنجیره‌های شاهد ۱۶۴ تایی IR ۲ m و همچنین گازدهی به زنجیره میانی سانتریفیوژ IR ۵ s را تا دو ماه آینده داریم.
وی با اشاره به اینکه راه‌اندازی گازدهی زنجیره ۳۰ ماشین IR ۶ قرار بوده سال هشت و نیم انجام شود که الان زنجیره ده‌تایی آن را داریم که گاز می‌دهیم زنجیره ۲۰ تایی را از دیروز شروع کردیم و عملا ۶۰ ماشین IR ۶ در حدود دو ماه آینده در حال کار و تحقیق و توسعه و افزایش ذخایر اورانیوم کشور خواهند بود، افزود: برای ۲ تا ۳ سال آینده سوخت داریم و دانش بومی در این زمینه در مسیر بهتر شدن است. به جای استفاده از سوخت با غنای بالا، از سوخت ۳ و ۶۷ صدم درصد استفاده می‌کنیم. همچنین امکان این را داریم که از فضا‌های خالی در آزمایشات بعد از پرتودهی استفاده کنیم.
کمالوندی با اشاره به اینکه راکتور جدید این امکان را می‌دهد که بتوانیم آزمایشات پی آی‌ای را داشته باشیم، گفت: اگر اروپاییان تجهیزات را بدهندمیتوانند با ما وارد مرحله بعدی شوند که اکنون ما تجهیزات را از انگلیسی‌ها خواسته ایم که کار طراحی و ساخت را انجام دهند. از سال ۹۰ وارد طراحی‌های دانش روز شده ایم که مستند سازی می‌کنیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان این موضوع که در حوزه فنی اقدامات زیادی باقی نمانده است که در تحقیق و توسعه ماشین‌ها را صنعتی می‌کنیم و به تولید انبوه خواهد رسید. نکته دیگر این است که در حوزه ماشین‌های جدید محاسبات و طراحی‌ها محدودیتی نداریم، افزود: کار تحقیقات و توسعه بر اساس برجام در نطنز انجام می‌شود و اکنون نیازی به توسعه فردو نداریم مگر اینکه بخواهیم غنی سازی داشته باشیم.
کمالوندی درباره سانتریفیوژ‌های نسل یک نیز گفت: این ماشین‌ها عمرشان تمام شده و از سال دهم ماشین‌های جدید خواهیم داشت. برای استفاده از ماشین‌های ir۱ پنجاه هزار سو خواهیم داشت، اما با ماشین آلات جدید فقط نیم میلیون سو در نطنز تولید خواهیم داشت. ما هم در حوزه دانش و فناوری‌های جدید تلاش می‌کنیم و هم استفاده از تکنولوژی جدید برای ما فراهم شده است هم می‌توانیم در حوزه تولید به دانش روز مجهز باشیم./
نظر شما