لفظ «شهید» برای کشته‌شدگان منا در تفاهم‌نامه با عربستان تصریح شده/حج تعطیلی بردار نیست/ عزت‌‌مان را با چیزی معاوضه نمی‌کنیم

به گزارش خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، برنامه تلویزیونی «جهان‌آرا» شب گذشته (سه شنبه، 22 مردادماه) با حضور حجت الاسلام والمسلمین «سیدعلی قاضی عسکر»، نماینده سابق ولی فقیه در امور حج و زیارت و با موضوع بررسی ادعای مرتضی رکن آبادی برادر شهید رکن آبادی مبنی بر پذیرش تقصیر از سوی ایران در فاجعه منا، از شبکه افق روی آنتن رفت.

 

بنابر این گزارش، حجت الاسلام قاضی عسکر در ابتدا با بیان اینکه شهید رکن آبادی از دوستان من بود، اظهار کرد: پس از فاجعه منا و به شهادت رسیدن جمعی از حجاج ایرانی در سال 94، شرکت در حج را در سال 95 متوقف کردیم لذا نخستین توافق نامه ما با عربستان برای حضور در حج مربوط به سال 96 است. بیان مفاد توافق نامه باید بر اساس تفاهم دو طرف علنی شود لذا حجت الاسلام نواب، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت می توانند پس از بازگشت از حج و درپی توافق با طرف عربستانی، بندهای تفاهم نامه را اعلام کنند.

 

سرپرست سابق حجاج ایرانی ادامه داد: باید توجه داشت در این قبیل امور فرد تصمیم گیرنده نیست بلکه برای مذاکره سیاسی کارگروهی با حضور همه دارندگان نقش و اثر در آن مذاکره، تشکیل می شود و موضوع را از ابعاد مختلف بررسی می کند.

 

تامین امنیت و آرامش حجاج ایرانی در تفاهم با عربستان

 

وی با اشاره به بندهایی از تفاهم نامه ایران با عربستان در سال های 96، 97 و 98، بیان کرد: تامین امنیت و آرامش حجاج و تشکیل کمیته حقیقت یاب در فاجعه منا در هر سه این تفاهم نامه ها مورد تاکید و تصریح قرار گرفته است.

 

حجت الاسلام قاضی عسکر درباره دستاوردهای این تفاهم نامه ها برای حجاج ایرانی، ابراز کرد: پیش از آن برای حضور تیم پزشکی ما در مشاعر مقدسه مشکل ایجاد می شد اما پس از این تفاهم نامه ها، مجوز حضور برای آنها صادر شد، صدور الکترونیکی روادید (ویزا) نیز از دیگر دستاوردهای این تفاهم است، پیش از این باید با واسطه کشوری دیگر اقدام به دریافت روادید می کردیم که با صدور الکترونیکی ویزا، این مشکل برطرف شد.

 

نماینده سابق ولی فقیه در امور حج و زیارت تاکید کرد: علاوه بر این، از سال 96 برگزاری جلسات در محل ساختمان های حضور زائران ایرانی، بلامانع است این یعنی برگزاری مراسم برائت از مشرکین هم بلامانع است که هر سه سال (96، 97 و 98) باشکوه برگزار شد. تنها مشکل برگزاری مراسم دعای کمیل در بین الحرمین در مدینه منوره است که دولت عربستان به دلایل امنیتی و امکان انجام عملیات های انتحاری و کشتار حجاج، با آن موافقت نکرد و در صورت رفع این موانع، امکان برگزاری آن نیز وجود دارد. در این تفاهم نامه ها حتی درباره مواد غذایی حجاج ایرانی که باید از ایران منتقل شود نیز تصریح شده است.

 

تصریح لفظ «شهید» درباره کشته شدگان فاجعه منا در تفاهم نامه های ایران و عربستان

 

وی با بیان اینکه لفظ «شهید» در تفاهم نامه های ایران با عربستان در موضوع حج تصریح شده است، گفت: من در زمان وقوع فاجعه منا نماینده مقام معظم رهبری بودم، دستی که بخواهد تفاهم نامه ذلت بار علیه ملت ایران را امضا کند باید قطع شود، مگر ملت و رهبری اجازه داده اند که ما چنین بکنیم. لذا در تفاهم نامه سال 98 وزیر حج عربستان رسما می گوید: ما هیچ پیش شرطی برای حجاج هیچ کشوری از جمله جمهوری اسلامی ایران نداریم جز شروط کتاب و سنت.

 

حجت الاسلام قاضی عسکر با بیان اینکه در هیچ یک از تفاهم نامه ها هیچ جمله ای مبنی بر مقصر بودن ایران در فاجعه منا وجود ندارد، تصریح کرد: عربستان درخواست داشت خود به مسئله منا رسیدگی کند اما ما معتقد بودیم در کمیته حقیقت یاب باید حضور داشته باشیم.

 

وی با بیان اینکه ما از همان ابتدای وقوع حادثه به مستندسازی گزارش ها و مشاهدات شاهدان عینی اقدام کرده ایم، ابراز کرد: همانطور که موسوعه «حج خونین» (مروبط به سال 66) را در 9 جلد تدوین و منتشر کرده ایم،  برای فاجعه منا نیز این طرح را اجرا می کنیم که می تواند تا 50 جلد باشد.

 

حجت الاسلام قاضی عسکر با تاکید بر لزوم شناسایی مقصران و سوءنیت ها در وقوع فاجعه منا، بیان کرد: حادثه حدود 8 و نیم صبح اتفاق افتاد چرا باید تا 12 نیمه شب جنازه ها روی زمین بماند؟، چرا عده ای را بدون اجازه دفن کردند؟ مثل شهید رکن آبادی که بعدها از روی «دی. ان. ای» شناسایی شدند. لذا ما همچنان بر تشکیل کمیته حقیقت یاب تاکید داریم، البته عربستان می گوید ما تشکیل داده ایم اما هنوز نتیجه ای اعلام نکرده اند.

 

امیرالحاج سابق ایران اضافه کرد: قبل از ایام تشریق جلسه ای برای مدیران و روحانیون کاروان ها برگزار می شود، در سال 94 (سال وقوع فاجعه منا) ما به دلیل تجربه خواهش کردیم در ابتدای صبح که شلوغ است حجاج برای انجام اعمال نروند و از ساعت 9 و نیم 10 برای رمی جمرات اقدام کنند اما متاسفانه برخی از مدیران کاروان سر باز زدند و تخلف کردند (نه به معنای قانونی) و آن فاجعه رخ داد.

 

وی با بیان اینکه ما هرگز اقدامی را که سبب ذلت ملت ایران شود انجام نمی دهیم و عزت و عظمت مان را با هیچ چیز معاوضه نمی کنیم، تاکید کرد: عربستان نه فقط به جمهوری اسلامی ایران بلکه به دیگر کشورهای اسلامی نیز اجازه عرضه مدارک و بررسی حقیقت ماجرا را نمی دهد اگر اجازه می دادند ما با مدارک در اختیارمان حقیقت را بررسی کنیم، همان روزها و ماه های ابتدایی نتیجه را اعلام می کردیم.

 

فاجعه منا مصداق قاعده فقهی «قتیل الزحام»

 

حجت الاسلام قاضی عسکر با بیان اینکه قاعده فقهی «قتیل الزحام» بین ما و اهل سنت مشترک است، گفت: بنابر این قاعده اگر کسی در نماز جمعه، طواف و امثال آن به دلیل فشار جمعیت فوت شود و مقصر حادثه دقیقا مشخص نباشد، دیه وی با بیت المال است. لذا عربستان اعلام کرد دیه شهدای حادثه سقوط جرثقیل در بیت الله الحرام را می پردازد که تا کنون نپرداخته است؛ البته باید توجه داشت روابط سیاسی ما با عربستان قطع است، آنها به برخی کشورها غرامت داده اند.

 

وی با ابراز تاسف از عدم حساسیت کشورهای اسلامی بر مسئله کشته شدن حجاج در فاجعه منا، بیان کرد: آنها می گویند این حادثه قضا و قدر الهی بوده اما ما معتقد به کمکاری هستیم و تا روزی که دلیل مشخص نشود باید بررسی ها را ادامه بدهیم. دیه خانواده شهدا باید پرداخت شود.

 

هنوز چیزی بر عمدی بودن فاجعه منا نیافته ایم

 

حجت الاسلام قاضی عسکر با بیان اینکه در همان اوایل وقوع حادثه فیلم های محدودی منتشر شد، ادامه داد: نفس دوربین برای جلوگیری از اتفاقات بد است. شارع 204 مسیر حجاج ما در انجام اعمال نیست و ما از دو خیابان «جوهره» و «سوق العرب» حرکت می کنیم اما من خودم شاهد بودم که ماموران سعودی زائران ایرانی را به شارع 204 هدایت می کردند. البته هنوز چیزی بر عمدی بودن فاجعه نیافته ایم اما قطعاً سوءمدیریت قطعا اثر داشته است.

 

وی با بیان اینکه باید در واکاوی حوادث واقعیات را در نظر بگیریم، تصریح کرد: آن زمان در رسانه ها اینطور مطرح شد بسته شدن مسیرها تردد حجاج به دلیل عبور خودروی ولیعهد عربستان بوده، اما این صحیح نیست چون اصلا آن مسیر اتومبیل‌رو نیست. ما خود آرشیوی غنی از واقعیات داریم که وقتی تحقیقات به نتیجه رسید همه آنها را عرضه می کنیم.

 

حجت الاسلام قاضی عسکر با بیان اینکه ما برای همایش حج در استادیوم یکصد هزار نفری آزادی آمبولانس و تیم پزشکی تدارک می بینیم، گفت: چطور ممکن است خیابانی با این حج از جمعیت بسته شود طوری که امکانی برای حمل مصدومان و تردد آمبولانس وجود نداشت. خوشبختانه هنوز راه باز است تا از طریق مجامع بین المللی این مسئله دنبال شود. برای مثال وکیلی از آمریکا نزد من آمد و گفت حاضرم پرونده را دنبال کنم اما سازمان حج نمی تواند اقدام کند و دولت باید در این باره اقدام کند.

 

سرپرست سابق حجاج ایرانی ادامه داد: هیچ شهیدی از ایران مفقود نمانده و علی رغم وضعیت دلخراش و سوزناک شهدای فاجعه، از همان ابتدا کار شناسایی اجساد از طریق نشانه ها آغاز شد. بویژه بعد از سخنرانی مقام معظم رهبری در نوشهر، امر شناسایی شهدا و مفقودین تسهیل شد، البته برخی اجساد دفن شده بودند در چند نوبت خانواده شهدا به عربستان فرستاده شدند و آزمایش دی ان ای انجام شد.

 

وی اضافه کرد: این اقدام خوب عربستان گرفتن عکس از همه اجساد و برداشتن یک ناخن از آنها برای انجام آزمایش دی.ان.ای بود که کار شناسایی را تسهیل کرد. برای مثال شهید رکن آبادی از طریق تصاویر و نیز انگشتری که در هنگام قرائت پیام در مراسم برائت از مشرکین در دست اش بود، شناسایی شد و با انجام آزمایش مطمئن شدیم و به دلیل خواست خانواده جسد ایشان به کشور انتقال یافت.

 

حجت الاسلام قاضی عسکر تاکید کرد: عربستان برای همه کشته شدگان گواهی فوت صادر کرده و بخشی از این گواهی ها در کنسولگری جده باقی مانده و در صورت از سرگیری روابط دریافت می شود. البته در ایران پزشکی قانونی گواهی های فوت صادرشده را مجددا بررسی کرده است.

 

ادعاهای اشتباه درباره شهید رکن آبادی

 

نماینده سابق ولی فقیه در امور حج و زیارت با اشاره به برخی ادعاها درباره ماجرای شهادت شهید رکن آبادی، گفت: ادعاهایی در آن دوران مطرح شد که عجیب بود و صحت نداشت برای مثال گفتند ایشان را دزدیدند و بردند و به شهادت رساندند و برخی دیگر گفتند ایشان زنده سوار بر اتومبیل شده و بار دیگر گفتند در اسرائیل شهید را به اسارت گرفته اند. اما بنابر مدارک موجود، غیر از انتقال یافتگان به مراکز پزشکی هلال احمر باقی مفقودین فاجعه منا به شهادت رسیده بودند و اجسادشان مفقود بود لذا به صلاح نبود ماه ها مردم را چشم انتظار بازگشت اجساد نگاه داریم لذا به خانواده ها از همان ابتدا اعلام کردیم که مفقودین زنده نیستند.

 

حج واجب شرعی است و تعطیلی بردار نیست

 

وی در پاسخ به این سوال که «آیا عزت ما در حج تمتع رعایت می شود و در حج عمره نه؟ که به عمره نمی رویم»، بیان کرد: حج تمتع واجب شرعی است یعنی هر کسی که شرعا مستطیع شد، واجب است که حج را به جا بیاورد و به قدری مهم است که در نهج البلاغه در وصیت پایانی امیرالمومنین(ع) فرزندان شان با به حج توصیه کرده و می فرمایند: اگر خانه خدا را ترک کنید خدا به شما مهلت نخواهد نداد و عذاب را می فرستد. لذا حج را نمی شود تعطیل کرد مگر در شرایط ویژه ای که حاکم مسلمین مثل ولی فقیه حکم دهد و بنابر مصلحتی حج را تحریم کند.

 

وی با بیان اینکه حج از شئون ولی امر مسلمین است، تاکید کرد: اما مقام معظم رهبری همیشه نظرشان این بوده که مسئولان نظام با هم تعامل و همفکری داشته باشند. اما عمره مستحب است، اکنون شش میلیون نفر در انتظار سفر عمره هستند و ودیعه شان را پس نگرفته اند که باید برای آنها تعیین تکلیف شود. که رئیس سازمان حج و زیارت در این باره امسال مذاکراتی با طرف عربستانی داشته است.

 

حجت الاسلام قاضی عسکر با بیان اینکه حج و عمره تنها محل حضور مردمی ما در مجامع بین المللی است، گفت: پس از تعطیلی حج در سال 95 برخی تریبون های تبلیغ ادعا کردند ایرانی ها به جای حج به کربلا می روند و می خواهند کربلا را جایگزین حج کنند. حج محل اجتماع و وحدت مسلمین و تبیین حقایق انقلاب برای ملت های مسلمان است.

 

کاهش خرید حجاج ایرانی از بازارهای عربستان در پی مطالبه رهبری

 

سرپرست سابق حجاج ایرانی با اشاره به کاهش خرید حجاج ایرانی از بازارهای عربستان بیان کرد: در طول سه سال گذشته و بنابر آمار حمل هواپیمایی کشور، از زمانی که رهبری بر حمایت از کالای ایرانی تاکید کرده اند زائران مکرر گفتند که به ایشان بگویید ما به بازارهای عربستان نرفتیم و برای رونق تولید و اشتغال زایی سوغا را از داخل کشور تهیه کردیم.

 

وی درباره تاثیر نوسانات ارزی بر این تصمیم حجاج، تاکید کرد: مردم آگاهانه انتخاب می کنند، حاجی استطاعت دارد اما به خاطر کشور و خدا و رهبری از عربستان خرید نمی کند. تصدی گری دولتی در این باره جواب نمی دهد مردم فهیم هستند خودشان به بازار مراجعه کرده و سوغات تهیه می کنند.

 

حجت الاسلام قاضی عسکر با بیان اینکه کارهای فرهنگی ایران درباره حج بی نظیر است، ابراز کرد: حدود 1400 اثر پژوهشی در این باره تولید شده ، 10 جلسه در کاروان ها برگزار می شود صدا و سیما و شبکه های مختلف برنامه های مرتبط با حج را تولید و پخش می کنند. اسرار و معارف حج به صورت مجازی عرضه می شود و مهم آنکه آموزش ها صرفا معطوف به مناسک نیست و ابعاد مختلف را شامل می شود.

 

استفاده کشورهای اسلامی از تجربیات حج ایران

 

حجت الاسلام قاضی عسکر اضافه کرد: با مسئولان 32 کشور در ایام حج دیدار داشتم و با آنها تفاهم همکاری برای استفاده از دستاوردهای علمی پژوهشی جمهوری اسلامی ایران در عرصه حج داشته ایم. برای مثال وقتی اعلام کردیم که در ایام عمره حدود 30 هزار دانشجو و استاد به سرزمین وحی اعزام می شوند این تجربه موردپسند واقع شد.

 

وی تاکید کرد: یا وقتی یکی از بزرگان عربستان به من گفت قرآن ایرانی ها تحریف شده است، پاسخ دادم دروغ است و سپس قرآن و تفسیر مجمع البحرین و کتابی از آیت الله معرفت را به او هدیه کردم سال بعد وقتی مرا دید در آغوشم گرفت و گفت مرا از اشتباهی تاریخی رهاندی.

 

مراسم برائت از مشرکان در زمان پیامبر(ص) در عرفات و منا انجام می شده است

 

سرپرست سابق حجاج ایرانی درباره مراسم برائت از مشرکین بیان کرد: بعد از حادثه سال 66 و مذاکرات سال 70 توافق شد این مراسم در محل عبور و مرور مردم نباشد. بنابر منابع و مدارک، مراسم برائت از مشرکین در زمان پیامبر(ص) در عرفات و منا انجام می شده و آیات برائت در این مکان نازل شده است اکنون هم محدود نیست و در خیمه ها و خیابان های اطراف چادرهای ایرانی صوت رسانی شده تا همه در آن شرکت کنند.

 

وی تاکید کرد: برائت از مشرکین فقط امری سیاسی نیست بکه مسئله ای قرآنی است و در زیارتنامه ها هم آمده چنان که حضرت ابراهیم خلیل(ع) که طبق آیه قرآن «اسوه حسنه» است از مشرکان برائت جسته، لذا این برائت از ظلم بین المللی و جنایات علیه مسلمانان در سطح جهان است.

 

حجت الاسلام قاضی عسکر در پایان خاطرنشان کرد: شخصا اگرچه مسئولیت مستقیم ندارم اما کمک می کنم تا مسئله خانواده شهدای منا و مسجدالحرام به نتیجه برسد.