فرهنگ‌سازی و همسویی نسخه حفظ حرمت مساجد تاریخی است

خبرگزاری شبستان - شیراز:

اینجا مسجد نصیرالملک شیراز است که به دوره قاجار تعلق دارد و دومین مسجد زیبای جهان لقب گرفته است. در ساعات اولیه صبح و تابش نور خورشید از پنجره‌های رنگی شبستان مسجد، تلالو زیبا و رنگارنگی ایجاد می‌شود که صحنه زیبا و بی‌نظیری برای تصویربرداری است. در حیاط نیز کاشیکاری‌های زیبا و چشم‌نواز که رنگ صورتی در آن بیشتر به چشم می خورد  یک صحنه زیبا برای عکس دسته جمعی و فردی ایجاد کرده است اما باید توجه کرد اینجا علاوه بر اینکه یک بنای تاریخی و شاهکار معماری است، مسجد نیز هست که هنوز در آن نماز جماعت برگزار می‌شود و رعایت شان و حرمت آن جایگاه مهمی دارد. متاسفانه در تب گرفتن عکس سلفی شاهد هستیم که گاه در اماکن مقدسی همچون مساجد تاریخی شهرمان، عکس سلفی با پوشش و سبک مناسب گرفته نمی‌شود در حالیکه اینجا پیش از اینکه یک مکان تاریخی و گردشگری باشد، یک مسجد است و دارای قداست است.

«عباس جاویدان» با اشاره به لزوم حفظ حریم اماکن مقدس در حوزه گردشگری به خبرنگار ما می‌گوید: در کلیساهای مختلف در جهان، مسجد سلطان احمد در ترکیه و آتشکده‌های زرتشتی نیز رعایت پوشش مناسب برای گردشگران در نظر گرفته شده است.

مدیر داخلی مسجد نصیرالملک می‌افزاید: به این ترتیب رعایت شان یک مکان مذهبی برای گردشگر اروپایی که از مسجد سلطان احمد بازدید کرده و با سبک حفظ پوشش در مسجد آشنا شده است، موضوع دور از ذهن و تعجب آوری نیست.

وی اضافه می‌کند: حتی در آتشکده خیابان زند شیراز از بازدیدکنندگان خانم و آقا رعایت پوشش لازم درخواست می‌شود، پس اگر در مسجد نصیرالملک خواستار رعایت این حفظ حرمت باشیم برای گردشگران تازگی ندارد.

جاویدان با تاکید بر اینکه 90 درصد افرادی که با پوشش نامناسب به مسجد نصیرالملک می‌آیند، گردشگران داخلی هستند، عنوان می‌کند: در برخی موارد مشاهده می‌کنیم که حتی گردشگر خارجی از گردشگر داخلی رعایت حفظ حرمت مسجد را درخواست می‌کند.

وی با اشاره به روندی که برای دعوت از بازدیدکنندگان دارای پوشش نامناسب به حفظ حرمت مسجد در نظر گرفته شده است، اظهار می کند: همواره سعی کرده‌ایم این خواهران را با صبر و متانت و حفظ کرامت آنها دعوت به رعایت پوشش مناسب کنیم و  امر به معروف را به جای نهی از منکر در اولویت قرار دهیم.

شنل‌های صورتی

مدیر داخلی این مسجد با توصیف پوشش مناسب در مساجد اظهار می‌کند: برای ورود بانوان الزام پوشیدن چادر یا شنلی که با رنگ‌های زیبا و صورتی در مسجد طراحی کرده‌ایم، نداریم و اگر مانتو و روسری مناسب داشته باشند، کفایت می کند.

جاویدان با ذکر علاقه بسیاری از گردشگران خارجی برای استفاده از این شنل‌ها عنوان می‌کند: این گردشگران به خاطر رنگ زیبای شنل طراحی شده مسجد، ترجیج می‌دهند هنگام عکس گرفتن از این رنگ صورتی که با کاشی‌های مسجد هماهنگی دارند، استفاده کنند.

وی ادامه می‌دهد: برای دعوت افرادی که با پوشش نامناسب در حال بازدید و عکس گرفتن از خود هستند، 2 بانوی دارای حسن خلق در مسجد حضور دارند که بدون به هم ریختن حس خوب گردشگر وی را به حفظ شان مسجد دعوت می‌کنند.

جاویدان باور دارد: برای حفظ حرمت مسجد که خانه خداست به هیچ وجه مناسب نیست که از زبان زور استفاده کنیم و گردشگری هم که بدون پوشش مناسب از خود عکس گرفته را با گرفتن گوشی و یا دوربین و پاک کردن عکس او به هیچ وجه آزرده خاطر نمی‌کنیم اما عکس‌هایی که در فضای مجازی دیده می‌شود به این معنا نیست که نسبت به حفظ حریم مسجد بی‌اعتنا و سهل‌انگار باشیم بلکه همان تصاویری است که از گوشی گردشگر پاک نکرده‌ایم.

مشوقان گردشگری مذهبی

مسجد به عنوان مکانی که نماد خوب گردشگری مذهبی است از اهمیت ویژه برخوردار است و در بسیاری از کشورهای اسلامی، گردشگر به خوبی می‌داند که حفظ شئونات مسجد چه راه و رسمی دارد:

ناندا بانوی گردشگری از صربستان که با یک شال بلند و پوشیده و حجاب مناسب از مسجد نصیرالملک در حال بازدید است، می‌گوید: تا کنون از مساجد متعددی در کشورهای جهان بازدید کرده‌ام که در این مساجد پوشش مناسب باید توسط بازدیدکنندگان رعایت شود.

مایک یک پیرمرد خوشرو از فرانسه نیز که در حال عکسبرداری است با ابراز خرسندی از توضیح کاربرد مسجد و مناسبت‌های مذهبی که در این مسجد به زبان خارجی برایش توصیف شده است بیان می‌کند: با وجود مطالعه درباره مساجد تا کنون از بسیاری از مراسم مذهبی همچون رمضان، محرم و ... اطلاع کافی نداشتم اما اکنون مطالب خوبی کسب کردم که قطعا آنها را به سایر دوستانم منتقل می‌کنم.

یک دختر نوجوان ایرانی که پوشش چندان مناسبی ندارد و از او درخواست رعایت حرمت مسجد در زمان تصویربرداری می‌شود نیز با قرار گرفتن در جریان صحبت‌های گردشگران خارجی بیشتر متوجه سبک گردشگری در مساجد تاریخی می۲شود و تا اندازه قابل توجهی توجیه شده است.

مدیر داخلی این مسجد با ابراز گلایه از برخی پایگاه‌های خبری و رسانه‌ها می‌گوید: در برخی از این اخبار که پوشش نامناسب در مسجد نصیرالملک را مطرح می‌کنند از تصاویر افرادی با پوشش نامناسب در مساجد و یا سایر اماکن تاریخی به عنوان عکاسی نامناسب در مسجد نصیرالملک استفاده شده است.

جاویدان تصریح می‌کند: حالا که مسجد صورتی در شیراز تا این اندازه در گردشگری در سطح جهان مطرح است نباید آن را تخریب کنیم بلکه اجازه دهیم تا با روندی که با زبان نرم از اسفندماه تا کنون برای رعایت این حرمت در پیش گرفته‌ایم با گذشت زمان فرهنگ‌سازی موثری ایجاد شود تا تمام بازدیدکنندگان مانند زمان ورود به حرم امامزادگان مطهر (ع) رعایت پوشش مناسب در مسجد نصیرالملک را شخصا رعایت کنند.

 وی معتقد است: برای ایجاد فرهنگ رعایت پوشش مناسب در مساجد تاریخی، سایر مساجد تاریخی در شیراز و سایر شهرهای کشور نیز باید همسو و هماهنگ اقدام کنند تا در زمان ورود به مسجد نصیرالملک، برای گردشگری که در مسجد قبلی حرفی از این پوشش نبوده است، سوال و ابهام پیش نیاید.

معرفی مناسبت های مذهبی

بیشتر گردشگران خارجی تنها به بازدید از اماکن گردشگری در سفر خود بسنده نمی‌کنند و آشنایی با مفاهیم فرهنگی، آداب سنن مذهبی و ... نیز برایشان از جذابیت ویژه برخوردار است. مسجد نیز به عنوان یک مکان مقدس و مکانی برای برگزاری مراسم مذهبی و معنوی گفته‌های بسیار در این حوزه دارد که برای گردشگران خارجی خالی از لطف نیست:

مدیر داخلی مسجد صورتی از اقداماتی که برای معرفی مناسبت‌های مذهبی به گردشگران در مسجد نصیرالملک صورت می‌گیرد، اعلام می کند: با حضور روحانیون مسلط به 6 زبان خارجی به شبهات و سوالات گردشگران خارجی، پاسخ مناسب ارائه می‌شود و چهار نیروی فرهنگی شیرازی نیز برای ارایه توضیحات در مورد مسجد به صورت روزانه و رایگان حضور دارند.

جاویدان می‌افزاید: مسجد نصیرالملک تنها مسجدی است که به بانوان گردشگر خارجی در روز میلاد حضرت فاطمه (س) انگشتر و عطر یاس هدیه داده است و به زبان خارجی توصیف روز زن را به مناسبت میلاد این بانوی گرانقدر به آنها ارائه می‌دهد.

وی تاکید می‌کند: همچنین تنها مسجدی که در تمام اعیاد با پخش شیرینی از گردشگران پذیرایی و فرهنگ‌های محرم و رمضان و ...  را برایشان وصف می‌کند.

به گزارش خبرگزاری شبستان، در هنگام بازدید از این مسجد زیبا آیات قرآن به وسیله مبلغان این مسجد نیز برای گردشگران توصیف می‌شود و از گردشگران برای آشنایی با اسلام با مطالعه قرآن کریم نیز دعوت می‌شود که کاربرد و حرمت مسجد را در دین اسلام بیش از پیش به بازدیدکننده انتقال می‌دهد. معرفی مساجد تاریخی به این سبک خوب که مسجد نصیرالملک در پیش گرفته است بی‌شک فرصت مناسبی برای شناخت پیشینه مساجد تاریخی همراه با مناسبت‌های مهم مذهبی ماست که خوب است در ۳۰ مرداد روز جهانی مسجد به آن توجه کنیم.

حمایت میراثی از مساجد تاریخی

مساجد تاریخی اگر چه اغلب زیر نظر اداره کل اوقاف و امور خیریه استان قرار دارند اما هر گونه مرمت و بازسازی این مساجد تحت نظارت میراث فرهنگی انجام می‌شود به این دلیل که دارای قدمت تاریخی هستند و در شمار آثار میراث فرهنگی نیز قرار دارند:

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس در آستانه فرا رسیدن روزجهانی مساجد می‌گوید:از ابتدای سال 97 تا نیمه اول سال 98 تعداد 9 مسجد تاریخی با اعتبار 6 میلیارد و 200 میلیون ریال در استان مرمت شده است.

مصیب امیری می‌افزاید: در سال ۹۷ مرمت پنج مسجد با اعتبار ۳۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و از ابتدای سال ۹۸ تا کنون با اعتبار ۲۵۸ میلیون ۵۰۰ هزار تومان مرمت چهار مسجد در دستور کار این اداره کل قرار گرفت و به سرانجام رسیده است.

وی اضافه می‌کند: مسجد سنگی داراب،مسجد ارسنجان،مسجد باقرخان و مسجد عتیق در سال 97 و مسجد علی‌اشکنان، مسجد امام‌علی شاهداعی‌اله، مسجد شهداء و مسجد عتیق در سال 98 مرمت شده‌اند.

شایان ذکر است که علاوه بر مسجد نصیرالملک که از زیبایی خاصی برخوردار است، در شیراز و سایر نقاط فارس مساجد تاریخی بی‌نظیری وجود دارد که به عنوان مراکز بازدید گردشگری مذهبی می‌تواند مورد توجه ویژه قرار بگیرد.

گزارش: مریم شمالیان