فرش بافی ظرفیت مغفول مانده در استان لرستان

به گزارش خبرگزاری شبستان از خرم آباد، از گذشته های دور فرهنگ فرش بافی در بین زنان جوان، میانسال و کهنسال لرستانی با دار قالی و گلیم بافی عجین شده بود.

قالی‌های دستباف لر‌ها که به دلیل نوع بافت و تار و پودشان که در دوره‌ای شهرت جهانی داشته است و  اما «فرش لری» مفهومی عام دارد که به‌طور عمده در غرب و مرکز ایران تولید می‌شده است که در پی تحولات جدید جمعیتی و تولیدات ماشینی، قسمتی از آن متحول و قسمتی هم به دست فراموشی سپرده شده است.

بانوان لرستانی در گذشته برای منزل خود، جهیزیه فرزندان و حتی اقوام خود فرش می بافتند و بدون کسب درآمدی در این زمینه بخش مهمی از ساعات زندگی خود را به دار قالی گره می زدند.

با توسعه فرهنگ شهرنشینی، این فرهنگ بومی کمرنگ شد، اما زنده مانده و هنوز هستند مادران و زنان جوانی که با سرانگشتان خود به دار سفید رنگ قالی گره زده و نقش خیال می بافند.

متأسفانه به رغم اینکه هنر ارزشمند فرش بافی می تواند نقش مهمی در اشتغالزایی، توانمند سازی محرومان و بهبود شرایط اقتصادی مردم داشته باشد، در استان لرستان مغفول مانده است.

فرش به عنوان اثر هنری ارزشمند علاوه بر ایجاد اشتغالزایی در زمینه ارز آوری و تحول در اقتصاد استان هم می تواند نقش بسزایی داشته باشد اما به رغم سخنان هرساله برخی مسئولان مورد غفلت قرار گرفته و سال هاست در فراز و نشیب به سر می‌برد.

قالی‌های دستباف لری نه‌تنها در مرکز استان لرستان بلکه در بازار‌های مناطق همجوار همچون همدان، اراک، اصفهان و کرمانشاه نیز عرضه می‌شود.

به نظر می رسد مدیریت دقیقی در این حوزه وجود نداشته و از طرفی حمایت نشدن بافندگان  موجب شده است این هنر به درستی به نسل جوان انتقال نیافته و کمتر بافنده ای تمایل به بافت فرش دستبافت دارد.

گلیم بافی و فرش بافی، شغلی همراه با عشق و آرامش است

«الهام سبزی» یکی از بافندگان فرش لرستان، به خبرنگار خبرگزاری شبستان در خرم آباد، افزود: به دلیل سال های بیکاری و در زندگی با مشکلات گسترده ای دست به گریبان بودم.

وی با بیان اینکه  هنرگلیم بافی از گذشته در بین خانواده ما رواج داشت، بیان کرد: روزی در کنار مادر که دار گلیم آویخته بود و در حال بافتن گلیم بود به این هنر  فکر کردم.

سبزی افزود: در ابتدا مادر نا امیدانه به حرف هایم گوش می داد، اما وقتی علاقه و پی گیری من را دید با خوشحالی برای تهیه تسهیلات بانکی و تامین مواد اولیه یاریم کرد.

وی خاطرنشان کرد: در مرحله اول تنها با مشارکت مادر و همسر برادرم کار کردیم و در گام بعد با راه اندازی کارگاه چند نفراز متقاضیان این هنر را جذب کردیم و کم کم از گلیم بافی به فرش بافی رسیدیم.

سبزی، افزود طی چند سال اخیر به دلیل نبود خریدار و به میان آمدن پای دلالان انگیزه بافندگان کم شده چرا که برای به فروش رفتن تولیداتشان تردید دارند.

این بافنده فرش لرستانی، فرش بافی و گلیم بافی را شغلی همراه با عشق و ارامش دانست و گفت: با شروع کار فرش و یا گلیم از ابتدای با خود فکر می کنم قرار است اثری هنری زیبا خلق شود و با عشق و علاقه خاصی تا تکمیل شدن کار و حاصل شدن نتیجه پای دار قالی می نشینم

در کارگاه فرش بافی، بانوانی کهنسال، سربند لری(گلونی) بر سر، قد خمیده اما استوار و با اراده پای دار قالی نشسته اند و با سرانگشتان خود هنر آفرینی می کنند.

دست ها را تند و تند حرکت می دهند، گاهی انگشتان آنان را لای فرش، گاهی در حال گره زدن وگاهی در حال کوبیدن نقش گره ها هستند و در حالی که با همکار خود گرم گفت و شنود هستند، گرچه گاهی نیم نگاهی به طرح دارند، اشکالی در کار آنها ایجاد نمی شود، چرا که طرح و نقش فرش لری را در ذهن خود دارند.

احیای فرش لری یکی از اولویت‌های سازمان صنعت،معدن و تجارت استان عنوان شد

« محمدرضا صفی‌خانی»، افزود: فرش لری زاییده هنر مادران ما در این استان و تلاش آنها در طول قرون و اعصار مختلف بوده که تا کنون مغفول مانده بود و شاهد اجحاف درباره این فرش بودیم.

وی اذعان داشت: به منظور احیا و هویت بخشی به فرش لری در سال های گذشته شاهد انجام اقدامات مناسبی بودیم و تلاش‌های زیادی توسط فعالان این حوزه صورت گرفته است.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان عنوان کرد: فرش لری باید سفیر مردمان این استان باشد؛ هنر قالی بافی، اجتماعی از احساس و عقلانیت است.

صفی‌خانی، با بیان اینکه چند سال قبل فرش لرستان را ثبت جهانی کردیم، گفت: امروز یک برند جهانی به نام فرش لری داریم و در ادامه با حضور طراحان لرستانی تیمی تشکیل شد تا فرش لری بر اساس موارد مختلف جمع‌آوری شود.

این مسوول عنوان کرد: در این راستا برای تکمیل زنجیره فرش اقدامات مختلفی صورت گرفته و ایجاد بازارچه فرش مرحله نهایی آن است تا یک مرکز تجاری مهم برای بافندگان باشد.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان، با بیان اینکه آمادگی این را داریم تا ظرفیت فرش لرستان را به یک ظرفیت ویژه اقتصادی تبدیل کنیم، اظهار داشت: احیای فرش لری یکی از اولویت‌های سازمان است تا به عنوان یک برند و سمبل به بازارهای بین‌المللی معرفی شود.

ضرورت تکمیل بازارچه فرش در استان لرستان

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار لرستان، گفت: احداث بازارچه فرش با وجود نیمه کاره بودن در استان نیاز به مساعدت و کمک شرک های صنعتی دارد و در صورت کمک و تامین اعتبار این آمادگی را داریم بازارچه فرش را در اختیار شرکهای صنعتی قرار دهیم

«گودرزامیری»، ادامه داد:ایجاد تشکل های صادراتی یکی از الزاماتی است که باید صورت پذیرد که هنوز در این رابطه پشتیبانی ملی مشاهده نکرده ایم که بایستی در سطح استان بخش خصوصی ورود و در سطح ملی باید منتظر ماند چه اتفاقی خواهد افتاد.

مقام ارشد اقتصادی استان، تاکید کرد: با توجه به راستی آزمایی در توسعه بیمه فرش بافان و فعالان خوشه های کسب و کار بایستی برای آنهایی که واقعا تولید کننده هستند بیمه برای آنها انجام شود.

فرش دست بافت لری، دارای از تنوع زیادی برخور بوده و دارای تنوع زیادی است که بافنده ها آنها را با کمک ذهن خلاق خود می آفریدند و با رنگهای متنوع و مناسبی که انتخاب می کردند، دنیایی از زیبایی را خلق می کردند.