خبرگزاری شبستان- رشت، امروز در بسیاری از کشورهای جهان زباله نه تنها تهدید محسوب نمی‌شود بلکه از آن به عنوان «طلای کثیف » نام برده و می‌توان با اجرای مدیریت هوشمند پسماند و آگاهی‌رسانی به مردم، از راه تفکیک مناسب در خانه‌ها، از زباله به عنوان فرصتی برای کسب درآمد استفاده کرد.
اما فرآیند مدیریت پسماند در ایران خود به معضلی بزرگ تبدیل شده و اکثر شهرهای کشور به ویژه استان‌های شمالی را با بحران زباله مواجه کرده است.
گیلان نیز از این قاعده مستثنی نیست، در حالیکه پسماند باید به‌گونه ایی مدیریت شود که حداقل خطر را برای سلامت انسان داشته و از آلودگی محیط زیست جلوگیری کند اما در گیلان به ویژه مرکز استان ورق به گونه‌ایی دیگر رقم خورده و پسماندها و شیرابه‌های حاصل از آن اثرهای زیست محیطی و بهداشتی فراوانی به بار آورده است.
روزانه حدود ۲۵۰۰ تن زباله در گیلان و ۸۰۰ تن زباله در رشت تولید می‌شود که مدیریت آن از بزرگ‌ترین چالش‌ها و مشکلات پیش‌روی استان است، چرا که این زباله‌ها در محل دفن سراوان رها شده و شیرابه‌های حاصل از آن به آب‌های زیرزمینی نفوذ کرده و وارد رودخانه‌ها، تالاب و در نهایت دریای خزر می‌شود.
روز به روز اوضاع سراوان بر اثر عدم مدیریت و ساماندهی، وخیم‌تر می‌شود و مردم منطقه از بوی بد زباله‌ها به تنگ آمده و به انواع و اقسام بیماری‌ها مبتلا شده‌اند، ادامه حیات و زندگی در این منطقه با غفلت 30 ساله مسئولان به ویژه شهرداری غیرقابل تحمل است.
بر اساس ماده ۷ قانون مدیریت پسماند، مدیریت اجرایی کلیه پسماندها غیر از صنعتی و ویژه در شهرها و حریم آنها به عهده شهرداری است، نظافت و رفت و روب معابر، جمع‌آوری و انتقال پسماندها، دفع و مراقبت پس از دفع، استحصال انرژی از پسماند، احداث واحدهای جدید پردازش پسماند و نظارت و کنترل بر عهده سازمان مدیریت پسماند است.
قدر مسلم، تصفیه شیرابه و نصب دستگاه زباله‌سوز راهکار مقابله با معضل پسماند در رشت است، وعده‌ایی که بارها رشتوندان از زبان شهرداران مختلف رشت و مسئولان ارشد شنیده‌اند اما وضعیت کنونی سراوان نشان می‌دهد که تمام حرف ها و شعارها در خصوص رسیدگی به معضل سراوان در حد شعار بوده و محقق نشده است.
اما حال شهردار جدید رشت در اولین بازدید خود از سایت زباله سراوان رشت بر ضرورت تسریع بخشی در احداث تصفیه‌خانه رشت تاکید می‌کند و می‌گوید: این تصفیه‌خانه باید تا قبل از فصل بارندگی احداث و آغاز به کار کند.
حاجی محمدی در این بازدید با تاکید بر عدم وجود مشکل در پروسه دفن زیاله تصریح کرد: امید است با همکاری دستگاه‌های اجرایی این تصفیه خانه راه‌اندازی شود تا آب تصفیه شده از پسماند به رودخانه و چرخه طبیعت باز‌گردد و مقدار شیرابه هم به صفر رسد.
اما سخنی با شهردار جدید رشت، اگر حتی فردا هم دستگاه زباله‌سوز نصب شود، مشکل شیرابه زباله‌هایی که در منطقه سراوان وجود دارد، باقی است و باید فکری برای مشکل شیرابه‌ها شود.
در واقع شیرابه تولیدی در سایت زباله سراوان در حالت عادی هشت لیتر بر ثانیه و هنگام بارندگی به ۱۷ لیتر بر ثانیه می‌رسد و این درحالی است که دستگاه‌های تصفیه شیرابه سراوان که مراحل آزمایشی خود را طی می‌کند قدرت تصفیه سه لیتر در ثانیه را دارد.
حال اینکه چگونه می‌توان تا آغاز فصل بارندگی( حدود سه ماه دیگر) قدرت تصفیه شیرابه در سایت سراوان را به هشت لیتر بر ثانیه که شهردار برآن تاکید دارد، ارتقاء داد، نیازمند عزمی بسیار بالاست که کمتر کسی از رشتوندان حداقل در خصوص سایت سراوان آن را باور خواهد کرد چرا که گوش مردم شهر پر است از وعده‌های امروز و فردای مسئولان در خصوص نیروگاه زباله سوز ۶۰۰ تنی و احداث تصفيه‌خانه شيرابه سراوان که بارها شنیدند اما همچنان منتظر هستند.
برنامه ریزی برای یک شهر نیازمند اشراف کامل بر مسائل و مشکلات شهر و بهره‌گیری از مشاورینی آگاه و متخصص است تا هرچه زودتر شاهد اجرایی شدن زباله‌سوز سراوان باشیم. اگر مدیریت درستی در پسماندها اعمال شود می‌توان این تهدیدها را به فرصت تبدیل کرد.
آقای شهردار نتیجه سه دهه دفن غیربهداشتی زباله در سراوان ارتفاع ۸۰ متری زباله در دل جنگل گیلان و سرازیر شدن شیرابه‌های آن به داخل رودخانه‌ها، تالاب انزلی و در نهایت دریای خزر است و امید است شاید این بار با مدیریت شما و بهره‌گیری از مشاورینی متعهد و متخصص که شما را در کسب اطلاعاتی جامع و درست برای برنامه‌ریزی یاری‌رسان باشند(نه اینکه تنها به دنبال نام مشاور باشند)، بتوان وضعیت اسفبار سایت زباله سراوان را برای همیشه حل کرد.
راهکار مدیریت زباله در کنار استفاده از تکنولوژی، اختصاص منابع مالی به‌منظور توانمندسازی واحدهای کوچک بازیافت و حمایت از تفکیک از مبدا در شهر و روستا، آموزش آن در مدارس و دانشگاه‌هاست، اما آقای شهردار در شهر ما خبری از سطل زباله‌های رنگی نیست؛ همان سطل‌های رنگی که در تمام دنیا برای تفکیک پسماندها طراحی شده و در گوشه خیابان‌ها خودنمایی می‌کند. سطل‌های شهر ما خاکستری است که در ابتدای کوچه‌ها گذارده شده که شهروندان ترجیح می‌دهند به جای طی مسافت و رسیدن به این خاکستری‌های کثیف، زباله‌هایشان را دم در بگذارند که تا ساعت جمع‌آوری به جولانگاهی برای گربه‌های محل که تعدادشان نیز کم نیست، تبدیل می‌شود.
حتی در صورت وظیفه‌مندی رشتوندان در تفکیک زباله‌های خانگی آیا جمع‌آوری یک بار در هفته زباله‌های خشک در سطح شهر انگیزه‌ایی برای زنان شهر می‌گذارد که با تحمل کپه‌های پلاستیک در گوشه آشپرخانه‌شان، یک هفته را سپری کنند؟!
مشکلات مدیریت پسماند در شهر رشت به ویژه در ایام پیک سفر بسیار است و باید هر چه سریع‌تر راهکاری اندیشید و با فعال‌تر کردن سازمان مدیریت پسماند که نظافت و پاکیزگی شهر را عهده‌دار است از جولان زباله جلوگیری کرد.
نظر شما